Darmowe szczepienia przeciw HPV już w tym roku. Minister zdrowia obiecuje

23.01.2023
Aktualizacja: 23.01.2023 14:28

Organizacje pacjenckie od lat apelują o wprowadzenie w Polsce refundowanych przez NFZ szczepionek przeciwko HPV, wirusowi, który jest przyczyną nowotworów narządów płciowych zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Minister zdrowia Adam Niedzielski w końcu zadeklarował, że może się to stać już w 2023 roku. Szczepienia nie będą obowiązkowe.

Bezpłatne szczepienia przeciwko HPV
fot. Shutterstock
  1. HPV – co to za wirus?
  2. Przed czym chronią szczepienia na HPV?
  3. Kiedy ruszą refundowane szczepienia przeciwko HPV?

Polska wciąż jest jedynym krajem europejskim nieposiadającym narodowego programu szczepień przeciwko HPV, choć Narodowa Strategia Onkologiczna zakładała rozpoczęcie szczepień przeciwko HPV już w 2021 r. Mimo zapewnień tak się nie stało. Organizacje pacjenckie od lat apelują do ministra zdrowia o wprowadzenie działań na rzecz eliminacji nowotworów będących skutkiem zakażenia HPV. Niemal rok temu zorganizowano debatę na ten temat, jednak profilaktyka chorób HPV-zależnych wciąż nie jest realizowana. Na szczęście, minister zdrowia Adam Niedzielski zapowiada, że szczepienia przeciwko HPV u dziewcząt i chłopców mają ruszyć jeszcze w tym roku.

HPV – co to za wirus?

Wirus HPV (Human Papillomavirus) to wirus brodawczaka ludzkiego. Istnieje 150 typów HPV, które powodują u człowieka choroby, a wśród nich typy 16 i 18 należą do wysoko onkogennych – odpowiadają za zmiany przedrakowe szyjki macicy i raka szyjki macicy. Do zakażenia HPV dochodzi drogą płciową, najczęściej niedługo po rozpoczęciu aktywności seksualnej. W ciągu swojego życia 50-80 proc. aktywnych seksualnie kobiet i mężczyzn było lub będzie zakażonych HPV. Zakażenia HPV mogą prowadzić również do raka odbytu, przestrzeni ustno-gardłowej, pochwy, sromu, prącia.

Rak szyjki macicy jest czwartym pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym u kobiet na świecie. Każdego roku umiera ponad 340 tys. kobiet, a liczbę nowych zachorowań ocenia się na ponad 600 tys000. W Polsce każdego roku prawie 3 tys. kobiet dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy.

Przed czym chronią szczepienia na HPV?

Dostępne są trzy szczepionki przeciw HPV, 2-walentna, 4-walentna i 9-walentna. Wszystkie chronią przed najbardziej onkogennymi typami wirusa 16 i 18. Najszerszy zakres ochrony daje szczepionka 9-walentna – chroni także przed innymi chorobami HPV-zależnymi – choć ze względów etycznych nie prowadzono badań klinicznych porównujących wartość szczepionek 2-, 4- i 9-walentnych. Stowarzyszenie na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi SANITAS apeluje do ministra zdrowia o wprowadzenie w Polsce najskuteczniejszej ochrony przed skutkami zakażeń HPV i niekierowanie się jedynie kosztem szczepionki, a jej skutecznością i ty, jak długą daje ochronę przed zachorowaniem.

Szczepionki przeciwko HPV chronią przed zmianami przednowotworowymi i nowotworami narządów płciowych (szyjki macicy, sromu, pochwy) i odbytu oraz brodawkami narządów płciowych. Zalecane są dla dziewcząt i młodych kobiet oraz chłopców i młodych mężczyzn. Po 10 latach programów szczepień przeciw HPV, kraje prowadzące szczepienia odnotowały 90-proc. zmniejszenie infekcji wirusem HPV typu 6, 11, 16 i 18 oraz 90-proc. mniejszą zachorowalność na brodawki narządów płciowych. Szczepionki przeciw HPV są bezpieczne i dobrze tolerowane, a działań niepożądanych jest niewiele (m.in. ból w miejscu wstrzyknięcia, zaczerwienienie, świąd, obrzęk, zmęczenie, ból głowy i mięśni).

Kiedy ruszą refundowane szczepienia przeciwko HPV?

Refundowane szczepienia przeciw HPV u chłopców i dziewcząt mają ruszyć w pierwszej połowie roku, jak informuje minister zdrowia Adam Niedzielski. Szczepieniami mają być objęte od razu dwa roczniki dziewcząt i chłopców, co pozwoli wyrównać zaległości wynikające z opóźnienia we wprowadzaniu programu. Resort zapowiadał już wcześniej, że szczepienia będą oferowane chłopcom i dziewczynkom w wieku 12 i 13 lat.

Szczepienia przeciw HPV nie będą jednak w kalendarzu szczepień obowiązkowych. – Szczepienia przeciw HPV nie będą wpisane do Programu Szczepień Obowiązkowych, natomiast będą zalecane i w pełni refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. W tej chwili jesteśmy na etapie organizowania postępowania zakupowego. Wnikliwie analizujemy wraz z ekspertami, na które szczepionki powinniśmy się zdecydować – powiedział minister Niedzielski. – Postępowanie zakupowe najprawdopodobniej ogłosimy w lutym. Mamy nadzieję, że będzie szybkie. Jeszcze w pierwszej połowie roku chcemy rozpocząć szczepienia – dodał.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.
loader

Źródło: Szczepionka przeciw HPV, Szczepienia.pzh.gov.pl [dostęp: 23.01.2023] / PAP/Katarzyna Lechowicz-Dyl