Okiem eksperta: Badanie nasienia u mężczyzn. Na czym to polega?

Podstawowym badaniem do oceny płodności mężczyzn jest badanie nasienia, które pozwala określić szereg parametrów związanych z liczbą, budową oraz aktywnością plemników. Najnowsze normy i procedury postępowania zostały określone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 2010 r.

Jak przygotować się do badania nasienia?

Badanie nasienia należy wykonać po 2-7 dniach wstrzemięźliwości płciowej. Nasienie powinno zostać oddane w całości (drogą masturbacji) do odpowiedniego, podpisanego pojemnika w pomieszczeniu, znajdującym się w pobliżu laboratorium. Jeśli nie jest to możliwe, nasienie należy zebrać do specjalnej prezerwatywy, a następnie w ciągu godziny od pobrania materiału przekazać je do laboratorium.

Ważne! Nasienia nie można w trakcie transportu wychłodzić – należy je przewozić w temperaturze 20-37°C.

Warto przeczytać:  Naukowcy: Przeciwbólowy ibuprofen może powodować... bezpłodność!

Badanie nasienia – co się ocenia?

Badanie nasienia dzieli się na ocenę makroskopową i mikroskopową.

Ocena makroskopowa polega na analizie czasu upłynnienia, który powinien nastąpić w ciągu 60 min. od ejakulacji. Kolejnym parametrem jest objętość oraz wygląd. Prawidłowa barwa nasienia określana jest jako szaro-opalizująca, mleczno-szara i nieprzezroczysta. Dodatkowo sprawdza się lepkość i pH, które powinno mieścić się w zakresie od 6,0 do 10,0.

Druga część badania to ocena mikroskopowa. Na początku dokonuje się wstępnej analizy preparatu. Następnie zlicza się plemniki, których wynik podawany jest jako koncentracja w mln/mL lub jako całkowita liczba plemników w ejakulacie.

Oprócz tego bada się ruch, żywotność i budowę morfologiczną. Prawidłowo zbudowane plemniki składają się z główki, wstawki oraz witki. Dodatkowo można je podzielić na poruszające się ruchem postępowym, niepostępowym (w miejscu, po małych okręgach) i nieruchome. Podczas badania sprawdza się również ilość tzw. komórek okrągłych i leukocytów.

Lista parametrów sprawdzanych podczas badania jest długa. Warto z niej zapamiętać dwa pojęcia, które najwięcej nam powiedzą o kondycji nasienia:

• azoospermia, czyli brak plemników w ejakulacie,
• normozoospermia, gdy wszystkie parametry w badaniu mieszczą się w wartościach referencyjnych.

W diagnostyce niepłodności męskiej, oprócz badania nasienia, można wykonać badania biochemiczne, immunologiczne, mikrobiologiczne. Czasem również występują wskazania do badania genetycznego, ultrasonograficznego (USG) lub biopsji jąder.

Jakie są przyczyny niepłodności u mężczyzn?

Niepłodność u mężczyzn może wynikać z bardzo wielu czynników. Zaobserwowano, że do głównych przyczyn należy nieodpowiedni tryb życia, stres, zmęczenie, pracoholizm – dlatego tak ważny jest odpoczynek oraz zbilansowana dieta. Należy unikać także używek, takich jak papierosy, narkotyki, nadużywanie alkoholu czy niektórych leków.

Poprawę stanu nasienia może również wspomóc wysiłek fizyczny. Jednak nie powinien być on przesadny, ponieważ zbyt intensywne treningi lub stosowanie odżywek hormonalnych, po które sięga się, aby zwiększyć masę mięśniową, mogą mieć negatywny wpływ na jakość plemników. Kolejnym czynnikiem wpływającym na niepłodność jest przegrzewanie jąder, wynikające na przykład z noszenia nieodpowiedniej bielizny.

Równie istotnym aspektem jest zanieczyszczone środowisko, dotyczy to zwłaszcza osób, które narażone są na styczność ze szkodliwymi substancjami, metalami ciężkimi czy emisją fal.

Dowiedz się więcej:  Okiem eksperta: Poznaj różnicę między bezpłodnością a niepłodnością

___

ZdrowoBardzo / Aneta Moskalik/ mk

Źródło:

1. Badanie nasienia – metoda manualna. Standardy według wytycznych WHO z 2010 r., opracowane przez Komisję do Spraw Konsensusu Lekarsko–Diagnostycznego Polskiego Towarzystwa Andrologicznego (PTA) i Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej (PTDL)
2. U. Dudziak „Psychologiczne aspekty problemu niepłodności” Diagnosta Laboratoryjny 2015; 37(1); 20-21