Oceń
- Zespół krótkiego snu – co to za zjawisko?
- Zespół krótkiego snu – jego przyczyna może tkwić w genach
- Krótki sen – kiedy szukać pomocy?
Większość osób dorosłych potrzebuje 7-9 godzin snu, aby prawidłowo funkcjonować. Jest jednak spora grupa osób, które śpią znacznie krócej (lub tak deklarują), i nie mają problemów związanych z brakiem snu lub jego niedoborem. Do takich osób należała Margaret Thatcher, była premier Wielkiej Brytanii, która twierdziła, że wystarczą jej tylko cztery godziny snu, czy Barack Obama, który przyznał, że podczas swojej prezydentury spał zaledwie pięć godzin na dobę i też czuł się z tym doskonale.
Zdaniem specjalistów, wymienione osoby mogą mieć syndrom krótkiego snu (inaczej zespół krótkiego snu). Nie jest to oficjalna jednostka chorobowa, ale określenie to jest często używane przez badaczy i lekarzy zajmujących się leczeniem zaburzeń snu.
Zespół krótkiego snu – co to za zjawisko?
– Zespół krótkiego snu występuje u osób, które zwykle śpią krótko w nocy, ale nie odczuwają żadnych niepożądanych skutków, np. nadmiernej senności, zaburzeń funkcji poznawczych ani obniżonego nastroju w ciągu dnia – wytłumaczył w rozmowie z Joe Phelanem, dziennikarzem LiveScience.com, Andrew Coogan, neurobiolog behawioralny z Maynooth University w Irlandii, i dodaje: – Tak mała ilość snu (sześć godzin lub mniej) jest wystarczająca dla ich własnej fizjologii.
Neurobiolog, który na co dzień zajmuje się zaburzeniami snu, dodał, że osoby te, mimo że śpią krótko, czują się dobrze, myślą jasno i klarownie, osiągają ten sam poziom odpoczynku, co osoby śpiące 7-9 godzin na dobę.
Zespół krótkiego snu – jego przyczyna może tkwić w genach
Dlaczego się tak dzieje? Badacze tego nie wiedzą. Ich zdaniem pewną rolę mogą tu odgrywać czynniki genetyczne.
– Prawdziwy syndrom krótkiego snu jest prawdopodobnie cechą uwarunkowaną genetycznie – uważa Andrew Coogan i dodaje: – Są badania identyfikujące geny związane z rodzinami, w których występuje zespół krótkiego snu.
Neurobiolog miał na myśli badanie, którego wyniki zostały opublikowane w 2014 r. w czasopiśmie "Sleep". Wynikało z niego, że za krótki sen i odporność na brak snu może odpowiadać gen o nazwie BHLHE41, a właściwie jego określone mutacje (BHLHE41). Mogą one – jak napisano w artykule – „zredukować całkowity sen przy jednoczesnym utrzymaniu snu NREM i zapewnić odporność na skutki utraty snu”. NREM odnosi się do wolnych ruchów gałek ocznych, obejmujących trzy fazy snu, które są ważne dla regeneracji fizycznej i konsolidacji pamięci. Do podobnych wniosków doszli inni badacze.
W artykule opublikowanym w czasopiśmie "Neuron" (również w 2019 r.), napisano: „mutacja w [genie] ADRB1 prowadzi do naturalnej cechy krótkiego snu u ludzi”. Naukowcy zauważyli, że „w populacji ludzkiej jest to rzadka mutacja (częstością 4/100 000 osób)”.
Zdaniem naukowców takich rodzin, w których występują wspomniane mutacje genów, jest w sumie niewiele. Na razie udało się zidentyfikować tylko 50, ale oczywiście może ich być trochę więcej. Szacuje się, że może to było około 1 proc. populacji.
Krótki sen – kiedy szukać pomocy?
Biorąc pod uwagę, że syndrom krótkiego snu występuje rzadko, w większości przypadków mamy do czynienia z zaburzeniami snu. Jak to rozpoznać? Nie ma konkretnego testu, ale pewną wskazówką mogą być nasze zwyczaje weekendowe. Jeśli w dniach wolnych śpimy krótko, mimo możliwości wyspania się, i dzieje się tak praktycznie przez całe nasze życie, możemy mieć zespół krótkiego snu. W innym przypadku raczej należy rozważać problemy ze snem.
Zdaniem naukowców człowiek potrzebuje około 7-9 godzin snu, ale to się może zmienić w ciągu życia. Są osoby, które potrzebują tylko 6 godzin snu i czują się zregenerowane i wypoczęte. Po prostu liczy się nie tylko długość snu, ale i jakość.
Niektórzy uważają, że osoby z zespołem krótkiego snu o wiele częściej osiągają sukces. Wskazują na Thatcher, Obamę, Elona Muska (on też podobno mało śpi). Jednak zdaniem badaczy, to tak nie działa. Jedyna przewaga tych osób jest taka, że mało śpiąc, mają więcej czasu na pracę.
Źródło:
- "A novel BHLHE41 variant is associated with short sleep and resistance to sleep deprivation in humans", Renata Pellegrino, Ibrahim Halil Kavakli, Namni Goel, Christopher J Cardinale, David F Dinges, Samuel T Kuna, Greg Maislin, Hans P A Van Dongen, Sergio Tufik, John B Hogenesch, Hakon Hakonarson, Allan I Pack, Sleep, 2014 Aug 1;37(8):1327-36. doi: 10.5665/sleep.3924;
- "A Rare Mutation of β1-Adrenergic Receptor Affects Sleep/Wake Behaviors", Guangsen Shi, Lijuan Xing, David Wu, Andrew Krystal, Louis J. Ptáček, Ying-Hui Fu, Neuron, Volumne 103, Issue 6, P1044-1055.E7, September 25, 2019
- "Does short sleeper syndrome really exist?", Joe Phelan, LiveScience.com
Oceń artykuł
