Oceń
Szacuje się, że ok. 40 proc. hospitalizowanych pacjentów może być niedożywionych. Mają na to wpływ różne czynniki, m.in. rozwój choroby, zmniejszony pobór żywienia, nieefektywny metabolizm składników odżywczych czy stosowane Wtedy stosuje się leczenie żywieniowe, które polega na dokładnej ocenie zapotrzebowania na składniki odżywcze i podawaniu ich pacjentowi. Sztuczne żywienie może być prowadzone przez przewód pokarmowy za pomocą sond lub poprzez kroplówkę, z pominięciem układu pokarmowego. Zdarza się, że u pacjenta pojawiają się powikłania takiego żywienia. Ich nasilenie zależy od ogólnej kondycji chorego. Jednym z takich powikłań jest refeeding syndrome, czyli szok pokarmowy.
Refeeding syndrome, to sytuacja, gdy chorego dosłownie zabija prawidłowa podaż kalorii. Jak to możliwe? Taki stan wynika z niewystarczającej reakcji adaptacyjnej organizmu na nagłe zwiększenie ilości przyjmowanego pokarmu. Dochodzi do niebezpiecznych zmian w poziomie płynów i elektrolitów (fosforu, magnezu, potasu, cynku), a także deficytu witamin i zaburzeń gospodarki glukozy. Następuje również retencja soli, co skutkuje obrzękiem i niewydolnością serca.
Refeeding syndrome: kto ma największe ryzyko?
Wśród osób, które są najbardziej narażone na szok pokarmowy, wymienia się chorych, którzy:
- walczą z uporczywymi, nawracającymi nudnościami, wymiotami i biegunką
- ważą poniżej 70–80% należnej masy ciała
- mają problemy z przełykaniem
- w wyniku choroby (na przykład nowotworu) w widoczny sposób tracą masę mięśniową
Inne czynniki zwiększające ryzyko, to m.in. anoreksja, alkoholizm, chemioterapia, radioterapia, obstrukcja jelit, obecność przetoki, dysfagia czy stosowanie dużych dawek leków moczopędnych. Do szoku pokarmowego może dojść również u pacjentów w okresie pooperacyjnym.
– Zdarza się, w obrębie SOR pojawia się starszy pacjent, który poza zaniedbaniem przejawia również cechy niedożywienia. W tym momencie wydaje się, że naturalnym odruchem jest rozpoczęcie prawidłowego żywienia pacjenta. Paradoks polega na tym, że takie leczenie może być dla pacjenta… szkodliwe! W związku z tym pamiętajmy, żeby u pacjentów niedożywionych, u których zaczynamy intensywną suplementację energii oraz białka, monitorować poziom elektrolitów, takich jak sód, potas, chlorki, ale także fosforany – tłumaczy Michał Kośmicki, asystent lekarza na SOR, który propaguje wiedzę medyczną na Instagramie.
Szok pokarmowy: alarmujące objawy
Dla lekarzy, którzy powinni monitorować stan chorego podczas dożywiania, alarmujące będzie m.in. zmniejszenie ilości fosforanów (hipofosfatemia), zbyt niskie stężenie potasu we krwi (hipokaliemia), niedobór magnezu. U chorego dochodzi do błyskawicznej destabilizacji organizmu, co jest widoczne dla otoczenia. Szybko następuje:
- niewydolność oddechowa
- niewydolność krążeniowa
- skurcze mięśni
- majaczenie
- dezorientacja
- wysokie ciśnienie
- drgawki
- śpiączka
Symptomy te bardzo często zwiastują zgon.
Źródło: instagram.com/spanko_w_plynie; Mehanna HM, Moledina J, Travis J. Refeeding syndrome: what it is, and how to prevent and treat it. BMJ. 2008 Jun 28; Crook MA, Hally V, Pantelli JV. The importance of refeeding syndrome. Nutrition 2001;17:632-7, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov; Hearing SD. Refeeding syndrome. BMJ 2004;328:908-9; National Institute for Health and Clinical Excellence. Nutrition support in adults Clinical guideline CG32. 2006; healtline.com; M.Püsküllüoglu1, J.Nieckula, I.Laprus, Zespół ponownego odżywienia u pacjentów z chorobą nowotworową , opk.viamedica.pl
Oceń artykuł
