Obniżone libido, zmiany na skórze? Przyczyną może być niedobór cynku
Brak ochoty na seks, ciągłe infekcje, zmiany skórne, a nawet brak apetytu to tylko niektóre z objawów niedoboru cynku. Jednego z pięciu najważniejszych dla organizmu minerałów. Jakie jeszcze objawy mogą świadczyć o niedoborze cynku?
Cynk jest pierwiastkiem, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, m.in. do wzrostu oraz regeneracji tkanek, a także wzmacniania odporności organizmu. Występuje we wszystkich tkankach i płynach ustrojowych człowieka, m.in. jest w mięśniach, skórze, kościach, wątrobie, trzustce, śledzionie, nerkach, a także w mózgu. Cynk, obok potasu, sodu, wapnia i magnezu, zajmuje piąte miejsce wśród niezbędnych kationów wewnątrzkomórkowych.
Niedobór tego pierwiastka może generować poważne problemy zdrowotne, dlatego tak ważna jest jego odpowiednia suplementacja z pożywienia.
Jakie mogą być przyczyny niedoboru cynku w organizmie?
Niedobór cynku może być spowodowany jego zmniejszonym spożyciem, zmniejszonym wchłanianiem lub zwiększonym zapotrzebowaniem (np. u sportowców). W krajach rozwiniętych niedobór cynku może wynikać ze spożywania niewłaściwie przetworzonej żywności, chemizacji rolnictwa, niedostatecznej podaży cynku z pożywieniem. Przyswajalność cynku wynosi 20-40 proc. i jest większa z pokarmów pochodzenia zwierzęcego, dlatego niedobór tego pierwiastka jest częstszy u osób, których dieta opiera się głównie na produktach roślinnych, a więc u wegetarian i wegan. Pozyskiwanie cynku z pokarmów roślinnych jest trudniejsze z powodu kwasu fitynowego, który utrudnia jego wchłanianie. Wchłanianie cynku upośledzają również: nadmiar cukru, wysokie spożycie wapnia i żelaza oraz niskie spożycie białka.
Niedobór cynku może występować również u sportowców (mają oni zwiększone zapotrzebowanie na cynk ze względu na obciążenie dużym wysiłkiem) oraz osób w podeszłym wieku. Zdarza się też u chorych z niewydolnością wątroby (utrata zdolności do retencji cynku), osób niedożywionych i leczonych diuretykami, diabetyków, pacjentów z niewydolnością nerek, upośledzonym wchłanianiem, po resekcji jelit, z przewlekłymi biegunkami, odżywianych pozajelitowo i znajdujących się w stanie ciężkiego stresu (sepsa, oparzenia), a także u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób w trakcie rekonwalescencji.
Objawy niedoboru cynku
Niedobór objawia się obniżonym wytwarzaniem przeciwciał, zmniejszoną proliferacją komórek i ograniczoną produkcją cytokin, co przekłada się m.in. na
- spadek odporności organizmu i zwiększona podatność na zakażenia,
- pojawienie się stanów zapalnych w organizmie,
- pojawienie się stanów zapalnych skóry, takich jak trądzik, trądzik różowaty, łojotokowe zapalenie skóry, egzema, erozyjna dermatoza krostkowa, rany o różnej etiologii,
- zaburzenia apetytu, a właściwie jego zmniejszenie, co przekłada się na utratę masy ciała,
- zaburzenia widzenia, tzw. kurza ślepota,
- łysienie telogenowe,
- nieprawidłowe i opóźnione gojenie się ran,
- pojawienie się opryszczki,
- spowolnienie wzrostu,
- opóźnione dojrzewanie płciowe,
- zaburzenia miesiączkowania,
- braku popędu płciowego,
- szybsze starzenie się organizmu i skóry (m.in. pojawienie się zmarszczek i fałdek skóry),
- przedłużająca się suchość oczu,
- uczucie znużenia, przemęczenia,
- pojawienie się stanów depresyjnych,
- pojawienie się zaburzeń neurologicznych, takich jak: drżenie kończyn, upośledzenie możliwości ruchowych, trudności z chodzeniem, upośledzenie smaku,
- zwiększona łamliwość paznokci,
- zwiększona łamliwość i wypadanie włosów,
- rozstępy na skórze.
Z powodu niedoboru cynku może również zwiększyć się tdeeplerancja na glukozę, może dojść do zmian w gospodarce hormonalnej i aktywności enzymów, przez co rośnie ryzyko wystąpienia cukrzycy.
Źródło: Chruściel P, Kubasińska-Sajnóg A. Charakterystyka oraz zastosowanie cynku w kosmetologii i dietetyce. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(4):189-193. / Czerpak R, Jabłońska-Trypuć A. Aktywność biologiczna pierwiastków w aspekcie fizjologii skóry i aplikacji w kosmetyce. Cz. II. Mikroelementy. Pol J Cosmetol. 2008;11:9-24. / Glinka R. Zastosowanie cynku i jego pochodnych w formach farmaceutycznych i kosmetycznych. Pol J Cosmetol. 2001;1:17-24
Tu się dzieje
