Suplementy zamiast normalnej diety? GIS ostrzega, że to tak nie działa
Polacy wydają ogromne pieniądze na suplementy diety, zapominając, że takie produkty, nawet jeśli są dostępne w aptekach, to nie leki. Choć na pierwszy rzut oka mogą tak wygląda, to z niczego nie wyleczą, bo nie takie jest ich zadanie. Kiedy warto stosować tego typu produkty?
- Co to jest suplement diety?
- Jakie składniki mogą zawierać suplementy diety?
- Kiedy warto stosować suplementy diety?
- Jak powinny być oznaczone suplementy?
Przepisy dotyczące składu i działania suplementów diety są zdecydowanie mniej restrykcyjne niż w przypadku produktów leczniczych. Dzięki suplementom łatwo uzupełnić niedobory pewnych składników w organizmie, nie mogą one jednak zastępować normalnej diety – podkreśla Główny Inspektorat Sanitarny (GIS), lekarze i specjaliści zajmujący się dietą. Należy przede wszystkim pamiętać, że zadaniem suplementów nie jest leczenie – nie wyleczą z choroby i nie jest to ich zadaniem. Takie deklaracje na opakowaniu są niezgodne z prawem. Jaką rolę pełnią zatem suplementy?
Co to jest suplement diety?
Suplement diety to środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. Jest on skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji mających efekt odżywczy lub fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych. Może mieć formę: kapsułek, tabletek, drażetek, a także saszetek z proszkiem, ampułek z płynem czy butelek z kroplomierzem – powinna ona umożliwiać spożywanie produktu w małych, odmierzonych ilościach. Suplement diety nie jest produktem o właściwościach leczniczych w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego.
Jakie składniki mogą zawierać suplementy diety?
W skład suplementów diety nie wchodzą substancje lecznicze, mogą one zawierać składniki, które naturalnie występują także w żywności. Należą do nich:
- witaminy (A, C, D, E, K, B6, B12, tiamina, ryboflawina, niacyna, kwas pantotenowy, kwas foliowy, biotyna)
- składniki mineralne (wapń, magnez, żelazo, miedź, jod, cynk, mangan, sód, potas, selen, chrom, molibden, fluorki, chlorki, fosfor, bor, krzem)
- inne substancje, jak np. aminokwasy, kwasy tłuszczowe, błonnik pokarmowy
- luteina, probiotyki i prebiotyki, produkty pochodzenia roślinnego.
To ważne, że choć suplement diety nie jest lekiem, to również taki produkt można przedawkować. Należy więc stosować go zgodnie z zaleceniami umieszczonymi na opakowaniu.
Kiedy warto stosować suplementy diety?
Suplementy diety, jeśli nie przekracza się dawek zalecanych na opakowaniu, są bezpieczne, ale i tak najlepiej przyjmować je po konsultacji z lekarzem. I zawsze pamiętać, że nie można nimi zastępować normalnej diety. Warto natomiast, by stosowały je osoby narażone na niedobory różnych składników odżywczych, których nie da się uzupełnić w inny sposób. Warto, by suplementy diety przyjmowały:
- osoby w okresie zdrowienia (rekonwalescenci)
- osoby prowadzące niehigieniczny lub nieregularny tryb życia
- seniorzy
- osoby, które mają zaburzenia procesu wchłaniania
- stosujący restrykcyjne diety.
Jak powinny być oznaczone suplementy?
Na opakowaniu produktu, który jest suplementem diety, przede wszystkim powinno być wyraźnie napisane, że jest on właśnie suplementem. Poza ogólnymi wymaganiami dotyczącymi znakowania żywności, na opakowaniu suplementu powinny znajdować się następujące informacje:
- określenie „suplement diety”
- nazwy kategorii składników odżywczych lub substancji, które zawiera produkt lub opis ich właściwości
- zalecaną dzienną porcję produktu
- ostrzeżenie dotyczące nieprzekraczania zalecanej dziennej porcji
- informacja, że suplementy diety nie mogą być stosowane zamiast zróżnicowanej diety
- informacja, że suplementy diety powinny być przechowywane w sposób niedostępny dla małych dzieci.
Co jednak najważniejsze samo opakowanie i jego oznakowanie, a także reklama nie mogą przypisywać tym środkom właściwości zapobiegania, leczenia lub wyleczenia chorób, a także sugerować takich właściwości.
Źródło: Szczegółowe wymagania prawne dotyczące suplementów diety, Główny Inspektorat Sanitarny (Gis.gov.pl) [dostęp: 1.12.2022] / K. Stoś, Suplementy diety, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (Ncez.pzh.gov.pl) [dostęp: 1.12.2022]
Tu się dzieje
