Kiedy zaczynają się zaburzenia odżywiania? Ma je połowa kobiet przed trzydziestką

03.01.2023 09:48

Niezdrowa “relacja” z jedzeniem to coraz większy problem, zwłaszcza wśród młodych kobiet. Polskie badanie wykazało, że z zaburzeniami odżywiania zmaga się już ponad połowa Polek przed trzydziestką. Badacze ustalili też, kto jest najbardziej zagrożony.

Ponad połowa młodych kobiet ma zaburzenia odżywiania. Polskie badanie
fot. Shutterstock

Zaburzenia odżywiania to jednostki chorobowe, które charakteryzują się problemami z łaknieniem na poziomie psychicznym. Zaliczamy do nich anoreksję (anorexia nervosa, jadłowstręt psychiczny) i bulimię (bulimia nervosa, żarłoczność psychiczna), ale nie tylko. Inne, rzadziej występujące zaburzenia to m.in.: jadłowstręt psychiczny atypowy, atypowa żarłoczność psychiczna, przejadanie się lub wymioty związane z innymi czynnikami psychologicznymi oraz inne nieokreślone zaburzenia odżywiania się. Niestety, “problemy z jedzeniem” stają się coraz bardziej powszechne. Występują u osób w każdym wieku i każdej płci, jednak w ostatnich latach największy wzrost obserwuje się właśnie wśród młodych kobiet.

Polscy naukowcy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach sprawdzili, jaka dieta sprzyja zaburzeniom żywienia.

Rodzaj stosowanej diety wpływa na ryzyko zachorowania

Jak ustalili badacze, najczęściej chorują kobiety przed trzydziestką, które odżywiają się tradycyjnie. Najmniejszą skłonność do jedzenia niekontrolowanego i emocjonalnego mają wegetarianki. Badanie, którego wyniki opublikowano w piśmie Nutriens, polegało na dokładnej obserwacji 420. kobiet w wieku 19-30 lat, które odżywiały się na trzy różne sposoby (tradycyjna dieta, dieta roślinna i dieta lecznicza).Kobiety udzielały odpowiedzi w kwestionariuszu służącym do oceny występowania objawów zaburzeń odżywiania, a także psychologicznych aspektów odżywiania, takich jak jedzenie pod wpływem emocji, ograniczanie jedzenia czy brak kontroli nad jedzeniem.

Badacze potwierdzili, że rodzaj stosowanej diety może mieć związek z częstością występowania zaburzeń odżywiania.

– Po przeanalizowaniu danych okazało się, że ponad połowa badanych młodych kobiet wykazuje potencjalne objawy zaburzeń odżywiania. Ten wynik podkreśla, jak ważny jest to problem zdrowia publicznego – powiedziała PAP rzeczniczka katowickiej uczelni Agata Pustułka.

Dlaczego tradycyjna dieta może szkodzić?

Jak ustalono, tradycyjna dieta, z wysoką zawartością cukrów prostych i tłuszczów nasyconych, dla wielu osób może być sposobem na odreagowanie stresu, ponieważ składniki te powodują wzrost tzw. hormonów szczęścia, jak dopamina czy serotonina. W dłuższej perspektywie  może okazać się to problematyczne, nie tylko ze względu na ryzyko nadwagi związanej z nadmiernym jedzeniem, ale i wyrzuty sumienia, mogące prowadzić do obniżenia nastroju, pogorszenia samooceny i poczucia własnej skuteczności.

– Warto mieć świadomość tego mechanizmu i szukać lepszych sposobów na regulację emocji, jak dobrej jakości sen i czas na odpoczynek, odżywcze i regularne posiłki czy też umiarkowana aktywność fizyczna – wskazała psychodietetyk dr Karolina Krupa-Kotara z Zakładu Epidemiologii Wydziału Nauk o Zdrowiu SUM w Bytomiu.
Diety roślinne są najbezpieczniejsze

Najbardziej obiecujące wyniki przyniosły badania kobiet na diecie wegetariańskiej, które miały najmniejszą skłonność do jedzenia niekontrolowanego i emocjonalnego, najrzadziej też występowały u nich choroby dietozależne. Diety roślinne charakteryzują się wysoką zawartością błonnika oraz witamin i składników mineralnych, regulujących pracę układu trawiennego, odczuwanie sytości oraz wpływające prozdrowotnie na organizm.

– Wegetarianie najczęściej decydują się na taki sposób żywienia ze względów moralnych i etycznych, można więc założyć, że jest to świadoma i wrażliwa grupa konsumentów – oceniła dietetyk kliniczny i psychodietetyk, mgr Weronika Gwioździk, doktorantka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.

W przypadku kobiet stosujących dietę leczniczą, zaobserwowano częste objawy ortoreksji, co może się wiązać z dolegliwościami układu pokarmowego, które wręcz zmuszają chorego do zainteresowania dietą i identyfikacji produktów, wywołujących wzdęcia, biegunki czy bóle brzucha – wyjaśniają badacze.

Gwioździk, W.; Krupa-Kotara, K.; Całyniuk, B.; Helisz, P.; Grajek, M.; Głogowska-Ligus, J. Traditional, Vegetarian, or Low FODMAP Diets and Their Relation to Symptoms of Eating Disorders: A Cross-Sectional Study among Young Women in Poland. Nutrients 2022, 14, 4125. https://doi.org/10.3390/nu14194125