Oceń
Powrót do picia: co robić?
Jak zrozumieć problem uzależnienia i pomóc osobie, która nadużywa alkoholu? Na początek należy sobie uświadomić, że za uzależnieniem stoją potężne układy biologiczne. Jest to choroba mózgu, dokładnie układu nagrody. Pod wpływem alkoholu lub bodźców skojarzonych z piciem następuje silny wyrzut dopaminy, który powoduje, że systemy odpowiedzialne za emocje i popędy zaczynają rządzić. Jeżeli poziom dopaminy maleje, to pojawiają się odczucia negatywne.
1. Zaprzeczanie
Typowe objawy to zwiększenie napięcia nerwowego, obniżenie nastroju, zmiana sposobu myślenia na bardziej pesymistyczny i zaprzeczenie problemowi. Osoba uzależniona ma ogromne obawy o wytrwanie w trzeźwości.
2. Unikanie i zachowania obronne
Osoba wyraźnie izoluje się od innych, wykazuje też postawę defensywną, gdy ktoś próbuje zwrócić uwagę na problem alkoholowy. Poprzez manipulacje oraz jawną bądź nieświadomą nieszczerość unika się spojrzenia do wnętrza swoich emocji i myśli.
3. Narastanie kryzysu
Pomimo zachowania trzeźwości narastają problemy. Typowe objawy w tej fazie to:
– zaburzenia w konstruktywnym planowaniu,
– widzenie tunelowe,
– obniżenie nastroju i ucieczka od problemów.
Przeczytaj: Implant mózgowy dla uzależnionych od narkotyków. Pionierska operacja na 33-latku
4. Utrata poczucia sprawstwa
To moment, kiedy osoba ma ochotę się poddać i uciec. Ta faza objawia się: życzeniowym myśleniem („Oby wszystko magicznie się ułożyło”), poczuciem braku kontroli i klęski, okresami dezorientacji i brakiem zdolności podejmowania decyzji, napiętymi relacjami z bliskimi, rozchwianiem emocjonalnym (częstsze napady złości, strachu lub smutku).
5. Faza dezorientacji
Objawia się problemami z koncentracją i uwagą, kłopotami z pamięciami, poczuciem zagubienia, trudnościami z radzeniem sobie z emocjami.
6. Depresja
Na tym etapie pojawiają się kłopoty ze snem i odżywianiem, bardzo obniżony nastrój, brak chęci do działania. Jeśli osoba uczestniczy w grupie wsparcia, robi to nieregularnie, co tylko pogłębia trudny stan.
Warto wiedzieć: Czego nie mówić osobie chorej na depresję? 15 zakazanych zdań
7. Utrata kontroli nad zachowaniem
W tej fazie jawnie odrzuca się pomoc innych. Z jednej strony osoba nie chce pomocy, a z drugiej odczuwa bezsilność i silne niezadowolenie z życia.
8. Uświadomienie braku kontroli
Jawnie widać, w jakich problemach jest dana osoba, i jak niewiele kontroli ma nad swoim życiem. Alarmujące sygnały to między innymi:
– myśli o piciu „kontrolowanym” jako rozwiązaniu sytuacji,
– użalanie się nad swoją sytuacją,
– świadome kłamstwa,
– utrata wiary w siebie i poczucie jakiejkolwiek kontroli.
9. Poczucie braku wyboru
W ostatniej przed zerwaniem abstynencji fazie człowiek czuje się jak w pułapce. Nie widzi w niej żadnego dobrego wyjścia. Nie potrafi podjąć działania, by poradzić sobie z sytuacją, więc szuka ucieczki, a jedyną znaną drogą jest sięgnięcie po używki. Objawy tej fazy:
– pretensje do otoczenia, bliskich i zrzucanie odpowiedzialności na innych,
– przytłaczająca samotność, złość, frustracja i smutek,
– poczucie tracenia przytomności umysłu, bliskie obłędu,
– zerwanie kontaktów ze zdrowymi osobami, AA, terapeutą,
– utrata kontroli nad zachowaniami.
10. Powrót do picia
Pierwsza wpadka lub zapicie. Oszukiwanie się, że podjęło się świadomie decyzję o kontrolowanym piciu. Powrót do destruktywnej metody radzenia z zaburzeniami.
Przy uzależnieniach działa ślad pamięciowy, czyli pewien kontekst sytuacji. Polega on na tym, że osoba, spotykając kogoś, z kim piła, albo usłyszy muzykę, przy której piła, już ma ochotę wrócić do nałogu. Mówimy tu o sensytyzacji, czyli uwrażliwieniu.
Pamiętajmy, że wczesna interwencja terapeutyczna może pomóc uniknąć zapicia.
Źródło: Terapia Sycylia
Przeczytaj: Działają na nas jak seks i narkotyki. Uzależnienie od pieniędzy to plaga współczesnych czasów
Oceń artykuł
