Dentofobia. Co zrobić, by przestać bać się dentysty?
Co trzeci Polak boi się dentysty, a co dziesiąty w ogóle nie pojawia się w jego gabinecie. Dentofobia, czyli lęk przed leczeniem stomatologicznym, to poważny problem. Dlaczego mimo strachu warto skorzystać z pomocy stomatologa? W jaki sposób zwlekanie z wizytą u dentysty wpływa na zdrowie jamy ustnej i ile może nas to kosztować?
Dentofobia (inaczej odontofobia) to lęk przed leczeniem stomatologicznym, który dotyka zarówno dzieci, jak i dorosłych. Według badań Fundacji Dr Laskus aż 33 proc. Polaków boi się leczenia u dentysty. Powyższe badania rozszerzone są o rodzaj odczuwanego strachu – dla 13 proc. ankietowanych lęk przed stomatologiem jest paraliżujący, a 42 proc. badanych wyraźnie obawia się procesu leczenia. Mimo że wynik jest wysoki, to zauważalna jest pozytywna zmiana w nastawieniu Polaków do wizyt u dentysty – jeszcze w 2013 roku aż 45 proc. respondentów obawiało się stomatologów. Ewolucja postawy społeczeństwa wobec leczenia dentystycznego to wynik poprawy jakości świadczonych przez dentystów usług, jak i edukacji w zakresie higieny jamy ustnej.
Nie chodzisz do dentysty? Sprawdź, czym może to skutkować
Lęk przed stomatologami, choć powszechny, jest rzadko omawiany w przestrzeni publicznej. Niesłusznie, ponieważ zaniedbania w higienie jamy ustnej prowadzą do niezliczonych chorób, nie tylko zębów. Według badań Fundacji dr Laskus aż 14 proc. Polaków wcale nie chodzi do dentysty, zakładając, że nie mają problemu z uzębieniem. To błąd. Stan zdrowia naszych zębów może ocenić tylko profesjonalista. A pojawienie się w jego gabinecie dopiero wtedy, gdy zmusi nas do tego ból zęba, może kosztować nas o wiele więcej pieniędzy i co ważniejsze, zdrowia. Zaniedbania w zakresie higieny jamy ustnej prowadzą do próchnicy, powstawania ropni i paradontozy, która może prowadzić do… zawału serca i innych chorób sercowo-naczyniowych. W jaki sposób tak się dzieje? Bakterie z chorych kieszonek zębowych przedostają się do krwioobiegu, powodując stany zapalne, co w efekcie przyczynia się do wytworzenia blaszek miażdżycowych. Na skutek tego procesu może się rozwinąć miażdżyca, choroba wieńcowa, czy nawet zakrzepica.
Leczenie stomatologiczne – czy naprawdę jest się czego bać?
Strach przed leczeniem dentystycznym może mieć różne przyczyny. Najczęściej wymienianym powodem jest nieprzyjemne, bolesne wspomnienie z przeszłości. To, w połączeniu ze strachem, skutecznie odrzuca potencjalnego pacjenta przed wizytą u stomatologa, często na wiele lat. Przeszywający dźwięk wiertła i wielka igła to jednak relikty przeszłości. Aktualnie w gabinetach stomatologicznych czeka na nas wiele udogodnień – możliwość słuchania muzyki, oglądanie ulubionych filmów, a nawet przycisk, za pomocą którego pacjent może zatrzymać pracę wiertła, gdy tylko poczuje ból.
Istnieje również alternatywa dla osób, które przed wizytą powstrzymuje nie samo leczenie, a znieczulenie, a właściwie sposób jego podania – strzykawką. Gabinety coraz częściej rezygnują z igieł i strzykawek na rzecz bezbolesnych znieczuleń komputerowych, gazów rozweselających, czy nawet pełnej narkozy pod okiem anestezjologa. Istnieją również preparaty przeznaczone do klasycznego znieczulenia miejscowego, ale bez konieczności używania igły – są to pasty i kremy znieczulające.
Porozmawiaj szczerze z dentystą o swoim strachu
Dla stomatologów bardzo ważny jest komfort pacjenta, dlatego nie należy wstydzić się swoich obaw i wątpliwości. Jesteśmy przecież po to, by wspierać i tłumaczyć. Dentystom zależy na pełnym wyleczeniu pacjenta w najlepszych możliwych warunkach. Szczegółowa, szczera rozmowa o potrzebach pacjenta pozwoli na dobranie odpowiedniego znieczulenia i intensywności leczenia. Jedni wolą poddać leczeniu wszystkie zęby podczas jednej wizyty, inni decydują się na kilkutygodniowe przerwy w leczeniu. Pacjent sam decyduje, którą ścieżkę obierze. Dla komfortu psychicznego dobrze jest wybrać specjalistę, którego polecają najbliżsi, łatwiej bowiem zaufać „sprawdzonemu” dentyście.
Jak zwalczyć dentofobię w społeczeństwie?
W przezwyciężeniu dentofobii kluczowa jest edukacja. Należy uświadamiać Polaków, że opóźnianie wizyty u dentysty nie zwalcza problemu, a wręcz przeciwnie – tylko go pogłębia. Lepiej jest zapobiegać niż leczyć, regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym pozwolą nam na zmniejszenie bólu i ograniczą niepotrzebne wydatki.
My, dorośli, często zapominamy, jak ważna jest edukacja i pokazywanie dobrych postaw najmłodszym. Człowiek w młodym wieku kształtuje swój pogląd na świat – także w kwestii podejścia do własnego zdrowia. Warto mówić dzieciom o tym, jak ważna jest higiena jamy ustnej i do czego prowadzą zaniedbania w tym obszarze. Pierwsza wizyta malucha powinna odbyć się w gabinecie przystosowanym do potrzeb najmłodszych, u specjalisty, który ma doświadczenie w pracy z dziećmi. W takich warunkach dziecko skojarzy dentystę z dobrą zabawą i chętniej będzie się pojawiać na kolejnych wizytach.
Tu się dzieje
