Różnice pomiędzy szczepionkami na pneumokoki. Którą wybrać?
Szczepienie dzieci przeciw pneumokokom jest w Polsce obowiązkowe od 2017 roku. Bezpłatne szczepienia obejmują podawanie preparatu 10-walentnego (Synflorix PCV10), ale nie każdy rodzic wie, że może wybrać również inną szczepionkę. Prevenar PCV13 to szczepionka chroniąca nie przed 10, a przed 13 szczepami pneumokoków. To szczepionka płatna, a jej podanie zależy od indywidualnej decyzji rodziców. Czy warto inwestować w taką szczepionkę? Dowiedz się, czym różnią się dostępne dla dzieci szczepionki na pneumokoki.
Szczepienia na pneumokoki wzbudzają wiele kontrowersji. Po wprowadzeniu w Polsce obowiązkowych szczepień na pneumokoki w styczniu 2017 roku rodzice zastanawiają się nie tylko nad tym,
, ale także nad tym,
. Każdy rodzic ma bowiem wybór. Program darmowych szczepień, którym objęte zostały dzieci urodzone po 31 grudnia 2016 roku, gwarantuje szczepienie preparatem Synflorix PCV10. Na rynku dostępny jest jednak drugi preparat, Prevenar PCV13, chroniący przed dodatkowymi trzema szczepami pneumokoków. Chociaż obie szczepionki mają chronić przed zakażeniem pneumokokami, to różnią się pomiędzy sobą. Co warto wiedzieć o tych dwóch szczepionkach?
Szczepienia mają chronić przed zachorowaniem na schorzenia wywoływane przez pneumokoki, czyli bakterie tlenowe należące do paciorkowców. Najczęściej spotykane są w nozdrzach lub gardle, powodują często infekcje dróg oddechowych. Pneumokoki, choć bywają lekceważone, to tak naprawdę agresywne organizmy, które mogą powodować zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie stawów, osierdzia, szpiku i wiele innych poważnych chorób. Mogą być także przyczyną śmiertelnie groźnej sepsy. Pneumokoki należą do najczęstszych przyczyn zakażeń bakteryjnych u dzieci. W niektórych przypadkach groźne zakażenia mogą prowadzić nawet do śmierci dziecka.
Kontakt z tymi wyjątkowo powszechnymi bakteriami jest nieunikniony. Dziecko może pozostawać nosicielem bakterii i zachorować dopiero w momencie, gdy dojdzie do spadku odporności. Szczepienia mają zapobiegać zachorowaniom na choroby powodowane przez pneumokoki w momentach spadku odporności, gdy organizm dziecka nie radzi sobie ze skuteczną walką.
Czym różnią się szczepionki na pneumokoki?
W Polsce do szczepienia małych dzieci (po 6. tygodniu życia) wykorzystuje się dwie różne szczepionki skoniugowane zawierające w swoim składzie oczyszczone polisacharydy otoczkowe 10 lub 13 serotypów pneumokoków połączone z białkiem nośnikowym. Właśnie dzięki temu połączeniu antygeny, czyli ciała obce, są rozpoznawane przez układ immunologiczny człowieka i wywołują odpowiedź poszczepienną. Rozpoczyna się zatem produkcja przeciwciał zapewniających odporność na zakażenie pneumokokami, a w zasadzie na groźne choroby wywoływane przez te bakterie, m.in. sepsę i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Szczepienia na pneumokoki są ważnym elementem profilaktyki prozdrowotnej u dzieci. Odporność na choroby wywoływane przez pneumokoki jest kluczowa w przypadku małych dzieci do 2. roku życia, których układ immunologiczny nie jest jeszcze w pełni dojrzały, a więc ryzyko zachorowania w tym wieku jest największe.
Od stycznia 2017 roku darmowe szczepienia wykonuje się zakupioną przez Ministerstwo Zdrowia szczepionką 10-walentną (PCV10). Rodzice mają jednak wybór. Mogą zdecydować się na darmowe szczepienie dziecka szczepionką PCV10 chroniącą przed 10 szczepami pneumokoków lub wykupić szczepionkę PCV13 chroniącą przed dodatkowymi trzema szczepami tych bakterii.
Czym różnią się szczepionki PCV10 i PCV13?
Czym jest pokrycie szczepionkowe? To informacja na temat tego, jak dobrze szczepionka dopasowana jest do serotypów występujących w Polsce.
Ministerstwo Zdrowia zapewnia zatem podstawowe zabezpieczenie przed pneumokokami za pomocą bezpłatnej szczepionki 10-walentnej. Jeśli rodzice chcą zapewnić dziecku dodatkową ochronę, mogą wykupić szczepienie preparatem 13-walentnym, którego cena waha się od 200 do 300 złotych za jedną dawkę (do uzyskania odporności potrzeba zazwyczaj 3-4 szczepień).
Obie szczepionki (skoniugowane) podawane są domięśniowo, w przednio-boczną część uda u niemowląt i w mięsień naramienny u małych dzieci. Mogą być podawane jednocześnie z innymi szczepionkami z kalendarza szczepień. Preparaty podaje się jednak w inne miejsca na skórze.
