Leczenie zaburzeń lękowych. Ta metoda jest równie skuteczna co antydepresanty
W leczeniu zaburzeń lękowych stosuje się przede wszystkim psychoterapię i leki przeciwdepresyjne. Okazuje się jednak, że równie skuteczna jak leki jest też inna metoda, którą można stosować zamiast farmakoterapii. To ćwiczenia mindfulness – wymagają one jednak większego zaangażowania pacjenta niż przyjmowanie leków.
Zaburzenia lękowe, dawniej zwane nerwicą, to jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Częściej dotykają kobiet niż mężczyzn, występują zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Szacuje się, że w Polsce na zaburzenia lękowe może cierpieć nawet 2,5 mln osób – to niebezpieczne zaburzenie, które zwiększa ryzyko samobójstwa. Leczenie polega głównie na psychoterapii, ale zwykle konieczne jest również podawanie leków – takich jak antydepresanty. Nowe badania udowodniają, że w leczeniu zaburzeń lękowych ćwiczenia (medytacja) mindfulness mogą być równie skuteczne jak leki przeciwdepresyjne. Wyniki zostały opublikowane w piśmie „JAMA Psychiatry”.
Mindfulness i antydepresanty w leczeniu lęków
W badaniu przeprowadzonym przez zespół naukowców z USA i Francji u chorych z zaburzeniami lękowymi przez 8 tygodni zastosowano metodę redukcji stresu opartą na treningu uważności (MBSR), czyli mindfulness. Jej skuteczność porównano z escitalopramem (Lexapro) – lekiem z klasy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), uważanym za złoty środek przeciwdepresyjny. Kontrolne badania u uczestników, mierzącej poziom lęku, przeprowadzono po maksymalnie 24 tygodniach od zakończenia próby. Do tego celu użyto skali Clinical Global Impression of Severity (CGI-S), w której siła lęków mierzona jest od 1 do 7 (7 oznacza ciężki lęk).
U osób, które stosowały mindfulness, wyniki spadły średnio o 1,35 punktu, podczas gdy u osób przyjmujących escitalopram wyniki spadły średnio o 1,43 punktu. Pod względem istotności statystycznej oba sposoby leczenia są więc tak samo dobre.
– Nasze badanie dostarcza dowodów, aby zalecać, włączać i zapewniać refundację dla redukcji stresu opartej na mindfulness jako skutecznego leczenia zaburzeń lękowych – mówi psychiatra dr Elizabeth Hoge z Georgetown University w Waszyngtonie.
Na czym polega program mindfulness w leczeniu lęków?
Program mindfulness zastosowany przez naukowców u uczestników badania obejmował dwuipółgodzinne zajęcia raz w tygodniu, w których należało uczestniczyć osobiście, oraz jednodniowe warsztaty w piątym lub szóstym tygodniu eksperymentu. Dodatkowo, codziennie odbywały się 45-minutowe ćwiczenia w domu.
Choć leki przeciwdepresyjne są skuteczne w leczeniu lęków, to nie działają u każdego. Kłopotem jest też to, że znaczna liczba pacjentów nie odnawia recept, a leki antydepresyjne dają efekty uboczne, takie jak np. nudności. – Dużą zaletą medytacji mindfulness jest to, że nie wymaga ona, by prowadził ją medyk – mówi dr Hoge. – Poza tym sesje nie muszą odbywać się w placówkach medycznych, ale np. w domu kultury.
Badacze podkreślają, że mindfulness wymaga większego zaangażowania i czasu niż przyjmowanie tabletek. Nie jest też jasne, jak skuteczne mogą być ćwiczenia medytacyjne oparte na aplikacji, bez osobistego udziału w zajęciach. – Ważne jest, aby pamiętać, że chociaż medytacja mindfulness działa, nie każdy jest skłonny zainwestować czas i wysiłek, aby z powodzeniem ukończyć wszystkie niezbędne sesje i wykonywać regularną praktykę w domu – mówi dr Hoge.
Źródło: E. A. Hoge, E. Bui, M. Mete i in., Mindfulness-Based Stress Reduction vs Escitalopram for the Treatment of Adults With Anxiety DisordersA Randomized Clinical Trial, JAMA Psychiatry, 2022
Tu się dzieje
