Dlaczego zęby żółkną? Ekspert wyjaśnia, czy żółte zęby mogą być zdrowe
Zęby to wizytówka człowieka. Nie powinno się jednak dbać wyłącznie o ich śnieżnobiały kolor, a przede wszystkim o zdrowie. Naturalnie ciemniejsze zęby nie muszą być niezdrowe, a wręcz przeciwnie, mogą być mocniejsze. O tym, dlaczego zęby żółkną i jak przygotować się do ich rozjaśniania pisze lek. stom. MSc in Orthodontics Kamila Wasiluk – ortodontka i współwłaścicielka warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium.

Globalizacja, postęp cywilizacyjny, powszechność telewizji, a także Internetu w połączeniu z popularyzacją kultu piękna, doprowadziły do wypromowania wizerunku białych zębów, jako jednego z wyznaczników dobrego wyglądu. Dziś trudno już wyobrazić sobie, aby piękny uśmiech i nienagannie wypielęgnowana twarz nie były zdobione przez garnitur jasnych zębów.
Nie każdy jednak może pochwalić się naturalnie białymi zębami. Zdarza się też, że przyjmują one ciemniejszą barwę z powodu nieprawidłowych nawyków, spożywania dużej ilości barwiących napojów i pokarmów, nadużywania papierosów.
Czy żółta barwa zębów świadczy o tym, że są niezdrowe? Czy ciemniejsze zęby trzeba wybielać? Jak przygotować się do rozjaśniania zębów? Wyjaśnia lek. stom. MSc in Orthodontics Kamila Wasiluk – ortodontka i współwłaścicielka warszawskiego Centrum Medycyny Nowoczesnej Triclinium, autorka książki ''Zdrowe zęby. Opowieść o pięknym uśmiechu'' oraz bloga Mama Ortodonta.
Naturalnie ciemniejsze zęby
Osoby o naturalnie ciemniejszych zębach paradoksalnie powinny być szczęśliwe. Wynika to z faktu, że z medycznego punktu widzenia ich zęby są mocniejsze, a przez to bardziej odporne na próchnicę i złamania, niż te o wrodzonej jaśniejszej barwie. Jak to możliwe? Kolor zęba w dużej mierze zależy od naturalnego odcienia zębiny, która znajduje się pod cienką warstwą szkliwa, oraz od koloru samego szkliwa.
W różnych badaniach wykazano, że strukturalnie kolor kości, którą jest również zębina, świadczy o stopniu jej mineralizacji. U osób z zębami o żółtawym kolorze jej mineralizacja jest większa, a dzięki temu kość bardziej twarda, co w efekcie prowadzi do lepszej jakości zęba.
Dlaczego zęby żółkną?
Zęby z czasem stają się ciemniejsze. Naturalny, wrodzony kolor kości to tylko jeden z aspektów wpływających na ich kolor. Drugim jest ich żółknięcie następujące pod wpływem różnych czynników w trakcie całego naszego życia. Można je podzielić na zewnętrze i działające od wewnątrz organizmu.
Podstawowym czynnikiem egzogennym jest spożywanie barwiących pokarmów takich jak:
- kawa,
- herbata,
- czerwone wino,
- borówki,
- czarna porzeczka,
- kurkuma.
Ich barwniki wnikają w złogi nazębne, powodując ich ciemnienie. Również palenie tytoniu powoduje, że substancje smoliste osadzają się na zębach, drastycznie zmieniając ich barwę.
Proces ciemnienia zębów związany jest z codziennym odkładaniem się na nich płytki nazębnej. To zbiór bakterii bytujących w jamie ustnej, które uszkadzają szkliwo. Niewłaściwie lub za rzadko oczyszczana osadza się na zębach i szybko zmienia w trudny do usunięcia kamień nazębny. Tego typu osady nie tylko uszkadzają zęby, ale również nieestetycznie wyglądają i powodują, że zęby stają się ciemniejsze. Barwniki z pożywienia czy papierosów są wchłaniane przez osad i pogarszają jego kolor. Przebarwione złogi nazębne mogą przybierać kolor żółty, zielony, pomarańczowy, brązowy lub czarny.
Plamy na zębach powstają także w wyniku działania różnych czynników od środka organizmu na struktury zęba. Tak może oddziaływać na przykład stosowanie niektórych leków. Zęby ciemnieją także na skutek chorób (np. żółtaczki hemolitycznej noworodków, choroby tarczycy czy hemofilii). Niekorzystnie działa również przedawkowanie fluoru. Należy wiedzieć także, że zmiana koloru związana jest z procesem starzenia. Niestety, wraz z wiekiem w naturalnym procesie fizjologicznym zęby po prostu żółkną.
Zanim zaczniesz wybielać zęby
Jeśli chcesz zmienić, poprawić barwę zębów i masz zamiar podejść do tego naprawdę profesjonalnie, najwłaściwiej udać się do gabinetu stomatologicznego. Lekarz najpierw kroku oceni stan zębów i zdiagnozuje podłoże ich ciemnego odcienia. To bardzo ważne, ponieważ metod wybielania i rozjaśniania zębów jest na rynku mnóstwo. Niektóre z nich pozwalają przywrócić pierwotny kolor, utracony przez konsumpcję barwiących produktów. Inne umożliwiają wybielenie naturalnej barwy szkliwa. Pacjentowi trudno samemu dokonać trafnej analizy i zdecydować się na właściwy sposób wybielania.
Nawet jeśli chcesz ten proces wykonywać w warunkach domowych, należy najpierw dobrze dobrać metodę do podłoża problemu, a potem stosować ją tak, aby w bezpieczny sposób rozjaśniła zęby bez szkody dla ich zdrowia. Trzeba bowiem wiedzieć, że nawet metody przeznaczone do stosowania domowego, niewłaściwie wykorzystywane, mogą w różny sposób uszkadzać zęby, powodować ich nadwrażliwość lub wpływać drażniąco na stan śluzówki i dziąseł. Dlatego polecam przeprowadzać proces wybielania lub rozjaśniania zębów zawsze pod okiem stomatologa.