GIS ostrzega: latem najłatwiej zarazić się bąblowicą

Bąblowica – na skórty:

• Jak się można zarazić jajami bąblowca?
• Bąblowiec – postacie choroby
• Objawy bąblowicy
• Bąblowica – diagnoza
• Bąblowica – profilaktyka

Bąblowica. Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, że latem wzrasta liczba zakażeń groźnym pasożytem – bąblowcem (inaczej tasiemiec bąblowcowy, Echinococcus granulosus lub Echinococcus multilocularis). W ostatnich latach zanotowano aż czterokrotny wzrost zachorowań na bąblowicę wśród Polaków. Jednak te dane mogą być mocno zaniżone, bo bardzo trudno zdiagnozować tę chorobę – może się ona rozwijać latami (nawet przez 5-10 lat), a jej objawy łatwo pomylić z innymi chorobami, nawet z nowotworami. Nieleczona może prowadzić do śmierci.

Bąblowiec – jak się można nim zarazić?

Człowiek jest dla tasiemca bąblowcowego żywicielem pośrednim. Pasożyt ten przenosi się ze zwierząt na ludzi.
Jaja tasiemca uwalniane są wraz z kałem zarażonych psów, kotów i lisów, a następnie dostają się do ludzkiego organizmu m.in. poprzez bliski kontakt z nosicielami pasożyta (np. podczas głaskania zarażonych zwierząt i dotykania brudnymi rękoma ust, lub podczas jedzenia nieumytych owoców czy grzybów, które zostały zainfekowane kałem zarażonych zwierząt). Szacuje się, że ponad 30 proc. lisów w Polsce jest zarażonych tasiemcem bąblowcowym.
Z jaj tasiemca bąblowcowego, po przedostaniu się ich do przewodu pokarmowego, wykluwają się larwy, które przenikając przez ściany jelita, dostają się do naczyń krwionośnych lub limfatycznych. W ten sposób roznoszone są po całym organizmie, zatrzymując się na naczynkach wątroby, nerek czy płuc i powodując zatykanie ich światła.

Zobacz także

Tasiemiec, czyli pasażer na gapę. Jak się go pozbyć?

Przez lata cierpiał na silne bóle głowy. Powód jest SZOKUJĄCY

Bąblowica – jakie są postacie tej choroby?

Wyróżnia się dwie postacie bąblowicy:

• Bąblowica jednojamowa (wywoływana przez Echinococcus granulosus) lokalizuje się przeważnie w obrębie wątroby lub płuc. Może w nich przetrwać nawet kilka lat, a organizm w mechanizmie obronnym, chcąc odgrodzić się od niebezpieczeństwa, wytwarza cystę wypełnioną płynem. Na jej powierzchni mogą powstawać pęcherze, w których wnętrzu tworzą się główki tasiemca przygotowane do zakażenia końcowego żywiciela (w jednej cyście może być nawet kilkaset tysięcy główek tasiemca). Wokół nich może dochodzić do zmian zapalnych oraz reakcji uczuleniowych.
• Bąblowica wielojamowa (wywoływanej przez Echinococcus multicularis) pasożyt pozostaje tylko w wątrobie, gdzie tworzy bogatą sieć wypustek i szerzy się wzdłuż naczyń krwionośnych, dochodząc stopniowo do płuc. Ten rodzaj choroby może charakteryzować się m.in. żółtaczką, powiększoną wątrobą oraz tzw. puchliną brzuszną, ale nie dochodzi do powstawania cyst. Niestety bardzo łatwo pomylić objawy choroby z... nowotworami, ponieważ w tym przypadku może dochodzić do powstawania podobnych zmian jak przy przerzutach nowotworowych.

Objawy bąblowicy – jak rozpoznać tę chorobę?

Objawy bąblowicy zależą od tego, w jakich narządach umiejscowią się larwy bąblowca. Mogą to być:

• wątroba,
• płuca,
• nerki,
• śledziona,
• kości,
• oczy,
• mózg.

Najczęściej – bo aż w 90 proc. przypadków – larwy bąblowca znajdują się w wątrobie. O jego obecności w tym narządzie może świadczyć:

• ból w prawym podżebrzu, wywołany uciskiem powiększającej się torbieli,
• żółtaczka.

Jeśli torbiele z larwami znajdują się w płucach, może się to manifestować:

• bólem w klatce piersiowej,
• kaszlem,
• krwiopluciem,
• dusznością,
• świądem skóry.

W przypadku cyst z larwami w nerkach, u chorego mogą wystąpić:

• zaburzenia czynności nerek,
• krwiomocz,
• nawracające bóle nerki.

Obecność pasożyta w mózgu mogą sygnalizować:

• bóle głowy,
• zaburzenia psychoneurologiczne.

Bąblowica – jak się diagnozuje obecność bąblowca w organizmie?

Pasożyt może rozwijać się w organizmie człowieka nawet przez kilka lat. Objawy tej choroby nie są specyficzne i zwykle wynikają z powiększenia się cyst (uciskają one otaczające tkanki i inne narządy, prowadząc do bólu i ich dysfunkcji). Osobom, u których podejrzewa się zakażenia tasiemcem bąblowca, zleca się badanie USG jamy brzusznej. Można też wykonać badanie rezonansem magnetycznym, RTG lub tomografię komputerową.

Bywa, że torbiel jest mylona ze zmianą nowotworową, ale podczas operacji usunięcia jej lekarze szybko orientują się, z czym mają do czynienia. W dalszej kolejności pacjentów leczy się za pomocą farmakoterapii i podaniu im odpowiednio dobranych dawek leków.

Zobacz także

Podejrzewali raka, mononukleozę, a tymczasem chłopak miał... tasiemca

Myślała, że ma guza mózgu – okazało się, że to był pasożyt

O czym warto pamiętać, by nie zarazić się jajami bąblowca?

Przestrzegaj podstawowych zasad higieny.

1. Pamiętaj, że spożywanie niedogotowanej, niemytej, skażonej jajami tasiemca bąblowcowego żywności (owoców, warzyw i wody) może grozić bąblowicą. Zawsze dokładnie oczyść i myj je pod bieżącą wodą.
2. Przed jedzeniem i przygotowaniem potraw, za każdym razem dokładnie umyj ręce.
3. Nie pij wody z niepewnych źródeł (może być skażona m.in. jajami tasiemca bąblowcowego).
4. Jeśli masz zwierzę w domu, regularnie przeprowadzaj zabiegi odrobaczania swoich pupilów preparatami działającymi na tasiemce. Po każdym głaskaniu lub przytulaniu zwierząt, dokładnie myj ręce.
5. Jeśli Twój dom znajduje się w okolicach lasu lub miejsc, w których mogą przebywać lisy i dzikie zwierzęta, zabezpiecz śmietniki. Resztki jedzenia mogą bowiem zwabić osobniki będące nosicielami bąblowca.
6. Po każdej pracy w polu, ogrodzie, pamiętaj o umyciu dłoni.

Zobacz także

Czym można zarazić się od psów i kotów?

Larwy gzu ludzkiego pod skórą. Ekspert wyjaśnia, jak wygląda leczenie

Źródło: GIS