Oceń
Najdroższe grzyby są warte ceny ze względu na swoje bogate właściwości odżywcze i niebagatelny smak. Niestety istnieje stosunkowo niewielka liczba grzybów jadalnych. Poznaj 9 najciekawszych gatunków z całego świata.
1. Yartsa Gunbu
Fot. Shutterstock
Yartsa Gunbu nazywany jest himalajską viagrą. To grzyb pasożytniczy przypomina brązowy patyk lub korzeń, który wyrasta nad ziemią z ciała larw. Przegląd tajemniczego grzyba wykazał, że ma ponad 30 bioaktywnych właściwości, takich jak przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i przeciwutleniające.
Grzyb zyskał popularność, gdy zaczęto wierzyć, że może wzmacniać libido. To z kolei wpłynęło na jego cenę. Jeszcze w latach 70. kilogram grzyba kosztował 7-9 zł. Dziś za kilogram wysokiej jakości Yartsa trzeba zapłacić ok. 260 tys. zł za kg.
Grzyb występuje na Płaskowyżu Tybetańskim oraz w regionach takich jak Gansu, Qinghai, Syczuan, Junnan, Bhutan, Indie i Nepal, a także po południowej stronie Himalajów. W Polsce Yartsa Gunbu nie występuje, można go spotkać w Himalajach, na wysokości pomiędzy 3000 i 5000 metrów n.p.m.
2.Shiitake
Fot. Shutterstock
Shiitake to jadalne grzyby pochodzące z Azji Wschodniej. Około 83% shiitake jest uprawianych w Japonii, chociaż produkowane są również w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Singapurze i Chinach.
Shiitake są zwykle spożywane jak warzywa, to grzyby rosnące naturalnie na butwiejących drzewach liściastych. Ciekawostką jest to, że w Polsce na krzewach bzów rośnie ich bliski krewniak – bzowe ucho (uszak bzowy). Można je znaleźć świeże, suszone lub w różnych suplementach diety.
Shiitake są niskokaloryczne, zawierają duże ilości błonnika, a także witamin z grupy B i niektórych minerałów. Cenione za właściwości przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwrakowe. Według japońskich naukowców grzyby shiitake zawierają antynowotworowy polisacharyd o nazwie lentinan.
3. Lwia grzywa, czyli Soplówka Jeżowata
Fot. Shutterstock
Grzyby lwiej grzywy, znane również jako hou tou gu lub yamabushitake, to duże, białe, kudłate grzyb. Lwią grzywę można spożywać na surowo, gotowane, suszone lub maczane jako herbata. Ich ekstrakty są często używane w dostępnych bez recepty suplementach zdrowotnych. Mają zarówno kulinarne, jak i medyczne zastosowania w krajach azjatyckich, takich jak Chiny, Indie, Japonia i Korea.
Wiele osób opisuje swój smak jako „podobny do owoców morza”, często porównując go do kraba lub homara. Grzyby lwia grzywa zawierają substancje bioaktywne, które mają korzystny wpływ na organizm, zwłaszcza mózg, serce i jelita.
Cena: ok. 80-330 złotych za kilogram.
4. Enoki, czyli Płomiennica zimowa
Fot. Shutterstock
Grzyby Enoki (Flammulina veluptipes) to długi i cienki rodzaj grzyba z małymi czapeczkami na jednym końcu i pochodzą z Chin, Japonii i Korei.
Istnieje wiele rodzajów grzybów Enoki uprawianych na całym świecie, najbardziej znane to grzyby w kolorze złamanej bieli, jasnobrązowej i złotej. Biała odmiana jest zwykle sprzedawana w supermarketach i często jest uprawiana w butelkach. Dzika odmiana wykazuje zarówno brązową, jak i złotą barwę z grubszą łodygą. Grzyby te są najczęściej używane w zupach w przysmakach azjatyckich, a także w sałatkach i sałatkach.
W całej historii Azji lekarze uważają, że Enoki ma najwięcej zalet zdrowotnych pośród innych grzybów Chodzi o ogólne właściwości wzmacniające odporność, zdolności przeciwnowotworowe, pomoc w chorobach wątroby, problemach żołądkowych, wysokim poziomie cholesterolu, a także nadciśnieniu, jako środek przeciwstarzeniowy.
Cena: 100 dolarów za funt, czyli powyżej 800 złotych za kilogram.
5. Smardz
Fot. Shutterstock
Smardz jadalny, smardz zwyczajny – gatunek grzybów należący do rodziny smardzowatych. Smardze mają brązowe, gąbczaste, stożkowe czapki z wzorem plastra miodu i długą, wydrążoną, jasną łodygę całkowicie przymocowaną do kapelusza. W naturze występuje kilka podgatunków grzybów Morchella. Z czego najczęściej w lesie żeruje się smardzą czarną, brązową i żółtą. Rosną na żyznej organicznej, wilgotnej i piaszczystej glebie.
To rodzaj jadalnych dzikich grzybów występujących w lasach liściastych na półkuli północnej; od Arktyki po Syberię. W Polsce to bardzo rzadko występujące grzyby, dlatego objęte są ochroną. Są unikalne wśród dzikich grzybów jadalnych, które wyróżniają się bogatą zawartością minerałów. Co więcej zawierają najwięcej witaminy D wśród grzybów jadalnych.
Cena na świecie za kilogram suszonych grzybów: nawet 2 tys. złotych.
