Podczas snu słyszysz głosy w głowie? To mogą być omamy hipnagogiczne

Zasypiasz i zaczynasz słyszeć bardzo realne, koszmarne dźwięki, które brzmią jak nawoływanie, płacz dziecka lub rozmowa z kimś bliskim? Nie jesteś w stanie na nie odpowiedzieć, nie możesz nic zrobić, ale dźwięki są na tyle realne, że czujesz coraz większe przerażenie, zaczynasz się pocić, próbujesz “uciec” we śnie i w końcu się budzisz? Takie doświadczenie może zdarzyć się każdemu.

Żywe doznania słuchowe, które przypominają marzenia senne i pojawiają się w trakcie zasypiania, to najczęściej omamy hipnagogiczne, czyli dziwaczne doznania zmysłowe, na które nie mamy wpływu. Zazwyczaj osoba, która je przeżywa, zdaje sobie sprawę, że nie są one realne. Ale podobne wrażenia mogą pojawiać się wyłącznie wtedy, gdy wybudzamy się ze snu, nazywa się je halucynacjami hipnopompicznymi. Omamy nocne nie są urojeniami, ale ich nadinterpretacja często sprawia, że zaczynamy doszukiwać się u siebie problemów psychicznych. Kiedy zacząć się martwić?

Czy omamy hipnagogiczne świadczą o chorobie?

Chociaż nocne omamy są przerażające, występują sporadycznie u każdego z nas i nie świadczą o żadnym zaburzeniu. Zdarza się, że u niektórych tego typu halucynacje dźwiękowe pojawiają się trochę częściej i powodują ogromny dyskomfort: wtedy należy szukać przyczyny. Za omamy hipnagogiczne może odpowiadać spożywanie alkoholu w nadmiarze, przyjmowanie niektórych leków, przewlekły stres, złe nawyki, a także niewystarczająca ilość snu.

Takie koszmary mogą pojawić się również u dzieci, jako naturalny element dorastania. W niektórych przypadkach omamy dźwiękowe są jednym z objawów rozwijającej się demencji starczej.
Jeżeli omamom towarzyszą inne niepokojące objawy, takie jak nadmierna senność w ciągu dnia, katapleksja (nagłe rozluźnienie się wszystkich mięśni), paraliż senny, zachowania automatyczne (których później nie pamiętamy), możliwe że mamy do czynienia z narkolepsją.

Chociaż choroby nie da się wyleczyć, możliwe jest skuteczne łagodzenie jej objawów za pomocą farmakologii.

Zobacz także

Zasypiasz i czujesz, że spadasz. Czy to objaw choroby?

Sny gorączkowe: skąd się biorą i co nam się śni, gdy jesteśmy chorzy?

Źródło: A. D'Agostino, I. Limosani,  “Hypnagogic Hallucinations and Sleep Paralysis”, Narcolepsy (pp.87-97), researchgate.net [dostęp 21.12.2022]; J.A. Cheyne, S.D.Rueffer, I. R. Newby-Clark, “Hypnagogic and Hypnopompic Hallucinations during Sleep Paralysis: Neurological and Cultural Construction of the Night-Mare”, doi.org, [dostęp 21.12.2022]