Rozmaryn lekarski – jakie ma właściwości lecznicze? Przepis na napar z rozmarynem
Jakie właściwości lecznicze ma rozmaryn? W jakiej formie rozmaryn ma najlepsze działanie? Co zawiera rozmaryn? Kiedy najlepiej zbierać rozmaryn i suszyć? Przepis napar rozgrzewający z rozmarynem.

Rozmaryn to roślina dziko rosnąca w rejonie Morza Śródziemnego. W wielu krajach jest uprawiana, w tym także w Polsce. Rozmaryn jest wrażliwy na niskie temperatury, więc hodowany w naszym klimacie jest rośliną jednoroczną. Tylko w doniczce, w domu może rosnąć latami.
Rozmaryn lekarski – kiedy najlepiej zbierać i suszyć?
Świeże ziele można zbierać przez cały rok. Jeśli jednak chcemy je ususzyć, najlepiej zbierać je na początku kwitnienia lub tuż po jego zakończeniu, czyli na przełomie maja i czerwca.
Co kryje w sobie rozmaryn?
Rozmaryn zawiera wiele cennych dla zdrowia substancji m.in.:
- 2% olejek eteryczny, który zawiera cyneol, kamfen i borneol,
- kwas rozmarynowy,
- związki flawonoidowe,
- kwasy fenolowe,
- garbniki,
- terpeny.
Rozmaryn lekarski – jakie ma właściwości zdrowotne?
Rozmaryn to zioło, które ma bardzo wiele prozdrowotnych właściwości. W wielu badaniach wykazano, że ekstrakt z rozmarynu ma działanie m.in.:
- przeciwutleniające,
- przeciwzapalne,
- przeciwcukrzycowe,
- przeciwnowotworowe
- przeciwbakteryjne,
- odkażające,
- uspokajające
- żółciopędne.
Rozmaryn dodawany do rozgrzewających kąpieli pomaga w bólach mięśniowych, stanach reumatycznych oraz zaburzeniach układu obwodowego. Wzmacnia też naczynia krwionośne.
Są badania, które potwierdzają, że związki zawarte w rozmarynie działają na ośrodkowy układ nerwowy. Zawarty w nim kwas rozmarynowy blokuje reakcje organizmu na stres. Dzięki niemu jesteśmy spokojniejsi, wyciszeni. Poza tym związki zawarte w rozmarynie stymulują pamięć i koncentrację. Olejek rozmarynowy bywa stosowany jako środek przeciwmigrenowy. Rozmaryn pomaga również w zapamiętywaniu – już sam zapach tego zioła pobudza aktywność mózgu. Można go też stosować w stanach depresyjnych oraz apatii.
Rozmaryn ma działanie bakteriobójcze i może być stosowany jako środek odkażający. Olejek eteryczny z rozmarynu stosowany zewnętrznie rozszerza podskórnie naczynia włosowate, wywołując łagodne przekrwienie. Usuwa z tkanek szkodliwe produkty przemiany materii, dzięki czemu łagodzi bóle różnego pochodzenia.
Rozmaryn zalecany jest też do stosowania w przypadkach zaburzenia trawienia objawiających się wzdęciami i zaparciami. Potrawy i napoje zawierające rozmaryn wzmagają wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci. Z tego powodu warto dodawać rozmaryn do dań bogatych w białka i tłuszcze. Rozmaryn, pobudzając trawienie oraz apetyt, bywa stosowany jako środek przyspieszający rekonwalescencję po zabiegach chirurgicznych lub ciężkich chorobach.
Przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne właściwości rozmarynu wykorzystywane są w kosmetyce. Zawarte w tej roślinie związki fenolowe hamują proces starzenia się skóry, neutralizując wolne rodniki. Wyciągi olejowe rozmarynu pomagają w walce z cellulitem – można stosować do masażu ud i pośladków.
Zawarte w rozmarynie antyoksydanty przeciwdziałają również powstawaniu nowotworów oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.
Rozmaryn wzmacnia odporność, dlatego zaleca się picie napojów na bazie miodu, cytrusów i rozmarynu, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.
Rozmaryn lekarski – w jakie formie najlepiej się przyswaja?
Związki czynne rozmarynu słabo rozpuszczają się w wodzie, o wiele lepiej w olejach i alkoholu. Stąd najlepsze właściwości lecznicze wykazują wyciągi olejowe, nalewki lub wino.
Olejek rozmarynowy można stosować do masażu relaksującego, a także do kąpieli antybakteryjnych.
Rozmaryn jest szczególnie polecany osobom, mającym skłonność do łupieżu, łojotoku, i przetłuszczania się włosów. W domowej kosmetyce rozmaryn dobrze sprawdza się w tonikach, maseczkach oraz mieszankach olejków do pielęgnacji skóry tłustej i trądzikowej.
Roślina ta wzmacnia cebulki włosów, więc regularne wcierki olejowe pobudza je do wzrostu.
Przepis na rozgrzewający, wzmacniający odporność napar jabłkowy z imbirem, kurkumą, cynamonem, gałką, czerwonym pieprzem i rozmarynem (autorstwa Elizy Mórawskiej-Kmity).
Składniki:
- 1 jabłko
- 2 gałązki rozmarynu
- ½ pomarańczy
- ½ cytryny
- 1 łyżeczka czerwonego pieprzu
- 1 płaska łyżeczka cynamonu
- 5 cm korzenia imbiru
- 2 łyżki kurkumy
- Szczypta gałki muszkatołowej
- 6 łyżek miodu
- 6 goździków
- 1 gwiazdka anyżu
- woda
Cytrusy i jabłko dokładnie umyj. Pokrój: jabłko w kostkę, imbir w cienkie słupki, a pomarańczę i cytrynę w plastry. Rozmaryn rozetrzyj w dłoniach. Wszystkie składniki, oprócz miodu, wrzuć do garnka. Zalej taką ilością wody, aby przykryć wszystkie produkty. Gotuj na małym ogniu pod przykryciem, do czasu aż jabłko się rozpadnie. Na koniec całość dosłodź miodem. Pij gorący napar.
Źródło: