Energetyki (energy drinki) i co się w nich kryje?
Napoje energetyczne, których nie należy mylić z napojami sportowymi, definiuje się jako produkty, które zazwyczaj zawierają duże ilości kofeiny, dodanych cukrów i legalnych środków pobudzających. Są to między innymi guarana, tauryna i L-karnityna. Napoje energetyczne zawierają również dowolną liczbę witamin, minerałów i zioła, które razem mogą zwiększyć czujność, uwagę i energię, jednocześnie podnosząc ciśnienie krwi, tętno i oddech.
Napoje energetyczne (potocznie energetyki) są zazwyczaj sprzedawane w puszkach lub butelkach w sklepach spożywczych, automatach i barach. Są promowane jako sposób na zwiększenie energii, zmniejszenie zmęczenia i zwiększenie koncentracji. Największe nieporozumienie na temat napojów energetycznych, to przekonanie, że będą cię pobudzać przez cały dzień lub wzmocnią twój organizm. W rzeczywistości napoje energetyczne są nieprzewidywalne. Prawdopodobnie będziesz czuć się dobrze przez krótki czas, a potem poczujesz senność i rozbicie.
Co zawierają napoje energetyczne?
Napoje energetyczne mogą zawierać kilka składników, od kofeiny po ziołowe stymulanty, witaminy i minerały oraz aminokwasy. Wszystkie nie są obojętne dla twojego organizmu. Sprawdź, co najczęściej dodawane jest do napojów energetycznych.
Kofeina
Jako najczęściej spożywany na świecie środek pobudzający centralny układ nerwowy, kofeina właściwie od zawsze jest składnikiem napojów energetycznych. Większość z nas jest do niej przyzwyczajona, wypijając ją z kawą, herbatą i napojami gazowanymi. Kofeina występuje również naturalnie w ciemnej czekoladzie i niektórych składnikach napojów energetycznych, w tym guaranie. Energetyki zazwyczaj zawierają od 17 do 242 mg kofeiny na porcję. W małych ilościach może zwiększać energię, czujność, a nawet wyniki sportowe. Bezpieczne dawki kofeiny to:
- dla zdrowych dorosłych - do 400 mg dziennie (jest to około czterech lub pięciu małych filiżanek kawy),
- dla młodzieży (w wieku od 12 do 18 lat) - 100 mg dziennie (ilość kofeiny w jednej filiżance kawy)
Pojedyncza porcja wielu napojów energetycznych przekracza tę ilość. Spożycie jej nadmiaru może objawiać się kołataniem serca, bezsennością i nerwowością.
Cukier i kalorie
Podczas gdy większość napojów energetycznych dostarcza tyle cukru, co napój bezalkoholowy lub napój owocowy, niektóre z nich w przeszłości zawierały aż 27 łyżeczek cukru w opakowaniu. Obecnie, jedna puszka zawiera zazwyczaj od 220 do 280 kcal i od 54 do 62 g węglowodanów, z których prawie wszystkie pochodzą z dodanych cukrów (około 14 do 16 łyżeczek cukru). Z tego względu, słodzone napoje energetyczne mogą wpływać na kontrolę masy ciała. Małe badanie, wśród młodych kobiet wykazało, że spożycie napoju energetycznego spowolniło lipolizę, a naukowcy zasugerowali, że może to przyczynić się do otyłości. Napoje energetyczne, które nie zawierają cukru, są na ogół słodzone sztucznymi słodzikami aspartamem i acesulfamem K.
Sód
Większość napojów energetycznych zawiera umiarkowane ilości sodu. Jest to mniejsza ilość, niż ta dodawana do napojów sportowych. Jednak niektóre marki mogą zawierać nawet 340 mg sodu na porcję, czyli około 15% maksymalnej zalecanej dziennej dawki. Zawartość sodu jest oznaczona na większości etykiet napojów energetycznych.
