Czysta Piętnastka 2023. Ranking warzyw i owoców najmniej skażonych pestycydami
Czysta Piętnastka to druga – obok Brudnej Dwunastki – lista, jaką co roku publikuje amerykańska ekologiczna organizacja non profit Enviromental Working Group. Ranking oparty jest na danych amerykańskich, ale jest uważany za uniwersalny. Sprawdź, jakie owoce i warzywa są najczystsze i jakie ma to znaczenie dla zdrowia.
Celem publikacji przygotowywanych przez Enviromental Working Group (EWG), takich jak Czysta Piętnastka czy Brudna Dwunastka, nie jest straszenie lub to, by ludzie przestali jeść określone warzywa i owoce lub jedli tylko wybrane, ale by zwrócić uwagę, że w produktach, które kupujemy w sklepie, mogą być obecne pozostałości pestycydów – deklaruje EWG. Wciąż zdarzają się przypadki przekraczania dozwolonego prawnie poziomu pozostałości środków ochrony roślin – podkreśla organizacja. Co ciekawe na liście Czystej Piętnastki pierwsze pozycje od kilku lat są niezmienne – za najczystsze uchodzą wciąż takie produkty, jak: awokado, kukurydza, ananas, cebula, papaja czy zielony groszek.
Czysta Piętnastka 2023, czyli owoce i warzywa z najmniejszą zawartością pestycydów
Poniżej 15 produktów, które zgodnie z analizą EWG miały najmniejszą ilość pozostałości pestycydów. Podstawą były najnowsze dane na podstawie najnowszych danych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (United States Department of Agriculture).
- Awokado
- Słodka kukurydza
- Ananas
- Cebula
- Papaja
- Słodki zielony groszek
- Szparagi
- Melon miodowy
- Kiwi
- Kapusta
- Grzyby
- Mango
- Słodkie ziemniaki
- Arbuz
- Marchew
Jak informuje EWG, prawie 65 proc. próbek owoców i warzyw z listy Czystej Piętnastki nie zawierało wykrywalnych pozostałości pestycydów. Awokado i słodka kukurydza były najczystszymi produktami – mniej niż 2 procent próbek wykazało obecność pestycydów, a nieco ponad 10 proc. próbek owoców i warzyw z tej listy miało pozostałości dwóch lub więcej pestycydów. Natomiast żadna próbka z pierwszych sześciu pozycji Czystej Piętnastki 2023 nie wykazała obecności więcej niż trzech pestycydów.
Co to są pestycydy i jakie mają znaczenie dla zdrowia?
Pestycydy to związki chemiczne, które służą jako środki ochrony roślin – są dość powszechnie stosowane w uprawach warzyw i owoców na świecie. Niektórzy nazywają je „lekami dla roślin”. Bez nich uprawy zostałyby w dużej mierze zjedzone przez szkodniki albo zaatakowane przez grzyby i pleśnie. Kluczem do bezpieczeństwa w przypadku pestycydów jest, jak zwykle, umiar w ich stosowaniu i używanie ich zgodnie z zaleceniami producenta. Jednak nie wszystkie płody rolne i sadownicze wymagają używania pestycydów, a niektóre są na nie po prostu odporne.
EWG podkreśla, że nadmiar substancji chemicznych w żywności jest niebezpieczna dla organizmu człowieka - może mieć m.in. działanie rakotwórcze. Warzywa i owoce są jednak niezwykle cennym źródłem wielu witamin oraz składników mineralnych, więc nie można ich wykluczyć z codziennej diety. Trzeba natomiast zwracać uwagę, by wybierać te, w których zawartość pestycydów jest najmniejsza.
Czy ekologiczne warzyw i owoce mogą zawierać pozostałości pestycydów?
Żywność ekologiczna nie powinna zawierać syntetycznych pestycydów – stosowania ich zabraniają normy ekologiczne. Wyniki badania przeprowadzonego we Francji dowiodły, że spożywanie żywności produkowanej metodami ekologicznymi zmniejsza narażenie na pestycydy i wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi. W innym badaniu wykazano natomiast, że wyższe spożycie żywności ekologicznej ma związek z niższym poziomem pestycydów w moczu (co jest świadectwem narażenia na pestycydy), a także poprawą płodności, zmniejszeniem zachorowalności na chłoniaka nieziarniczego, obniżeniem BMI i zmniejszeniem ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2.
Choć pozostałości pestycydów zawarte w produktach w określonych, zgodnych z prawem ilościach nie powinny być szkodliwe dla zdrowia, warto wybierać warzywa i owoce, które zawierają ich jak najmniej – to ważne zwłaszcza dla wegetarian, którzy spożywają dużo produktów roślinnych. Może się zdarzyć (choć nie musi), że duże spożycie nadmiernie zanieczyszczonych produktów doprowadzi do przekroczenia norm uznanych za bezpieczne przez specjalistów.
Źródło: raport „EWG’s 2023 Shopper’s Guide to Pesticides in Produce” przygotowany przez organizację Enviromental Working Group
Tu się dzieje
