Objawy wypalenia zawodowego. 10 pytań, które musisz sobie zadać
Stres związany z pracą to już zjawisko powszechne w naszej kulturze. Do tego stopnia, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała syndrom wypalenia zawodowego za chorobę. Lepiej nie bagatelizować jej objawów. Oto pytania, które warto sobie zadać, by sprawdzić, czy taki syndrom nas dotyka.
- Polacy pracują niemal najwięcej w Europie
- Wypalenie zawodowe łatwo zignorować
- Objawy wypalenia zawodowego – 10 ważnych pytań
- Co zwiększa ryzyko wypalenia zawodowego?
Wypalenie zawodowe znalazło się na liście Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób IDC-11 już parę lat temu, w 2019 roku, otrzymując swój własny kod. Wcześniej pojawiało się obecne w literaturze naukowej, ale nie funkcjonowało jako termin medyczny. Obecność na liście IDC-11 oznacza, że lekarze mogą diagnozować wypalenie zawodowe i wystawiać na nie zwolnienia lekarskie.
Polacy pracują niemal najwięcej w Europie
Polacy są w czołówce nacji pracujących najwięcej. W pracy spędzamy więcej czasu niż Niemczy czy Brytyjczycy. W ubiegłym roku polski pracownik spędził w pracy średnio 1830 godzin – w porównaniu z obywatelami Niemiec i Wielkiej Brytanii to więcej odpowiednio o 481 i 333 godziny. Więcej czasu w firmach spędzają tylko Maltańczycy, Grecy, Rumuni i Chorwaci. Takie dane płyną z badania przeprowadzonego na zlecenie Nationale-Nederlanden.
Nic dziwnego, że aż dwie trzecie pracujących Polaków zauważyło u siebie objawy wypalenia zawodowego w ciągu ostatniego roku. Syndrom ten dotyczy nie tylko doświadczonych osób, które przepracowały już wiele lat, ale również młodych pracowników. Skąd wiadomo, że to może być wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe łatwo zignorować
Syndrom wypalenia zawodowego nie pojawia się nagle. Choroba rozwija się przez dłuższy czas i może trwać miesiące, a nawet lata. Jest wynikiem długotrwałego emocjonalnego przeciążenia związanego z pracą zawodową. Dominującym objawem jest pogorszenie nastroju i utrata energii życiowej, co wpływa na codziennie funkcjonowanie nie tylko w pracy, ale także w życiu prywatnym. Mówi się o syndromie „trzy A” (apatia – uczucie smutku i przygnębienia, anhedonia – niemożność odczuwania przyjemności, astenia – brak wigoru powiązany z niewydolnością psychiczną i ruchową).
Najbardziej niebezpieczne jest jednak to, że objawy wypalenia zawodowego nie są charakterystyczne. W związku z tym osoby, które na nie cierpią, często długo nie zdają sobie sprawy, co się z nimi dzieje. Jedni ignorują swój stan zdrowia, doprowadzając organizm na skraj wytrzymałości. Inni popadają w lęki, obawiając się o swoje zdrowie i podejrzewając nieuleczalne choroby, co może prowadzić do depresji.
Objawy wypalenia zawodowego – 10 ważnych pytań
Wypalenie zawodowe to szczególny rodzaj stresu związanego z pracą – stan fizycznego lub emocjonalnego wyczerpania. Ma to wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne. Jeśli czujesz, że w związku z pracą dzieje się z tobą coś złego, zadaj sobie poniższe pytania:
- Czy stałeś się cyniczny lub krytyczny w pracy?
- Czy z trudem przychodzisz do pracy i masz problem z jej rozpoczęciem?
- Czy stałeś się drażliwy lub niecierpliwy w stosunku do współpracowników, klientów?
- Czy brakuje ci energii, aby efektywnie pracować?
- Czy trudno ci się skoncentrować?
- Czy brakuje ci satysfakcji z osiągnięć?
- Czy czujesz się rozczarowany swoją pracą?
- Czy sięgasz po jedzenie, narkotyki lub alkohol, aby poczuć się lepiej lub po prostu przestać cokolwiek czuć?
- Czy zmieniły się twoje dotychczasowe zwyczaje dotyczące snu?
- Czy dokuczają ci niewyjaśnione bóle głowy, problemy z żołądkiem, jelitami lub inne dolegliwości fizyczne?
Jeśli na którekolwiek z tych pytań odpowiedziałeś „tak”, możesz doświadczać wypalenia zawodowego. Warto porozmawiać o tym z lekarzem lub psychiatrą, ponieważ takie objawy mogą być również związane z innymi kłopotami ze zdrowiem, np. depresją.
Co zwiększa ryzyko wypalenia zawodowego?
Do wypalenia zawodowego może przyczyniać się wiele czynników, ale najważniejsze z nich to:
- duże obciążenie pracą
- praca przez wiele godzin godzin dziennie
- problemy z równowagą między życiem zawodowym a prywatnym
- praca w zawodzie związanym z pomocą, np. w ochronie zdrowia
- brak wsparcia społecznego, np. izolowanie w pracy lub życiu osobistym
- poczucie małego lub żadnego wpływu na swoją pracę i sposób, w jaki ją wykonujesz, np. brak wpływu na harmonogram, zadania, obciążenie pracą.
Objawy wypalenie zawodowego łatwo jest przeoczyć. To niewydumany i groźny dla zdrowia stan. I co najważniejsze, można go leczyć.
Źródła: Badanie „Dobrostan psychiczny w pracy” przeprowadzone na zlecenie Nationale-Nederlanden / Mayoclinic.org
Tu się dzieje
