Oceń
Ze względu na to, że zespół jelita drażliwego (IBS) jest chorobą, której przyczyna nadal nie jest do końca poznana, trudno jest ustalić konkretne leczenie. U podłoża nieprzyjemnych i często krępujących objawów, leży przede wszystkim sfera psychiczna. Zwiększona wrażliwość jelit najczęściej pojawia się, gdy jesteś przeciążony, żyjesz w ciągłym w stresie lub przeżywasz niepowodzenia życiowe. W całej plątaninie nieswoistych objawów i nieustalonego konkretnego leczenia, jedno jest pewne: aby złagodzić istniejące dolegliwości, należy zmienić dietę. Właściwy sposób żywienia stanowi pierwszą linię postępowania w zespole jelita drażliwego.
Zespół jelita drażliwego - czy istnieje jedna dieta dla osób chorujących na IBS?
Nie ma jednego sposobu żywienia w IBS. Sposób żywienia w zespole jelita drażliwego ma charakter całkowicie indywidualny i musi być dopasowany do twoich objawów. Wiadomo, że inaczej będziesz jadł, kiedy męczą cię biegunki, a inne zasady zastosujesz w czasie zaparć. Istnieje natomiast kilka ogólnych zasad, które pomogą ci walczyć z objawami zespołu jelita drażliwego. Istnieje jednak kilka ogólnych zasad, o których powinna pamiętać osoba borykająca się z tą dolegliwością.
Pierwszą i najważniejszą regułą diety w zespole jelita drażliwego jest regularne spożywanie posiłków w spokojnej i miłej atmosferze. W twojej diecie powinno pojawić się codziennie 5 małych posiłków, które będziesz spożywał w ciągu dnia, co 3 godziny. Pamiętaj, aby wszystkie potrawy spożywane były bez pośpiechu.
Duże znaczenie w diecie łagodzącej objawy zespołu jelita drażliwego mają węglowodany. Te wzmagające dolegliwości to przede wszystkim fruktoza i laktoza. Fruktoza występuje w największych ilościach w owocach. Wzmaga ona w jelicie procesy fermentacyjne, prowadząc do powstawania gazów i wzdęć. Największe jej ilości znajdziesz w soku jabłkowym. Występuje w dużych ilościach również w miodzie, owocach suszonych, gruszkach, jabłkach, wiśniach, sokach owocowych. Jeżeli często występują u ciebie tego typu dolegliwości, warto ograniczyć wymienione produkty.
W zespole jelita drażliwego często dochodzi do przejściowej nietolerancji laktozy. Jeżeli po wypiciu mleka, zauważasz u siebie zwiększone wzdęcia czy biegunki, najprawdopodobniej nietolerancja tego dwucukru wystąpiła również u ciebie. W tym okresie należy zrezygnować z mleka, a zastąpić je jogurtem, kefirem, mlekiem kwaszonym czy maślanką. W fermentowanych produktach mlecznych, ze względu na obecność probiotycznych bakterii, częściowo rozkładających laktozę, cukier ten występuje w bardzo małych ilościach. Na rynku znajdziesz również całą gamę produktów bezlaktozowych.
Negatywny wpływ na układ pokarmowy mają również słodziki, na przykład sorbitol, dodawane do produktów, takich jak guma do żucia, słodycze z galaretkami, dietetyczne dżemy, czy niektóre czekolady. W zespole jelita drażliwego należy ich unikać.
Z diety należy wykluczyć również używki. Mocna kawa i herbata, a także alkohol powinny zostać schowane głęboko do szafki. U niektórych osób kofeina zawarta w kawie oraz teina, która znajduje się w herbacie, mogą nasilać dolegliwości. Dobrym pomysłem jest również unikanie napojów gazowanych, których wysokie spożycie będzie powodowało uczucie pełności po posiłku i wzmagało wzdęcia.
Korzystne będzie także wyeliminowanie z diety tłustych pokarmów oraz unikanie ciężkostrawnych smażonych potraw, które mogą tylko obciążać przewód pokarmowy. Do produktów przeciwwskazanych należą również produkty wzdymające, zawierające duże ilości węglowodanów nierozkładających się w przewodzie pokarmowym. Należą do nich: nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja, ciecierzyca, soczewica), cebula, kapusta, kalafior, brukselka.
Biegunki w zespole jelita drażliwego - co jeść, a co wykluczyć z diety?
Bardzo częstym objawem zespołu jelita drażliwego są biegunki. Potrafią one uprzykrzyć życie chorego. Aby im zapobiegać, należy wykluczyć z diety:
- produkty zawierające duże ilości błonnika, to znaczy produkty razowe, surowe warzywa i owoce (szczególnie te zawierające pestki), kasze gruboziarniste (np. kasza pęczak, gryczana),
- dania bardzo pikantne, z dużą ilością cukru i soli.
Natomiast w złagodzeniu tej dolegliwości pomogą:
- warzywa i owoce o właściwościach zapierających, takie jak banany, gotowana marchew i dynia,
- kleiki ryżowe z wyżej wymienionymi owocami lub warzywami,
- kisiele na mące ziemniaczanej,
- napoje zawierające garbniki, takie jak napar z suszonych czarnych jagód, niesłodzone kakao na wodzie,
- duże ilości niegazowanej wody.
Zaparcia w zespole jelita drażliwego - czego unikać, a co może pomóc?
Naprzemiennie z biegunkami w IBS mogą występować zaparcia. Do nasilenia tej dolegliwości mogą przyczyniać się produkty, takie jak: napoje garbnikowe, owoce i warzywa o działaniu zapierającym, kleiki ryżowe, kisiele, czekolada. Natomiast pomocne w przyspieszeniu pracy jelita mogą być:
- produkty o dużej zawartości błonnika, takie jak pieczywo i makarony razowe, ryż brązowy, kasze gruboziarniste (na przykład pęczak, gryczana), gotowane al dente warzywa, owoce (uwaga, błonnik należy zwiększać w diecie stopniowo!),
- produkty o działaniu rozwalniającym, takie jak buraki ćwikłowe oraz papryka,
- duże ilości niegazowanej wody.
Źródła:
1. Ciborowska H, Rudnicka A. (2007). Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
2. https://www.mp.pl/interna/
Oceń artykuł
