Oceń
- Niedobór witaminy B12 a krew
- Niedobór witaminy B12 a układ nerwowy
- Niedobór witaminy B12 a serce
- Niedobór witaminy B12 a układ pokarmowy
- Niedobór witaminy B12 u dzieci
- Niedobór witaminy B12 – jakie mogą być tego przyczyny?
- Niedobór witaminy B12 – jak wygląda diagnostyka?
- Niedobór witaminy B12 – na czym polega leczenie?
- Najczęstsze objawy niedoboru witaminy B12
Zmęczenie, osłabienie, zatrzymanie miesiączkowania, drętwienie lub mrowienie nóg, utrata apetytu to mogą być wczesne objawy niedoboru witaminy B12. Niestety bardzo często są one ignorowane lub brane za objawy innych dolegliwości, lub schorzeń. U niektórych osób niedobór witaminy B12 daje znać dopiero po kilku latach, gdy brak tego związku doprowadził już do nieodwracalnych zmian w organizmie, u niektórych natomiast pojawia się znacznie szybciej – już po kilku miesiącach. Jakie jeszcze objawy mogą świadczyć o braku witaminy B12? Podpowiadamy.
Niedobór witaminy B12 a krew
Niedobór witaminy B12 wpływa m.in. na podział czerwonych krwinek, zdolność transportu tlenu we krwi (zaburzenie to nosi nazwę niedokrwistości megaloblatycznej). To może przekładać się na zmęczenie, brak energii. Mogą się również pojawić duszności, palpitacje (nienormalne, szybkie uderzenia serca i towarzyszące im roztrzęsienie), a także zaburzenia dojrzewania. Te zmiany są odwracalne, o ile niedobór witaminy B12 zostanie szybko rozpoznany i związek ten zostanie dostarczony organizmowi w wystarczającej ilości. W przypadku tych problemów pomocny będzie również kwas foliowy (folian). Pomaga on w tworzeniu się czerwonych krwinek.
Niedobór witaminy B12 a układ nerwowy
Witamina B12 odgrywa ogromną rolę w tworzeniu tłuszczowej osłonki mielinowej, która chroni nerwy, rdzeń kręgowy i mózg. Sygnałem o niedoborze witaminy B12 – ze strony układu nerwowego – mogą być: drętwienie i uczucie mrowienia w nogach, zaburzenia równowagi i chodzenia. Z powodu niedoboru tego związku może dojść również do: utraty kontroli nad zwieraczami pęcherza moczowego i odbytnicy, pogorszenia ostrości widzenia, uszkodzenia nerwu wzrokowego, a także osłabienie pamięci i koncentracji. Mogą pojawić się również zawroty głowy, dezorientacja, zaburzenia zachowania, w tym urojenia i paranoje.
Przedłużający się niedobór witaminy B12 może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia nerwów. Jest to jednak niezwykle rzadkie.
Niedobór witaminy B12 a serce
Witamina B12 odgrywa ogromną rolę w usuwaniu szkodliwej homocysteiny. To związek, który powoduje tworzenie się blaszek miażdżycowych na wewnętrznych ściankach naczyń krwionośnych. Gdy pojawia się niedobór witaminy B12, poziom homocysteiny się zwiększa i rośnie ryzyko wystąpienia zawału serca.
Niedobór witaminy B12 a układ pokarmowy
Niedobór witaminy B12 może się również objawiać jako brak apetytu, bolesność języka. Język może też mieć inny kolor.
Niedobór witaminy B12 u dzieci
Niedobór witaminy B12 jest szczególnie niebezpieczny dla małych dzieci. Objawy niedoboru tej witaminy na szczęście pojawiają się u nich znacznie szybciej niż u osób dorosłych. Są to: utrata energii, apetytu, koncentracji uwagi. W skrajnych przypadkach może nawet dojść do śpiączki i zgonu.
Ta witamina jest też niezwykle istotna również dla kobiet w ciąży, bo wspomaga wzrost ich nienarodzonego dziecka.
