Kawa a wchłanianie leków. Tych preparatów nie popijaj kawą

Wstajesz rano i pierwszym produktem, po jaki sięgasz, jest kawa? To nie jest dobry pomysł. Kawa spożywana na pusty żołądek może prowadzić do problemów zdrowotnych, zwłaszcza u osób, które muszą stale przyjmować leki. Niektóre z takich preparatów, popijane kawą, zwłaszcza z dodatkiem mleka, mogą być gorzej wchłaniane przez organizm (nawet o kilkadziesiąt procent), a tym samym ich skuteczność może być o wiele słabsza.

Kawa a zaburzenie wchłaniania leków – o jakich preparatach mowa?

– Kawa, zwłaszcza ta z dodatkiem mleka, zaburza wchłanianie wielu leków, zwłaszcza tych, które trzeba przyjmować na pusty żołądek, czyli na czczo. Jest ich całkiem sporo – wyjaśnia dr Karolina Kędzierska-Kapuza, diabetolog, nefrolog, na swoim profilu na Instagramie, i dodaje: – Są to leki na tarczycę, leki przeciwwrzodowe, leki na cukrzycę. Najlepiej przyjąć je, popijając zwykłą wodą. Raczej nie herbatą, bo ona działa podobnie jak kawa.

Jak długo trzeba czekać z wypiciem kawy, przyjmując wymienione przez lekarkę leki? To zależy od leków. 

• Hormony tarczycy – musimy przyjąć je na czczo, popić wodą, i odczekać minimum godzinę, zanim zaczniemy jeść śniadanie czy przyjmować inne leki, a przypadku kawy nawet 2-3 godziny, zwłaszcza jeśli pijemy ją z mlekiem. Dlaczego? Mleko jest czynnikiem dodatkowo zaburzającym wchłanianie tych leków, choćby ze względu na zawartość wapnia. Zastąpienie mleka napojem roślinnym (sojowym, owsianym, migdałowym czy ryżowym) też niewiele da, bo one również zawierają sole wapnia, które zaburzają wchłanianie leku.
• Leki przeciwwrzodowe, czyli inhibitory pompy protonowej – jeśli ktoś przyjmuje takie leki, raczej w ogóle nie powinien pić kawy, bo po jej wypiciu wydziela się więcej kwasu solnego, który pogarsza stan żołądka.
• Nowoczesne leki przeciwcukrzycowe – powinniśmy je przyjmować na pusty żołądek i odczekać minimum pół godziny, zanim zaczniemy jeść śniadanie lub pić kawę.
• Preparaty z żelazem – je również powinniśmy przyjmować na pusty żołądek i popijać wodą z cytryną (zawarta w cytrynie witamina C zwiększa przyswajanie żelaza). Jeśli preparaty te przyjmowane są z powodu anemii, warto z kawy w ogóle zrezygnować na cały okres leczenia lub jej picie skonsultować z lekarzem.
• Preparaty z minerałami, takimi jak magnez, potas i wapń – kawa utrudnia ich wchłanianie, więc nie zaleca się picia kawy, gdy przyjmujemy te preparaty. Co ciekawe, osoby, które piją bardzo dużo kawy, często mają niedobory tych składników mineralnych.
• Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe – w ich przypadku również warto odczekać z piciem kawy. Dlaczego? Tu działa inny mechanizm. Zawarta w kawie kofeina zwiększa działanie niektórych składników, np. kwasu acetylosalicylowego. Dlatego jest ona częstym dodatkiem do preparatów wieloskładnikowych, stosowanych w leczeniu infekcji wirusowych. Łącząc się z tymi substancjami działa znacznie silniej niż gdybyśmy podsumowali działanie leku i kofeiny osobno. Popijanie ich kawą może jeszcze bardziej wzmocnić działania preparatu, ale to wcale nie musi być dla nas korzystne. Skutkami ubocznymi takiej sytuacji mogą być: kołatanie serca, nerwowość, bezsenność, rozdrażnienie i ból głowy.
• Leki antydepresyjne – niestety kofeina zawarta w kawie może osłabiać działanie niektórych antydepresantów, dlatego po ich przyjęciu warto odczekać z wypiciem kawy przynajmniej godzinę, a najlepiej dwie.
• Preparaty stosowane w leczeniu astmy oskrzelowej – chodzi o te, które zawierają teofilinę i jej pochodne. Kofeina hamuje metabolizm tych preparatów w wątrobie, co może skutkować zbyt dużym stężeniem tych substancji w organizmie.

Aby mieć pewność, jak przyjmować dany lek, trzeba przed jego stosowaniem dokładnie przeczytać ulotkę, która jest dołączona do opakowania. Warto również skonsultować się w tej sprawie z lekarzem lub farmaceutą. Pamiętaj, że kofeina jest nie tylko w kawie, ale również w herbacie (teina), napojach energetycznych czy napojach gazowanych typu cola.

Zobacz także

Jak poranna kawa wpływa na jelita? Czy może niszczyć mikrobiom jelitowy?

Z dripa czy espresso? Sposób parzenia kawy wpływa na cholesterol. Płeć też ma znaczenie

Źródła:

• "Interakcje leków z pożywieniem", Katarzyna Korzeniowska, Anna Jabłecka, Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Kardiologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinowskiego w Poznaniu, Farmacja Współczesna 2008; 1: 24-30
• "Effect of coffee consumption on intraocular pressure", Avisar R, Avisar E, Weinberger D., Ann Pharmacother 2002; 36:992-5
• "Caffeine for asthma. Cochrane Database", Bara AI, Barley EA, Syst Rev 2001; 4:CD001112