Witaminy z grupy B
Witaminy z grupy B są oczywiście niezbędne dla dobrego zdrowia, ale zbyt duża ich ilość może być szkodliwa. Niektóre napoje energetyczne zawierają niezwykle wysokie poziomy witaminy B3 (niacyny), B6 i B12, które w nadmiarze mogą powodować choroby skóry, problemy żołądkowo-jelitowe, toksyczność wątroby, niewyraźne widzenie, bóle głowy i uszkodzenia nerwów. Niektóre napoje energetyczne zawierają kilkaset razy większe dawki witamin niż określone jest to w dziennej zalecanej dawce.
Inne składniki
Inne powszechnie stosowane składniki w napojach energetycznych to tauryna, Gingko biloba, żeń-szeń, tyrozyna, imbir, zielona herbata, wapń i beta-alanina w różnych ilościach, które nie są często wymienione na etykiecie żywieniowej. Często wypijając energetyk, spożywasz mieszankę substancji dodatkowych i nawet nie zdajesz sobie z tego sprawy.
Czy picie napojów energetycznych jest bezpieczne, zwłaszcza u dzieci?
Błędnym poglądem na napoje energetyczne, jest myślenie, że dają one korzyści bez ryzyka. Podczas gdy niektóre badania wykazały związek między składnikami napojów energetycznych i poprawioną czujnością, zmniejszonym zmęczeniem i poprawioną wydajnością i siłą fizyczną, ogromna większość dostępnych dowodów sugeruje, że istnieją zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe negatywne skutki zdrowotne picia dużych ilości energetyków. Światowa Organizacja Zdrowia i Amerykańska Akademia Pediatrii ostrzegają przed niebezpieczeństwem stosowania napojów energetycznych. Niektóre kraje zakazały sprzedaży napojów energetycznych dzieciom w wieku poniżej 16 lub 18 lat. Pomimo braku promowania napojów energetycznych wśród dzieci w telewizji, niestety nadal, firmy produkujące napoje energetyczne są stałymi sponsorami wydarzeń takich jak jazda na deskorolce, surfing, zawodnicy BMX, Formuła 1 wyścigi, gry i koncerty, z których wszystkie przyciągają młodych odbiorców.
Jak picie energetyków wpływa na zdrowie?
Duże ilości kofeiny mogą powodować poważne problemy, takie jak:
- zaburzenia rytmu serca,
- wzrost częstości akcji serca i
- wzrost ciśnienia krwi.
Kofeina może również uszkadzać wciąż rozwijający się układ sercowo-naczyniowy i nerwowy u dzieci i może być związana z kołataniem serca, niepokojem, problemami ze snem, problemami z trawieniem, podwyższonym ciśnieniem krwi i odwodnieniem. Nadmierne spożycie napoju energetycznego może zakłócać rytm snu nastolatków i może zwiększać ryzyko podejmowania zachowań niebezpiecznych. Badanie przeprowadzone w Finlandii wykazało, że konsumenci napojów energetycznych mieli 4,6 razy większe ryzyko bólów głowy, 3,6 razy większe prawdopodobieństwo problemów ze snem i 4,1 razy większą szansę na drażliwy nastrój, w porównaniu z osobami niebędącymi konsumentami.
Czy można mieszać napój energetyczny z alkoholem?
Rosnącą tendencją wśród młodych dorosłych i nastolatków jest mieszanie napojów energetycznych z alkoholem. Około 25% studentów szkół wyższych spożywa alkohol z napojami energetycznymi i pije go znacznie częściej niż studenci, którzy nie mieszają alkoholu z energetykami. Napoje energetyczne są często wypijane razem z alkoholem, aby móc więcej wypić, dobrze się przy tym czując. Jednak badania wykazały, że podczas gdy napój energetyczny może zmniejszać odczucia zatrucia, to koordynacja ruchowa i reakcje wzrokowe, a także stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu, pozostają niezmienione. Kombinacja może być niebezpieczna.
Źródło: todaysdietitian.com
Tu się dzieje
