Obserwuj w Google News

Obniżone libido, zmiany na skórze? Przyczyną może być niedobór cynku

3 min. czytania
Aktualizacja 04.01.2022
04.01.2022 12:08
Zareaguj Reakcja

Brak ochoty na seks, ciągłe infekcje, zmiany skórne, a nawet brak apetytu to tylko niektóre z objawów niedoboru cynku. Jednego z pięciu najważniejszych dla organizmu minerałów. Jakie jeszcze objawy mogą świadczyć o niedoborze cynku?

Niedobór cynku objawy
fot. Shutterstock

Cynk jest pierwiastkiem, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu, m.in. do wzrostu oraz regeneracji tkanek, a także wzmacniania odporności organizmu. Występuje we wszystkich tkankach i płynach ustrojowych człowieka, m.in. jest w mięśniach, skórze, kościach, wątrobie, trzustce, śledzionie, nerkach, a także w mózgu. Cynk, obok potasu, sodu, wapnia i magnezu, zajmuje piąte miejsce wśród niezbędnych kationów wewnątrzkomórkowych.

Niedobór tego pierwiastka może generować poważne problemy zdrowotne, dlatego tak ważna jest jego odpowiednia suplementacja z pożywienia.

Jakie mogą być przyczyny niedoboru cynku w organizmie?

Niedobór cynku może być spowodowany jego zmniejszonym spożyciem, zmniejszonym wchłanianiem lub zwiększonym zapotrzebowaniem (np. u sportowców). W krajach rozwiniętych niedobór cynku może wynikać ze spożywania niewłaściwie przetworzonej żywności, chemizacji rolnictwa, niedostatecznej podaży cynku z pożywieniem. Przyswajalność cynku wynosi 20-40 proc. i jest większa z pokarmów pochodzenia zwierzęcego, dlatego niedobór tego pierwiastka jest częstszy u osób, których dieta opiera się głównie na produktach roślinnych, a więc u wegetarian i wegan. Pozyskiwanie cynku z pokarmów roślinnych jest trudniejsze z powodu kwasu fitynowego, który utrudnia jego wchłanianie. Wchłanianie cynku upośledzają również: nadmiar cukru, wysokie spożycie wapnia i żelaza oraz niskie spożycie białka.

Niedobór cynku może występować również u sportowców (mają oni zwiększone zapotrzebowanie na cynk ze względu na obciążenie dużym wysiłkiem) oraz osób w podeszłym wieku. Zdarza się też u chorych z niewydolnością wątroby (utrata zdolności do retencji cynku), osób niedożywionych i leczonych diuretykami, diabetyków, pacjentów z  niewydolnością nerek, upośledzonym wchłanianiem, po resekcji jelit, z przewlekłymi biegunkami, odżywianych pozajelitowo i znajdujących się w stanie ciężkiego stresu (sepsa, oparzenia), a także u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz osób w trakcie rekonwalescencji.

Objawy niedoboru cynku

Niedobór objawia się obniżonym wytwarzaniem przeciwciał, zmniejszoną proliferacją komórek i ograniczoną produkcją cytokin, co przekłada się m.in. na

  • spadek odporności organizmu i zwiększona podatność na zakażenia,
  • pojawienie się stanów zapalnych w organizmie,
  • pojawienie się stanów zapalnych skóry, takich jak trądzik, trądzik różowaty, łojotokowe zapalenie skóry, egzema, erozyjna dermatoza krostkowa, rany o różnej etiologii,
  • zaburzenia apetytu, a właściwie jego zmniejszenie, co przekłada się na utratę masy ciała,
  • zaburzenia widzenia, tzw. kurza ślepota,
  • łysienie telogenowe,
  • nieprawidłowe i opóźnione gojenie się ran,
  • pojawienie się opryszczki,
  • spowolnienie wzrostu,
  • opóźnione dojrzewanie płciowe,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • braku popędu płciowego,
  • szybsze starzenie się organizmu i skóry (m.in. pojawienie się zmarszczek i fałdek skóry),
  • przedłużająca się suchość oczu,
  • uczucie znużenia, przemęczenia,
  • pojawienie się stanów depresyjnych,
  • pojawienie się zaburzeń neurologicznych, takich jak: drżenie kończyn, upośledzenie możliwości ruchowych, trudności z  chodzeniem, upośledzenie smaku,
  • zwiększona łamliwość paznokci,
  • zwiększona łamliwość i wypadanie włosów,
  • rozstępy na skórze.

Z powodu niedoboru cynku może również zwiększyć się tdeeplerancja na glukozę, może dojść do zmian w gospodarce hormonalnej i aktywności enzymów, przez co rośnie ryzyko wystąpienia cukrzycy.

Ważne!

Jeśli podejrzewasz u siebie niedobór cynku, skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem. Zmiana diety lub suplementacja cynku pomoże wyrównać poziom tego pierwiastka w organizmie. Nie próbuj jednak leczyć się na własną rękę, bowiem nadmiar cynku w organizmie również jest niebezpieczny. Może prowadzić do osłabienia, wymiotów oraz niedokrwistości.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Źródło: Chruściel P, Kubasińska-Sajnóg A. Charakterystyka oraz zastosowanie cynku w kosmetologii i dietetyce. Aesth Cosmetol Med. 2021;10(4):189-193. / Czerpak R, Jabłońska-Trypuć A. Aktywność biologiczna pierwiastków w  aspekcie fizjologii skóry i  aplikacji w  kosmetyce. Cz. II. Mikroelementy. Pol J Cosmetol. 2008;11:9-24. / Glinka R. Zastosowanie cynku i jego pochodnych w formach farmaceutycznych i kosmetycznych. Pol J Cosmetol. 2001;1:17-24