Cykl szczepienia w przypadku obu szczepionek jest podobny, a liczba dawek potrzebnych do uodpornienia zależy od wieku dziecka w momencie rozpoczęcia szczepienia.
Bezpłatne, obowiązkowe szczepienia przeciw pneumokokom u niemowląt i dzieci obejmują podanie
(po 6. tygodniu życia) oraz
(schemat 2+1).
Natomiast szczepienie dzieci z grup ryzyka obejmuje podanie
i
(schemat 3+1).
W każdym przypadku o schemacie szczepienia oraz zaletach wynikających z podania jednej lub drugiej szczepionki należy rozmawiać z lekarzem prowadzącym, pediatrą. Biorąc pod uwagę, że każde dziecko jest inne i może wymagać innej opieki, warto porozmawiać z lekarzem o indywidualnych zaletach szczepionek na pneumokoki.
Dane Krajowego Ośrodka Referencyjnego ds. Diagnostyki Bakteryjnych Zakażeń Ośrodkowego Układu Nerwowego (KOROUN) opublikowane w 2015 roku wskazują, że u dzieci poniżej 5. roku życia 76,4% wykrytych serotypów pneumokoka „znajdowało się” w szczepionce 13-walentnej (PCV13), a 52,8% w szczepionce 10-walentnej (PCV10).
Którą szczepionkę na pneumokoki wybrać?
Wybór szczepionki zawsze zależy od rodziców. Udowodniono skuteczność obu szczepionek w zapobieganiu zachorowaniom inwazyjnym wywołanym przez zawarte w nich serotypy pneumokoków. Przewagą szczepionki 13-walentnej jest dodatkowe zabezpieczenie przed kolejnymi trzema szczepami pneumokoków. Szczepionka 10-walentna jest natomiast bezpłatna, co dla wielu rodziców ma niemałe znaczenie. Lekarze przekonują, że warto szczepić bez względu na to, na którą szczepionkę zdecyduje się rodzić.
Powszechne szczepienia przeciw pneumokokom są skutecznym zabezpieczeniem przed inwazyjną chorobą pneumokokową, stosunkowo rzadką, ale najcięższą postacią zakażenia pneumokokami. Szczepienia chronią przed zakażeniami wywoływanymi przez lekooporne szczepy bakterii, minimalizują także ryzyko wystąpienia chorób powodowanych przez pneumokoki. Co wyjątkowo ważne, pośrednim efektem powszechnego szczepienia małych dzieci na pneumokoki jest ochrona zdrowia osób starszych, które znajdują się w grupie ryzyka zachorowania na zapalenie płuc powodowane przez pneumokoki.
Ministerstwo Zdrowia, odpierając ataki ze strony niektórych rodziców i przedstawicieli środowiska lekarskiego, którzy zarzucają resortowi zakup tańszych i mniej skutecznych szczepionek, podpiera się opinią Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, według której obie szczepionki koniugowane wykazują „podobną” skuteczność.
Szczepionki uważane są za dobrze tolerowane. Po ich podaniu mogą jednak wystąpić łagodne odczyny poszczepienne: zaczerwienienie, obrzęk, wrażliwość na dotyk, ból w miejscu wstrzyknięcia. Rzadziej obserwuje się gorączkę, rozdrażnienie, niespokojny sen, obniżenie łaknienia, wymioty, biegunkę i wysypkę.
Co jeszcze musisz wiedzieć na temat szczepienia przeciw pneumokokom?
- Od stycznia 2017 r. obowiązkowymi szczepieniami przeciw pneumokokom objęte są wszystkie nowo narodzone dzieci. W ramach tych szczepień dostępna jest bezpłatna szczepionka 10-walentna. Obowiązku szczepienia można dopełnić także drugą z funkcjonujących na rynku szczepionką 13-walentną, za którą trzeba dodatkowo zapłacić.
- Dostępne w Polsce szczepionki 10- i 13-walentne to tzw. szczepionki skoniugowane, czyli takie, które nadają się do podawania dzieciom poniżej drugiego roku życia. Można zacząć je podawać już dwumiesięcznym niemowlętom.
- Każde dziecko urodzone po 31 grudnia 2016 roku zostanie bezpłatnie zaszczepione preparatem Synflorix PCV10 (szczepionką 10-walentną). W przypadku dzieci z obniżoną odpornością lekarze będą mogli zdecydować o podaniu im bezpłatnej szczepionki Prevenar PCV13 (13-walentnej).
- Rodzic zawsze ma prawo (na wyraźne życzenie) dopełnić obowiązku zaszczepienia dziecka szczepionką płatną 13-walentną. Opłaty za szczepionkę Prevenar PCV13 należy regulować ''z własnej kieszeni''.
Źródło: szczepienia.pzh.gov.pl; mp.pl/szczepienia/aktualnosci; szczepimy.com.pl/pneumokoki/szczepienia
________
zdrowie.radiozet.pl/nk
Tu się dzieje