6. Borowik szlachetny
Borowiki, znane również jako cepes, pennybuns lub ich nazwa naukowa, to rodzaj jadalnego grzyba występującego na półkuli północnej, w tym w częściach Ameryki Północnej, Europy i Azji.
Grzyby pochodzą od rodzaju grzyba, który tworzy symbiotyczny związek z drzewami. Tkanka grzybowa owinięta jest wokół korzeni drzewa pod ziemią, a latem i jesienią na powierzchni ziemi wytwarzane są zarodniki.
Borowiki są bogate w przeciwutleniacze, czyli związki, które neutralizują wolne rodniki i zapobiegają uszkodzeniom komórek. Badania przeprowadzone w Polsce wykazały, że borowiki były bogate w wiele rodzajów przeciwutleniaczy, w tym beta-karoten, kwas askorbinowy i likopen.
7. Matsutake, czyli Gąska sosnowa
Fot. Shutterstock
Grzyby Matsutake mają ostry, nieco owocowy smak i aromat. Zwykle rosną pod czerwonymi sosnami w regionie Tamba w Japonii, niedaleko Kioto. Tradycyjnie kojarzone są z początkiem jesieni i uznawany jest za japoński przysmak.
Obecnie uważany jest za gatunek zagrożony wyginięciem. Ze względu na swoją rzadkość cena jest niezwykle wysoka. W Polsce Matsutake znane są pod nazwą Gąska sosnowa, jednak ma status wymarłego.
Matsutake rosną pod drzewami i zwykle są ukryte pod opadłymi liśćmi i workiem na dnie lasu. Tworzą symbiotyczny związek z korzeniami ograniczonej liczby gatunków drzew. Rosną w Chinach, Japonii, Korei, Laosie, Kanadzie, Finlandii, Stanach Zjednoczonych, Szwecji i innych krajach. W Japonii najczęściej kojarzone są z japońską sosną czerwoną.
Współczesna medycyna stwierdziła, że grzyby te są doskonałym źródłem białka, witamin i minerałów. Są pełne witamin A, B6, C, a także tiaminy, niacyny i ryboflawiny, a także zawierają mnóstwo składników mineralnych, takich jak: potas, sód, żelazo, miedź, wapń i fosfor. Udowodniono, że grzyby Matsutake skutecznie zwalczają różne rodzaje raka.
To trzeci pod względem ceny najdroższy grzyb świata. Ceny za kilogram są sięgać ponad 2000 zł za kg. Świeże grzyby są kilka razy tańsze.
8. Trufla
Fot. Shutterstcok
Trufle to rodzaj grzyba, który rośnie w pobliżu korzeni niektórych drzew. Istnieje wiele różnych rodzajów trufli - takich jak trufle czarne, trufle białe, trufle letnie i trufle czosnkowe - każdy z niewielkimi różnicami w smaku, wyglądzie i cenie.
Oprócz silnego smaku i ostrego aromatu trufle są również bardzo odżywcze i mają wiele silnych skutków zdrowotnych.
Trufle są bogate w wiele ważnych witamin i minerałów. Zawierają zarówno nasycone, jak i nienasycone kwasy tłuszczowe, a także mikroelementy, takie jak witamina C, fosfor, sód, wapń, magnez, mangan i żelazo.
Cena to ok. 12-33 tys. złotych za kilogram.
9.Pieprznik jadalny, czyli kurka
Kurki (Cantharellus cibarius) to żółty lub żółto-pomarańczowy grzyb powszechnie uprawiany w lasach liściastych w całej Europie. Kurki są również uprawiane w innych częściach świata, w tym w Ameryce Północnej.
Grzyby są bardzo niskokaloryczne i dostarczają błonnika i innych składników odżywczych, takich jak witamina D i miedź. Kurki mogą być doskonałym źródłem witaminy D. Ten ważny składnik odżywczy odgrywa kilka ważnych ról w organizmie, w tym pomaga układowi odpornościowemu zwalczać atakujące bakterie i wirusy.
Cena za kilogram w Polsce: 15-30 zł. Cena na świecie: nawet 220 dolarów za funt, czyli 1800 złotych za kilogram.
Dlaczego warto jeść grzyby?
Grzyby są doskonałym źródłem przeciwutleniaczy, minerałów i witamin. Część z nich zawiera duże ilości potasu, żelaza, witaminy D, B2 i B6, błonnik i białko.
Właściwości najpopularniejszych grzybów w Polsce:
- Podgrzybki, pieczarki i borowiki zawierają betaglukan, silnystymulatora układu odpornościowego o działaniu antynowotworowym
- Boczniaki zawierają pleuran – substancję, która według naukowców zmniejsza guzy nowotworowe oraz ergotioneinę – przeciwutleniacz, który chroni komórki przed uszkodzeniami i starzeniem się.
Należy pamiętać też o tym, że grzyby z racji swojej ciężkostrawności mogą zaszkodzić pewnej grupie osób. Kto na pewno nie powinien jeść grzybów?
- osoby dotknięte chorobą nerek i wątroby,
- osoby starsze,
- kobiety w ciąży i karmiące piersią,
- osoby zmagające z chorobami układu pokarmowego,
- osoby uczulone na grzyby,
- dzieci.
Źródło: Focus; polskatimes.pl; pharmacytimes.com; healthline.com; healthline.com; healthbenefitstimes.com; healthline.com
Oceń artykuł