Oceń
- Co to jest schemat samopoświęcenia?
- 8 oznak, że działasz w schemacie samopoświęcenia
- Jak się uwolnić od schematu samopoświęcenia?
Osoby działające w schemacie samopoświęcenia najczęściej można spotkać w organizacjach pozarządowych, w ochronie zdrowia czy wśród psychoterapeutów. Znajdują one spełnienie w swojej pracy, ale zwykle system wykorzystuje to współczucie, doprowadzając do frustracji i wypalenia. Ludzie mogą też funkcjonować w ten sposób w swoim środowisku rodzinnym czy społecznym – przesadnie skupiając się na zaspokajaniu potrzeb innych kosztem swoich własnych, np. usuwając im sprzed nóg wszelkie kłody. Skąd wiadomo, że to już nie empatia, a schemat samopoświęcenia?
Co to jest schemat samopoświęcenia?
Schemat samopoświęcenia to sposób funkcjonowania w świecie, który polega na nadmiernym skupianiu się na zaspokajaniu potrzeb innych osób i zaniedbywaniu własnych. Tacy ludzie czują się odpowiedzialni za ból innych i trudno im go tolerować bez próby naprawienia go. Schemat samopoświęcenia jest podobny do schematu podporządkowania, który również prowadzi do przesadnego skupienia na innych, ale w odróżnieniu od niego osoby poświęcające się robią to dobrowolnie, a nie pod przymusem. I nie czują gniewu czy urazy jak w przypadku schematu podporządkowania.
Czy jest coś złego w schemacie poświęcaniu się, we współczuciu i chęci pomocy ludziom czy zwierzętom? Nie ma nic złego! Różnica między samopoświęceniem a zwykłym współczuciem polega na zachowaniu zdrowych granic. Kiedy są one słabe, poświęcanie się powoduje zmęczenie, frustrację i wykorzystywanie przez innych. A ostatecznie także poczucie bycia nieszczęśliwym i niespełnionym życiowo.
8 oznak, że działasz w schemacie samopoświęcenia
Jak rozpoznać osobę działającą w schemacie samopoświęcenia? Są to zwykle osoby bardzo empatyczne, które łatwo wczuwają się w emocje innych. Oznakami tego schematu są:
- przekonanie, że ból innych ludzi jest nie do zniesienia i silne poczucie zobowiązania do pomocy
- podobne intensywna reakcja na cierpienie zwierząt
- poczucie winy i brak komfortu, że ma się własne potrzeby
- nieumiejętność lub trudności z odmawianiem
- trudności z mówieniem o sobie
- poczucie niepokoju, gdy to inni próbują ci pomóc
- przekonanie, że jest się wykorzystywanym przez innych i nieumiejętność zareagowania na to
- przewlekłe poczucie niespełnienia z powodu niezaspokajania własnych potrzeb.
Jak się uwolnić od schematu samopoświęcenia?
Uwalniając się od schematu samopoświęcenia, możesz zyskać równowagę między dawaniem i braniem w relacjach z ludźmi, a także nauczyć się traktować własne potrzeby jako równie ważne jak potrzeby innych. Jak to zrobić?
- Najważniejsze jest zauważenie u siebie schematu samopoświęcenia: rezygnacja z czegoś dla siebie na rzecz innych, poczucie winy, gdy trzeba upomnieć się o swoje, poczucie niezręczności, gdy ktoś chce pomóc.
- Następnie warto odkryć swoje potrzeby – osoba ze schematem samopoświęcenia zwykle po prostu ich nie zna.
- Konieczne jest znalezienie równowagi między dawaniem i braniem. Warto pamiętać, że za miłość i spełnienie, wcale nie trzeba płacić poświęceniem. To nie transakcja.
- Zatroszczenie się o siebie – to niełatwe, ale w takiej sytuacji warto pomyśleć o sobie jak o dziecku lub najbliższym przyjacielu, któremu nie można odmówić czasu na odpoczynek czy zabawę.
Oceń artykuł
