Masz dnę moczanową? Musisz wykluczyć te produkty

10.03.2023
Aktualizacja: 10.03.2023 12:05

Cierpisz na dnę moczanową? Musisz wystrzegać się pewnych produktów. Chodzi m.in. o produkty zawierające fruktozę, syrop glukozowo-fruktozowy, syrop kukurydziany, a także alkohol. Na liście produktów zakazanych są m.in. napoje słodzone, gazowane oraz soki owocowe. Dlaczego?

Dna moczanowa dieta
fot. Shutterstock

„W ciągu kilku minut po wypiciu napoju gazowanego, słodzonego syropem kukurydzianym o wysokiej zawartości fruktozy poziom kwasu moczowego w organizmie wzrasta” – napisano na stronie internetowej amerykańskiej Fundacji Arthritis i dodano: "Kwas moczowy, gdy jest go za dużo, nie może zostać w całości usunięty przez nerki i zaczyna gromadzić się w organizmie. W ten sposób osiada w stawach (jako kryształy moczanu sodu), potęgując dolegliwości bólowe związane z dną moczanową".

Jak wynika badań Fundacji Arthritis, spożycie fruktozy podnosi poziom kwasu moczowego we krwi aż o 13 proc. Co więcej, dowiedziono, że fruktoza nie tylko powoduje wzrost poziomu kwasu moczowego we krwi, ale również zatrzymuje jego wydalanie. To dlatego, gdy mamy podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi, należy w pierwszej kolejności wykluczyć produkty zawierające duże ilości fruktozy.

Do takich produktów zalicza się syrop kukurydziany. Ma on wysoką zawartość fruktozy i jest często dodawany do żywności. Można go znaleźć w napojach gazowanych, płatkach śniadaniowych, słodzonych produktach mlecznych, słodyczach etc.

Dna moczanowa – co to za choroba?

Dna moczanowa, inaczej podagra lub artretyzm, to choroba, która przez długi czas była uważana za chorobę bogaczy. Jednak te czasy dawno minęły, a dna moczanowa pojawia się u wielu osób na świecie bez względu na status społeczny. Teraz nie ma on już takiego znaczenia, bo produkty szkodzące chorym są w masowej sprzedaży. 

Cechą charakterystyczną tej choroby są nawracające stany zapalne stawów, którym towarzyszy:

  • ból,
  • zaczerwienienie,
  • tkliwość,
  • wzrost temperatury,
  • obrzęk.

Przyczyną dny moczanowej jest wysokie stężenia kwasu moczowego we krwi, którego nadmiar odkłada się w stawach, ścięgnach i otaczających je tkankach w postaci kryształków kwasu moczowego (tzw. guzki dnawe). Nadmiar kryształów moczanu sodu wywołuje bolesne ataki podagry (dny moczanowej). Atak dny moczanowej może trwać kilka godzin, a nawet kilka dni (nawet do 10 dni).

Niestety, jak wynika z danych statystycznych, liczba osób z dną moczanową z roku na rok rośnie. Przyczyną tego stanu jest prawdopodobnie zachodni styl życia, czyli spożycie mocno przetworzonej żywności, nadmierne spożywanie cukru (w różnych jego postaciach), a także picie słodzonych napojów oraz alkoholu.

Dna moczanowa – najważniejsze zalecenia żywieniowe

Eksperci związani z Narodowym Centrum Edukacji Żywieniowej Instytutu Żywienia i Żywności opracowali zalecenia dietetyczne dla osób cierpiących na dnę moczanową. Poniżej najważniejsze z nich:

  1. Posiłki spożywaj w regularnych odstępach czasu (co 3-4 godziny), ostatni posiłek nie później niż 2 godziny przed snem.
  2. Ogranicz spożywanie produktów o wysokiej zawartości puryn (głównie mięsa, podrobów, ryb i ich przetworów).
  3. Ogranicz spożywanie mięsa i ryb do 170 g dziennie (w przybliżeniu jest to porcja wielkości dłoni).
  4. Unikaj spożywania żywności wysokoprzetworzonej. Wystrzegaj się produktów zawierających dodatek fruktozy, syropu glukozowo-fruktozowego lub syropu kukurydzianego.
  5. Minimum raz w tygodniu wprowadź do swojej diety nasiona roślin strączkowych.
  6. Spożywaj 4-5 porcji warzyw dziennie (zwłaszcza ciemnozielonych), głównie w postaci surowej.
  7. Wprowadź do swojej diety świeże i/lub mrożone owoce w ilości 2-3 porcji dziennie. Spożywaj wiśnie bądź niesłodzony koncentrat z wiśni, które wspomagają obniżenie stężenia kwasu moczowego we krwi.
  8. Unikaj obróbki termicznej wymagającej użycia tłuszczu na korzyść gotowania, gotowania na parze, pieczenia w folii lub rękawie kuchennym.
  9. Zadbaj o prawidłowe nawodnienie organizmu. Zwiększ ilość wypijanej wody mineralnej do 8-16 szklanek dziennie. Jedna szklanka to około 250 ml.
  10. Wypijaj nie więcej niż 1-2 filiżanki kawy dziennie.
  11. Wyeliminuj ze swojej diety napoje alkoholowe, w szczególności piwo.
  12. W przypadku nadwagi i otyłości zalecana jest redukcja masy ciała.
  13. Uprawiaj regularną aktywność fizyczną. Znajdź rodzaj ćwiczeń adekwatny do twojego stanu zdrowia oraz taki, który będzie Ci sprawiał przyjemność.
  14. Zrezygnuj z palenia papierosów.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.

Źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej IŻŻ, zalecenia dietetyczne dla osób z dną moczanową/ "Podstawy żywienia i dietoterapia", Nancy J. Peckenpaugh, Edra Urban & Partner, 2011/ "Gout: An old disease in new perspective", G. Ragab, M. Elshahaly, T. Bardin, Journal of advanced research, 2017, 8.5: 495-511.