Oceń
- Jakie wartości odżywcze ma bazylia?
- Jakie właściwości zdrowotne ma bazylia?
- Rodzaje bazylii – czym się różnią?
- Jak stosować bazylię w kuchni?
W czasach, gdy specjaliści od żywienia zalecają eliminowanie soli z diety, różne zioła, w tym właśnie bazylia, świetnie sprawdzą się jako dodatki urozmaicające smak potraw. Bazylia (Ocimum basilicum, czyli bazylia pospolita) to bliska krewniaczka mięty. Na całym świecie wykorzystywana jest jako przyprawa, ale ma także działanie lecznicze, nie mówiąc już o jej zaletach jako rośliny ozdobnej.
Jakie wartości odżywcze ma bazylia?
Najbardziej charakterystyczną cechą bazylii jest jej intensywny, rześki, odrobinę cytrusowy zapach – i to on sprawia, że łatwo ją rozpoznać, bo poza tym jest po prostu niedużą rośliną o zielonych jajowatych listkach. Bazylia jest niskokaloryczna – 100 g zawiera zaledwie 22 kcal, a ponieważ zwykle jest tylko dodatkiem do potrawy, więc zjadamy jej zaledwie kilka gramów (łyżka stołowa to ok. 2 g). Ma też niski indeks glikemiczny: 14.
Bazylia jest dobrym źródłem:
- witaminy K
- witaminy A
- wapnia
- żelaza
- manganu
- miedzi
- magnezu.
Jest też bogata we flawonoidy, roślinne substancje o działaniu przeciwzapalnym (zmniejszające stres oksydacyjny) i przeciwstarzeniowym.
Warto pamiętać, że choć w suszonej bazylii składniki odżywcze są bardziej skoncentrowane, to w porównaniu ze świeżą zużywa się jej mniej. Dlatego też nie jest ona znaczącym źródłem większości składników odżywczych – wyjątkiem jest tu witamina K.
Jakie właściwości zdrowotne ma bazylia?
W zielarstwie bazylia była stosowana jako środek na nudności i ukąszenia owadów, ale jej właściwości lecznicze ceni się też w tradycyjnej medycynie chińskiej czy medycynie ajurwedyjskiej. Naukowcy badają potencjalne korzyści lecznicze bazylii, testując ekstrakty lub olejki eteryczne z bazylii, które dostarczają skoncentrowanych ilości związków zamiast całych liści.
Olejek bazyliowy, który pozyskuje się z całej rośliny, zawiera cenne substancje, które mają działanie lecznicze. Bazylia ma dobroczynny wpływ głównie na układ pokarmowy i nerwowy, choć nie tylko. Do jej prozdrowotnych właściwości można zaliczyć to, że:
- poprawia trawienie
- zmniejsza wzdęcia
- działa rozkurczowo i wiatropędnie
- zapobiega rozwojowi raka (piersi, jelita grubego i trzustki)
- działa przeciwdepresyjnie i uspokajająco
- zwalcza obrzęki i opuchliznę (zewnętrznie)
- działa odkażająco w jamie ustnej
- poprawia poziom cukru na czczo, cholesterolu i trójglicerydów.
Rodzaje bazylii – czym się różnią?
Istnieje wiele odmian bazylii, które różnią się wyglądem, a także smakiem. Do najpopularniejszych zalicza się:
- słodką bazylię – najczęściej uprawiana, popularna bazylia, stosowana a w daniach kuchni włoskiej; powszechnie sprzedawane w postaci suszej; ma lukrecjowo-goździkowy smak
- bazylia krzewiasta (grecka) – ma silny aromat, ale łagodny smak, więc można nią zastąpić zwykłą bazylię; rośnie w postaci zwartego krzewu o drobnych liściach, dobrze rośnie w doniczce
- bazylia tajska – ma anyżowo-lukrecjowy smak i jest powszechnie stosowana w daniach kuchni tajskiej i południowo-wschodniej Azji
- bazylia cynamonowa – pochodzi z Meksyku; ma cynamonowy smak i zapach, często dodaje się ją do dań z roślinami strączkowymi lub pikantnymi, smażonymi warzywami
- bazylia sałatowa – jej liście są duże, pomarszczone i miękkie, a w smaku przypominają lukrecję; dobrze sprawdza się w sałatkach lub w połączeniu z pomidorami i oliwą z oliwek.
Jak stosować bazylię w kuchni?
W kuchni można wykorzystywać zarówno świeżą, jak i suszoną bazylię. Suszona jest bardziej skoncentrowana, więc można jej dodać trzy razy mniej niż w przypadku świeżej (miarkę suszonej zamiast 3 miarek świeżej).
Bazylia dodaje smaku potrawom z pomidorów, cukinii, bakłażanom, daniom mięsnym, farszom, zupom, sosom, a także sałatom. Najbardziej popularnym zastosowaniem bazylii jest jednak pesto – kremowy zielony sos, który można dodawać do makaronu, ale nie tylko, bo można dodawać go również do kanapek czy warzyw i ryb. Przygotowuje się go zwykle z rozgniecionej bazylii, czosnku, parmezanu, oliwy z oliwek i orzeszków piniowych.
Z czym łączyć bazylię? Dobrze uzupełnia się smakowo z innymi ziołami i przyprawami, takimi jak czosnek, majeranek, gorczyca, oregano, papryka, pietruszka, pieprz, rozmaryn i szałwia. Świeżą bazylię najlepiej dodawać na krótko przed końcem gotowania, żeby nie osłabić jej smaku i koloru.
Oceń artykuł