Niedobór witaminy B12 – jakie mogą być tego przyczyny?
Przyczyn niedoboru witaminy B12 może być wiele. Warunkiem jej przyswojenia jest związanie się z powstającym w żołądku tzw. czynnikiem wewnętrznym Castle'a, który umożliwia transport i wchłanianie w jelicie cienkim. Niedobór witaminy B12 może być spowodowany złą dietą, jak również wynikać z chorób powodujących zaburzenie wchłaniania (np. choroba Addisona i Biermera). Inne przyczyny niedoboru witaminy B12 to m.in.: dieta wegańska, alkoholizm, zaburzenia wchłaniania z przewodu pokarmowego (po usunięciu żołądka lub fragmentu jelita, nieswoiste zapalenia jelit, przewlekłe zapalenie trzustki). W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się również osoby starsze, kobiety oraz osoby z grupą krwi A i niebieskimi oczami.
Niedobór witaminy B12 – jak wygląda diagnostyka?
Badanie stężenia witaminy B12 wykonuje się z krwi pobranej na czczo. Na trzy dni przed badaniem pacjent powinien odstawić zastrzyki z witaminą B12, a na 8 godzin przed badaniem powstrzymać się od spożywania jakichkolwiek pokarmów. Prawidłowy wynik to 148–740 pmol/l (200–1000 ng/l). Jeśli badanie wykaże niedobór witaminy B12, lekarz kieruje pacjenta na tzw. test Schillinga, czyli test wchłaniania. Podczas tego testu pacjent otrzymuje doustnie witaminę B12 połączoną ze specjalnym rodzajem znacznika (radioaktywny kobalt, nieszkodliwy, wydalany później z moczem). Kolejna dawka podawana jest w formie domięśniowego wstrzyknięcia. Następnie dokonuje się oceny obecności znacznika w moczu zebranym w ciągu 24 godzin. Wartość prawidłowa to więcej niż 10 proc. podanej doustnie dawki witaminy B12 w moczu. Wynik poniżej 7 proc. wskazuje na upośledzenie wchłaniania.
Dalsza diagnostyka obejmuje podanie witaminy B12 wraz z czynnikiem wewnętrznym i ponowną ocenę obecności znacznika w moczu. Upośledzenie wchłaniania witaminy B12 może wskazywać na niedokrwistość złośliwą (anemię złośliwą).
Niedobór witaminy B12 – na czym polega leczenie?
Niedobór witaminy B12 zwykle leczy się wstrzyknięciami witaminy. Zastrzyki podawane są co drugi dzień przez dwa tygodnie lub do momentu, gdy wyniki zaczną się poprawiać. Dalsze leczenie zależy od tego, co powoduje niedobór. Czasem wystarczy zmiana nawyków żywieniowych, np. wprowadzenie większej ilości produktów zawierających witaminę B12 (czerwone mięso, jajka, serek wiejski, ser feta, makrela, sardynki).
Osoby z niedokrwistością złośliwą będą zazwyczaj potrzebowały zastrzyków witaminy B12 co trzy miesiące przez resztę życia.
Najczęstsze objawy niedoboru witaminy B12
Podsumowując, najczęstsze objawy niedoboru witaminy B12 to:
- niedokrwistość (anemia),
- przewlekłe zmęczenie,
- nawracające bóle głowy,
- zaburzenia widzenia,
- bladożółty odcień skóry,
- bolesny i czerwony język,
- owrzodzenie jamy ustnej,
- zmiany w sposobie chodzenia i poruszania się,
- utrata apetytu,
- kołatanie serca,
- drażliwość,
- depresja,
- mrowienie lub drętwienie kończyn dolnych.
Źródło: express.co.uk, mp.pl/ "Zostać wegetarianinem. Pełen zestaw porad dla osób pragnących przejść na zdrową, wegetariańską dietę", Vesanto Melina, Brenda Davis, Wydawnictwo Harmonia Universalis 2003
Oceń artykuł
