Dieta w cukrzycy typu 2 – zasady, co jeść, czego unikać [LISTA]
W zapobieganiu i kontrolowaniu stanu przedcukrzycowego, a także cukrzycy typu 2 niesamowicie ważna jest odpowiednia dieta. Choć w diecie konieczne są pewne ograniczenia, to dość łatwo się nauczyć, co można, a czego nie należy jeść. Pomoże w tym także nasza lista. Zobacz, jakie są zasady diety cukrzycowej i co może się w niej znaleźć.
Specjaliści alarmują, że coraz więcej osób choruje na cukrzycę. Tymczasem odpowiednia dieta może i zmiana nawyków żywieniowych w wielu przypadkach może zapobiec wystąpieniu cukrzycy. Choć trzeba zrezygnować z wielu produktów uważanych za smakowite, warto to zrobić. W profilaktyce tej choroby niezwykle ważna jest też utrata nadmiernej masy ciała. Dieta cukrzycowa w tym pomaga.
Warto przypomnieć, że cukrzyca jest chorobą metaboliczną. Charakterystyczne dla niej jest podwyższone stężenie glukozy we krwi – powodem jest upośledzone działanie lub wydzielanie insuliny. Choroba ta powoduje zespół zaburzeń metabolicznych, które prowadzą do nieprawidłowej czynności wielu narządów i układów, np. oczu, serca, nerek. Dowiedziono, że jednym z czynników ryzyka cukrzycy jest nieodpowiednia dieta.
10 zasad diety cukrzycowej typu 2
Oprócz listy produktów, którą osoba chorująca na cukrzycę powinna znać, warto znać też podstawowe zasady diety cukrzyka. Przestrzeganie ich może też zapobiec wystąpieniu cukrzycy, nawet jeśli ma się już stan przedcukrzycowy. O czym trzeba pamiętać?
- Kontroluj kaloryczność diety. Dzienna liczbę kalorii w diecie najlepiej ustalić indywidualnie z dietetykiem. W przypadku nadwagi lub otyłości trzeba dążyć do utraty nadmiernej masy ciała i uzyskania prawidłowej – to korzystnie wpływa na zdrowie oraz ułatwia kontrolowanie glikemii.
- Główne źródło węglowodanów powinny stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe, zwłaszcza o niskim indeksie glikemicznym (IG) – patrz niżej. Takie produkty są dobrym źródłem błonnika pokarmowego, który korzystnie wpływa na kontrolę glikemii.
- Jedz regularnie i częściej, ale mniejsze i urozmaicone posiłki.
- Zwiększ spożycie warzyw, które są dobrym źródłem błonnika pokarmowego i składników o działaniu antyoksydacyjnym. Szczególnie ważne jest jedzenie surowych warzyw. W codziennej diecie cukrzyka powinny się znaleźć minimum 4 porcje warzyw (1 porcja to np. 1 średni pomidor, 1/2 dużej papryki lub 1 szklanka warzyw liściastych). Jedz warzywa na każdy z trzech głównych posiłków.
- Owoce jedz rzadziej niż warzywa, ponieważ naturalnie zawierają cukry proste (m.in. fruktozę). Wybieraj te, które mają niższy IG, np. owoce jagodowe, ale z nich nie rezygnuj. Jedna porcja owoców to np. 1 średnie jabłko lub 1 niepełna szklanka borówek.
- Codziennie spożywaj 2 porcje naturalnych produktów mlecznych, najlepiej fermentowanych, które są dobrym źródłem białka i wapnia (1 porcja to np. 1 kubek jogurtu). Nie powinny zawierać takich dodatków, jak słodkie musy owocowe czy czekolada.
- Ogranicz spożycie mięsa, szczególnie czerwonego. Wybieraj inne źródła białka – 1-2 razy w tygodniu mięso zamień na nasiona roślin strączkowych, 2 razy w tygodniu na ryby.
- Jedz posiłki gotowane lub gotowane na parze, duszone bez wcześniejszego obsmażania, pieczone w folii lub rękawie do pieczenia. Pamiętaj o odpowiednich technikach kulinarnych.
- Ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych, soli, słodyczy i alkoholu.
- Pij przynajmniej 1,5 l napojów dziennie, najlepiej wody.
