Dlaczego oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia jest najzdrowszym tłuszczem?
Generalnie tłuszcze nie cieszą się dobrą opinią – większość osób uważa je za szkodliwe dla zdrowia. Jednak dla jednego produktu dietetycy robią wyjątek – chodzi o oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia. Dlaczego jest ona uznawana za najzdrowszy tłuszcz na ziemi?
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia jest jednym z najważniejszych elementów diety śródziemnomorskiej, uznawanej za jedną z najzdrowszych diet na świecie. Jak powstaje oliwa z oliwek i dlaczego jest ona tak korzystna dla zdrowia?
Oliwa z oliwek – jak powstaje?
Oliwa z oliwek jest olejem pozyskiwanym z oliwek – owoców drzewa oliwnego. Metoda pozyskiwania oliwy z oliwek z pierwszego tłoczenia ma ogromne znaczenie, jeśli chodzi o jej jakość. Oliwki są rozgniatane i oddzielane od pestek. Następnie mieszane w kontrolowanej temperaturze (nie może być ona wyższa niż 27 st. C). Podczas tego procesu oliwa oddziela się od pasty oliwnej, z której przy dalszej obróbce może być produkowane oliwa w wytłoczyn (jest ona gorszej jakości). To oczywiście bardzo uproszczony opis.
Oliwa z oliwek – jakie są jej rodzaje?
Zakup odpowiedniego rodzaju oliwy z oliwek ma kluczowe znaczenie. Istnieją cztery główne gatunki oliwy z oliwek: extra virgin, virgin, lampante (rafinowana), z wytłoczyn.
- Oliwa extra virgin – to najzdrowsza oliwa, o najwyższej jakości. Uzyskiwana jest z pierwszego tłoczenia, na zimno. Jest produktem całkowicie naturalnym, bez żadnych dodatków. Zawiera dużo przeciwutleniaczy. Ma wyraźny smak, zielonkawy kolor i jest gęsta. Najlepiej ją stosować na surowo, np. jako dodatek do sałatek. Jej poziom kwasowości wynosi mniej niż 0,08%.
- Oliwa virgin – jest również produktem pierwszego tłoczenia, ale ma wyższy poziom kwasowości (od 0,08-2%). Ten typ oliwy sprawdza się podczas smażenia, gotowania. Można ją również stosować jako dodatek do sałatek.
- Oliwa lampante (rafinowa) – jest to oliwa pozyskiwana w procesie tłoczenia "na ciepło", czyli po ogrzewaniu. Niestety podgrzanie oliwy sprawia, że traci ona smak, zapach oraz cenne dla zdrowia składniki. Z tego powodu zwykle mieszana jest z oliwami wyżej jakości (oliwą extra virgin oraz virgin)
- Oliwa z wytłoczyn oliwnych – to produkt najniższej jakości, otrzymywany z wytłoczyn oliwnych.
Oliwa z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia jest uważana za najzdrowszy rodzaj oliwy z oliwek.
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) – co zawiera?
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) ma wiele ważnych dla zdrowia składników. Na przykład 13,5 g tej oliwy (jedna łyżka stołowa) zawiera:
- Tłuszcz nasycony: 14% dziennego zapotrzebowania.
- Tłuszcz jednonienasycony (głównie kwas oleinowy): 73% dziennego zapotrzebowania.
- Witamina E: 13% dziennego zapotrzebowania.
- Witamina K: 7% dziennego zapotrzebowania.
Ma też ogromną ilość przeciwutleniaczy, które walczą z wolnymi rodnikami i tym samym obniżają ryzyko występowania wielu chorób. Na przykład zawarte w tego typu oliwie z oliwek przeciwutleniacze: oleocantal oraz oleuropeina, pomagają
w walce ze złym cholesterolem LDL.
Zresztą oleocantal ma też inne działanie – przeciwzapalne (działa podobnie jak ibuprofen). Inną substancją o działaniu przeciwzapalnym jest kwas oleinowy, który redukuje markery zapalne, takie jak białko C-reaktywne. Uważa się, że dzięki tym substancjom, oliwa z oliwek ma bardzo duże znaczenie w leczeniu i profilaktyce chorób serca, nowotworów,
zespołu metabolicznego, cukrzycy czy zapalenia stawów.
W oliwie z oliwek z pierwszego tłoczenia jest też bardzo dużo kwasów omega-6 oraz omega-3 (w stosunku 10:1).
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) a choroby układu krążenia
Jest wiele badań, które potwierdzają prozdrowotne działanie oliwy z oliwek extra virgin w profilaktyce i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych, takich jak: zawał czy udar. Co ciekawe, w krajach wokół Morza Śródziemnomorskiego liczba zgonów z powodu tych chorób jest bardzo niska. Stąd przekonanie, że dieta śródziemnomorska jest najzdrowszą dietą dla serca i mózgu.
Oliwa z oliwek chroni serce przed chorobami poprzez:
- zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie,
- zmniejszenie utleniania cholesterolu LDL (tzw. złego choleterolu),
- poprawę kondycji naczyń krwionośnych (oliwa z oliwek poprawia funkcję śródbłonka, który jest wyściółką naczyń krwionośnych),
- poprawę krzepliwości krwi (oliwa z oliwek może pomóc w zapobieganiu niepożądanemu krzepnięciu krwi, co jest kluczową cechą zawałów serca i udarów mózgu),
- obniżenie ciśnienie krwi.
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) a nowotwory
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) jest bogata w przeciwutleniacze, które walczą z wolnymi rodnikami i zmniejszają stres oksydacyjny – bardzo niebezpieczny stan, który może doprowadzić do rozwoju wielu chorób, w tym nowotworów. Badania wykazały, że ludzie mieszkający w krajach śródziemnomorskich mają bardzo niskie ryzyko zachorowania na raka i że oliwa z oliwek ma z tym coś wspólnego. Uważa się, że oliwa może pomóc w walce z rakiem na poziomie molekularnym.
Oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia (extra virgin) a choroba Alzheimera
Choroba Alzheimera jest jedną z najczęściej występujących na świecie chorób neurodegeneracyjnych. Jej przyczyną jest m.in. gromadzenie się blaszek amyloidowych w mózgu. Są badania, które wskazują, że oliwa z oliwek zapobiega odkładaniu się tych blaszek, a wręcz pomaga je usunąć z organizmu. Poza tym są badania, które wykazały, że dieta śródziemnomorska wzbogacona oliwą z oliwek poprawia funkcjonowanie mózgu i zmniejsza ryzyko upośledzenia funkcji poznawczych.
Jak stosować oliwę z oliwek w kuchni?
Oliwa jest podstawowym tłuszczem stosowanym w diecie śródziemnomorskiej. Ta z pierwszego tłoczenia (extra virgin) polecana jest do stosowania na zimno, jako dodatek do sałatek, gotowanych i duszonych warzyw, dań z makaronem i ryżem.
Pozostałe typy oliw można stosować do smażenia – można je rozgrzać do wysokiej temperatury (nawet 200°C).
Oliwę należy przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu, w butelce z ciemnego szkła. Po otwarciu można ją przechowywać przez około 3 miesiące.
Źródło: healthline.com
Tu się dzieje
