Oceń
Yerba mate, inaczej herba mate lub po prostu mate, to napar z wysuszonych, zmielonych liści oraz patyczków ostrokrzewu paragwajskiego. To napój wyjątkowo popularny, wręcz legendarny w krajach Ameryki Południowej.
Sama nazwa yerba mate została najprawdopodobniej wymyślona przez jezuitów i pochodzi od przekształconego łacińskiego słowa herba, co oznacza zielę i słowa mati, które oznacza w języku keczua tykwę, w której parzy się ziele. Natomiast indiańska nazwa yerba mate to caá.
Yerba mate: jakie ma właściwości?
Yerba mate przez niektórych uważana jest za napój cudowny, który ma niezwykłe właściwości zdrowotne. Inni natomiast traktują mate jako zwykły napój i dobry zamiennik dla kawy. Trzeba również wiedzieć, że picie mate nie służy tylko ugaszeniu pragnienia. W wielu częściach świata ten specyficzny styl picia yerba mate to również sposób spędzania czasu wśród rodziny i znajomych, służy nawiązywaniu znajomości i podtrzymywaniu więzi, ma zatem podobne znaczenie jak palenie fajki wodnej w krajach arabskich.
Ostrokrzew paragwajski, który jest głównym składnikiem yerba mate, od wieków wykorzystywany jest jako roślina lecznicza. Indianie Guarani piją napar z liści ostrokrzewu paragwajskiego od czasów prekolumbijskich, by zmniejszyć uczucie głodu, zwalczyć zmęczenie i zredukować stres.
Liście ostrokrzewu zawierają kofeinę, dlatego wiele osób pije mate zamiast kawy. Są również bogate w witaminy A, B1, B2, C, sole mineralne, inozytol, cholinę, kwas nikotynowy, flawonoidy. Uważa się, że napar działa pobudzająco, zmniejsza postęp miażdżycy, oczyszcza organizm z ciężkich metali i toksyn, rozszerza naczynia krwionośne, działa odchudzająco.
Do najważniejszych składników yerba mate należą:
- Ksantyny: kofeina, teobromina oraz teofilina odpowiadają m.in. za uczucie pobudzenia i wspomagają pracę umysłową.
- Polifenole: grupa związków posiadających właściwości antyoksydacyjne.
- Saponiny: wywołują specyficzny, gorzki smak yerba mate i odpowiadają za powstawanie charakterystycznej pianki na powierzchni naparu. Mają właściwości przeciwzapalne i wpływają pozytywnie na metabolizm cholesterolu.
- Makroelementy: magnez, potas, fosfor.
- Mikroelementy: mangan, cynk, miedź, chrom, krzem.
- Witaminy: A, B1, B2, C, E, PP, H.
Yerba mate: jak przygotować?
O yerba mate zwykło się mówić jak o herbacie, bo tak określa się napoje „zaparzane”. Tymczasem mate z klasyczną herbatą niewiele ma wspólnego. Po pierwsze do specjalnego naczynka na mate, czyli pękatego kubeczka ze słomką, sypie się dużo suszu, nawet 3/4 objętości kubka. Każdą porcję można zalewać wrzątkiem wielokrotnie, niemal do znudzenia, aż napar straci smak (zwykle 5-7 razy). Yerba mate sączy się przez słomkę zakończoną sitkiem, czyli przez tzw. bombillę.
Yerba mate ma gorzki i dosyć specyficzny smak, choć można znaleźć mate wzbogaconą o różne dodatki smakowe, np. cytrynową. Pierwsza mate może zatem wydawać się niesmaczna, ale po pewnym czasie kubki smakowe przyzwyczajają się do tego smaku i można rozsmakować się w każdej kolejnej porcji.
Jak przygotować yerba mate?
- Wsyp do naczynia susz yerba mate w ilości od 1/4 do 3/4 objętości naczynia.
- Zakryj otwór naczynia dłonią, obróć do góry dnem i przechyl.
- Obróć naczynko na bok i umieść słomkę w pustej przestrzeni naczynia.
- Zalej susz odrobiną wody o temp. 70-80 C.
- Zaczekaj chwilę, aż susz wchłonie całą wodę.
- Zalej „yerbę” większą ilością wody.
- Po chwili napar jest gotowy do spożycia.
Pamiętaj, że raz przygotowany napar możesz zalewać wielokrotnie.
Oceń artykuł