Dieta dla cukrzyka typu 2 – co jeść? [LISTA]
W diecie osób chorych na cukrzycę typu 2 powinny się znaleźć produkty o niskim indeksie glikemicznym. Warto pamiętać, że cukrzycy mogą jeść owoce, choć powinno ich być w diecie mniej niż warzyw. Wystarczą maksymalnie 1-2 porcje dziennie. Produkty zalecane w diecie cukrzycowej typu 2 to:
- Produkty zbożowe: chleb żytni, graham, razowy, ryż brązowy, kasze gruboziarniste, np. gryczana, pęczak, makaron pełnoziarnisty, makaron z mąki durum (semolina).
- Produkty mleczne: naturalne fermentowane, np. kefir, jogurt, maślanka, ser twarogowy chudy, naturalne chude serki homogenizowane, mleko poniżej 2 proc. tłuszczu.
- Mięso, drób, wędliny, ryby, jaja: chude mięso z kurczaka, indyka (piersi), cielęcina, młoda wołowina, królik, ryby, chude wędliny, polędwica, wędliny drobiowe, jaja.
- Tłuszcze: oleje roślinne, np. rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, lniany, z pestek winogron, oliwa z oliwek, margaryny miękkie wysokogatunkowe.
- Warzywa: wszystkie świeże i mrożone – nierozgotowane.
- Owoce: świeże i mrożone, nieprzejrzałe owoce, np. banany, winogrona, owoce suszone i dżemy niskosłodzone w ograniczonej ilości.
- Zupy: wywary warzywne, chude wywary mięsne, zaprawiane chudym mlekiem lub jogurtem naturalnym poniżej 2% tłuszczu.
- Desery: kisiele, galaretki, budynie na chudym mleku, sorbety, sałatki owocowe.
- Napoje: woda mineralna, herbata i kawa bez cukru, kawa zbożowa, soki z warzyw (soki owocowe sporadycznie, w ograniczonych ilościach).
- Przyprawy: pieprz, zioła, przyprawy korzenne, musztarda.
Dieta dla cukrzyka typu 2 – czego nie jeść? [LISTA]
Osoby z cukrzycą typu 2 powinny unikać jedzenia produktów, które podnoszą poziom cukru we krwi. Produkty niezalecane to:
- Produkty zbożowe: chleb pszenny, chleb na miodzie i wypieki z dodatkiem cukru, bułki pszenne, maślane, biszkopty z cukrem, drożdżówki, ciasta kruche, kluski francuskie, biszkoptowe na jajach, groszek ptysiowy, makaron pszenny z mąki oczyszczonej, ryż biały.
- Produkty mleczne: mleko i przetwory powyżej 2 proc. tłuszczu, napoje mleczne słodzone cukrem, miodem, dżemem, z dużą ilością owoców, tłuste sery podpuszczkowe (żółte, pleśniowe, topione), ser twarogowy tłusty.
- Mięso, drób, wędliny: tłuste mięso, np. baranina, wieprzowina, wołowina, konina, podroby, gęsi, kaczki, tłuste części kurczaka (udka, skrzydełka), tłuste wędliny, np. kaszanka, parówki, konserwy mięsne, pasztetowa, salceson, pasztety.
- Tłuszcze: smalec, słonina, boczek, łój, margaryny twarde, olej kokosowy, masło, śmietany.
- Warzywa: tłuste sałatki i surówki, z dodatkiem dużej ilości śmietany, majonezu, cukru, frytki, ziemniaki smażone na maśle, smalcu lub margarynie.
- Owoce: owoce w syropach, kompoty z cukrem, galaretki ze śmietaną, owoce kandyzowane, dżemy wysokosłodzone.
- Zupy: esencjonalne wywary na tłustych mięsach, kościach, zagęszczone zasmażkami, zaprawiane śmietaną, owocowe z cukrem.
- Desery i przekąski: kremy, torty, marmolady, wszystkie desery z cukrem, z dużą ilością tłuszczu, pączki, faworki, chałwa, czekolada, lody, budynie na pełnym mleku, orzechy kokosowe, orzechy solone.
- Napoje: napoje gazowane, słodzone cukrem, napoje alkoholowe, owocowe, lemoniada.
- Przyprawy: cukier, miód, glukoza, fruktoza.
Źródło: Materiały Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej nt. temat diety w cukrzycy typu 2 (Ncez.pzh.gov.pl)
Tu się dzieje
