Oceń
Szkliwo to pierwszy i bardzo ważny bastion w ochronie zębów przed próchnicą. Na jego twardość ma wpływ nie tylko genetyka, ale także codzienna higiena zębów oraz dieta. I choć niektórzy mogą się cieszyć pięknym białym uśmiechem niemal bez wysiłku (ale do czasu), to inni muszą o to powalczyć. Najlepiej zacząć jak najwcześniej. Co zatem najbardziej niszczy szkliwo zębów i jak o nie zadbać?
Czym jest szkliwo zębów?
Szkliwo to najtwardsza tkanka w organizmie. Ma ok. 2 mm grubości i aż 98 proc. stanowią w niej składniki nieorganiczne, takie jak fosforan wapnia – to powód, dla którego jest tak twarda. Szkliwo samo się nie odnawia, dlatego trzeba o nie dbać, bo raz zniszczone już się nie zregeneruje. Jego głównym zadaniem jest ochrona zębów przed próchnicą. Chroni głębsze warstwy zębów przed ścieraniem podczas gryzienia i żucia, bakteriami, kwasami oraz wysoką lub niską temperaturą, np. bardzo gorącym lub zimnym jedzeniem.
Co osłabia szkliwo zębów?
Szkliwo niemal non stop narażone jest na niszczenie. Tymczasem jego osłabienie i uszkodzenie zdecydowanie zwiększa podatność na próchnicę. Może również powodować reakcję bólową na kontakt z ciepłymi, zimnymi czy kwaśnymi pokarmami, a nawet tylko na dotknięcie szczoteczką lub pokarmem – to tzw. nadwrażliwość zębów. Na kondycję zębów wpływa nie tylko właściwa lub niewłaściwa higiena, ale także choroby, na jakie chorujemy oraz codzienne nawyki żywieniowe, które dla zdrowia zębów są bardzo ważne – największymi wrogami są cukry i kwasy znajdujące się w jedzeniu. Przyczyny osłabienia szkliwa zębów to:
- nadmiar słodkich pokarmów – w tym napojów owocowych, gazowanych, energetycznych (kwasy i cukier, który jest pokarmem dla bytujących w jamie ustnej bakterii, powodują erozję szkliwa), miodu, słodyczy i słodkich kleistych produktów, kandyzowanych owoców, ciasteczek, cukierków
- kwaśne pokarmy – np. owoce cytrusowe, kwaśne suplementy diety w formie rozpuszczalnej, produkty konserwowe
- alkohol – zmniejsza pH jamy ustnej, co może demineralizować szkliwo, poza tym może powodować wymioty (też niszczą szkliwo)
- niewłaściwe, czyli zbyt mocne szczotkowanie zębów źle dobraną szczoteczką o zbyt twardym włosiu
- suchość w jamie ustnej – ślina wypłukuje bakterie i resztki jedzenia
- obecność płytki nazębnej, czyli bakterii niszczących stopniowo szkliwo
- mycie zębów od razu po zjedzeniu produktów zawierających kwasy, np. soków owocowych i owoców, kawy, alkoholi
- refluks żołądkowo-przełykowy
- bulimia – z powodu częstych wymiotów
- bruksizm – zgrzytanie zębami, co powoduje nadmierne ścieranie szkliwa.
Warto pamiętać, że żadne jedzenie nie niszczy zębów od razu, ale niewłaściwy dobór produktów, częstość ich spożywania, ich konsystencja oraz zła higiena z pewnością w końcu odbiją się na stanie szkliwa i zębów.
Jakie są objawy zniszczonego szkliwa?
Długotrwałe działanie czynników osłabiających szkliwo powoduje jego demineralizację, więc staje się ono kruche i podatne na uszkodzenia. O zniszczonym szkliwie świadczy:
- ból podczas jedzenia zimnych, gorących, słodkich czy kwaśnych pokarmów
- żółty kolor zębów
- nieregularne krawędzie zębów
- pęknięcia, ukruszenia zębów
Jak zmniejszyć ryzyko uszkodzeń szkliwa?
Najlepszym sposobem na utrzymanie zdrowych białych zębów jest właściwa opieka stomatologiczna. Aby jednak zminimalizować ryzyko uszkodzeń szkliwa i próchnicy warto przestrzegać kilku zasad:
- ogranicz spożywanie kwaśnych potraw i napojów
- przepłucz usta wodą zaraz po zjedzeniu lub wypiciu czegoś kwaśnego
- kwaśne potrawy jedz z neutralnymi dla zębów, np. mlekiem, serami, zbożami, orzechami, jogurtami naturalnymi – możesz np. kończyć posiłek szklanką mleka lub kawałkiem sera
- zrezygnuj z napojów słodzonych, w tym gazowanych i energetyków
- żuj gumę bezcukrową po posiłku – zwiększa produkcję śliny, która zawiera substancję przeciwbakteryjną oraz neutralizuje pH jamy ustnej
- zamiast cukru używaj np. ksylitolu, który nie jest pożywką dla bakterii w jamie ustnej
- nie podjadaj pomiędzy posiłkami
- dbaj o prawidłową higienę jamy ustnej – nie szczotkuj zębów bezpośrednio po zjedzeniu kwaśnych potraw, korzystaj z miękkiej szczoteczki oraz odpowiednich past i płynów do płukania do zębów.
Źródło: Medicover.pl/WebMD.com
Oceń artykuł
Tu się dzieje
