Hydroksychlorochina: wskazania, przeciwwskazania, leczenie COVID-19
Czy hydroksychlorochina może być stosowane w leczeniu COVID-19, infekcji wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2? Jakie są wskazania i przeciwwskazania tego leku? Dlaczego eksperci z Polski i zagranicy apelują o ostrożne stosowanie tego preparatu?

Hydroksychlorochina, 4-aminochinolina, jest pochodną chlorochiny. Ma działanie immunosupresyjne, przeciwutleniające oraz przeciwmalaryczne. W Polsce substancja ta jest dostępna w formie tabletek powlekanych o nazwie Plaquenil. Preparat jest dostępny tylko na receptę i może być stosowany tylko pod kontrolą lekarza, najlepiej w szpitalu.
Hydroksychlorochina – wskazania
Preparaty zawierające hydroksychlorochinę są wskazane do leczenia:
- malarii (a także jej zapobiegania),
- reumatoidalnego zapalenia stawów,
- tocznia rumieniowatego oraz tocznia rumieniowatego układowego.
Niektóre badania in vitro wskazują, że może być ona stosowana również w leczeniu infekcji COVID-19, wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. Zdaniem badaczy lek ten może być silniejszy i bezpieczniejszy niż chlorochina, a jego działanie opiera się głównie na kontrolowaniu wzrostu cytokin, które pojawiają się w nadmiarze u osób ciężko przechodzących infekcję COVID-19. Jednak nie ma na to stuprocentowych dowodów, wciąż trwają badania. Naukowcy próbują ustalić, jakie dawki tego leku byłyby najskuteczniejsze w leczeniu tej choroby oraz jak długo należałoby leczenie stosować, a także czy jej działanie nie byłoby skuteczniejsze w połączeniu z innymi lekami, np. azitromycyną.
Hydroksychlorochina – przeciwwskazania
Niestety substancja ta, podobnie jak wiele innych leków, może wywoływać wiele działań niepożądanych. Przykładowo zbyt długie stosowanie preparatów z hydroksychlorochiną może przyczyniać się do kumulacji stężeń tej substancji w osoczu i w tkankach oraz związanego z tym zwiększonego ryzyka toksyczności.
Nie powinny tego preparatu przyjmować osoby z problemami:
- ze wzrokiem, bo w ich przypadku może to prowadzić do zwiększonego ryzyka retinopatii i nieodwracalnej utraty wzroku;
- z problemami sercowo-naczyniowymi – w ich przypadku długotrwałe stosowanie tego preparatu może prowadzić do uszkodzenia serca, m.in. zaburzeń rytmu serca,
- cukrzycą, bo obniża on poziom cukru we krwi ( hipoglikemia).
U osób chorych, które przedawkują ten lek, mogą pojawiać się również:
- drgawki,
- śpiączka,
- zatrzymanie akcji serca,
- objawy neuropsychiatryczne, takie jak pobudzenie, splątanie, omamy i paranoja,
- reakcje dermatologiczne.
Hydroksychlorochina może również wchodzić w interakcje z innymi lekami (m.in. antybiotykami oraz lekami stosowanymi w leczeniu serca).
Hydroksychlorochina – apel naukowców
Naukowcy m.in. z Polskiej Akademii Nauk zaapelowali o ostrożność w jej stosowaniu w przypadku COVID-19. W podobnym tonie wypowiadali się naukowcy pracujący w Amerykańskiej Agencji ds. Leków i Żywności (FDA), która wydała zgodę na zastosowanie hydroksychlorochiny w leczeniu infekcji wywołanej przez koronawirusa, ale pod pewnymi warunkami (czyli tylko w szpitalu, w przypadkach nagłych). W ich oświadczeniu napisano: "Kilka wersji hydroksychlorochiny jest zatwierdzonych przez FDA do profilaktyki i leczenia malarii, leczenia tocznia rumieniowatego i reumatoidalnego zapalenia stawów. Profil bezpieczeństwa tych leków był badany tylko dla wskazań zatwierdzonych przez FDA, a nie dla COVID-19".
Biorąc pod uwagę powyższe, badacze podkreślają, że leczenie musi być stale monitorowane przez lekarza, najlepiej w szpitalu, preferencyjnie w ramach badania klinicznego.
Ile kosztuje lek Plaquenil w Polsce?
Ten lek, jak wspomniałam na początku, jest na receptę. Jego cena to około 40 zł.