Nerwica lękowa – jak ją rozpoznać?

21.03.2019
Aktualizacja: 03.10.2021 10:27

W Polsce, jak szacują specjaliści, ponad 2,5 miliona osób cierpi na zaburzenia nerwicowe, głównie fobie i lęki społeczne. Sprawdź, jak się objawia nerwica lękowa i co trzeba robić, gdy zauważymy niepokojące objawy u siebie.

Nerwica lękowa - jak są rozpoznać?
fot. Shutterstock

Wymagająca praca i wysokie – nieadekwatne do sytuacji – oczekiwania, presja otoczenia, podleganie ciągłej ocenie, długotrwały stres, napięcia w relacjach prywatnych i służbowych – każdy z tych powodów może być przyczyną lęku i pojawienia się dolegliwości, które utrudniają życie i normalne funkcjonowanie. W Polsce, jak szacują specjaliści, już ponad 2,5 miliona Polaków zmaga się z zaburzeniami nerwicowymi, głównie z fobiami specyficznymi oraz lękiem społecznym.

Jaką rolę odgrywa lęk?

Lęk towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów – właściwie jest jego sprzymierzeńcem. Działa jak alarm, który informuje człowieka o niebezpieczeństwie i pozwala mu uniknąć zagrożenia. Problemem jest, gdy lęk pojawia się wtedy, gdy nie ma zagrożenia lub jest ono minimalne. Pojawiają się reakcje organizmu nieadekwatne do sytuacji, co wpływa na jeszcze silniejsze poczucie strachu i wywołuje jeszcze silniejszą reakcję organizmu. Nazywa się to mechanizmem błędnego koła. Osoba, którą spotkało takie doświadczenie, nie wie, czy najpierw był lęk, czy objawy fizyczne związane z lękiem, czy strach przed lękiem. Jeśli takie sytuacje powtarzają się częściej, możemy mówić o nerwicy lękowej.

Jak rozpoznać osobę z nerwicą lękową?

Osoba dotknięta nerwicą lękową zaczyna unikać sytuacji lub osób, które powodują u niej lęk, co przyczynia się do pogłębienia jej dyskomfortu (np. przestaje jeździć komunikacją miejską, nie chce wychodzić ze znajomymi). Strach przed konfrontacją z trudnymi sytuacjami sprawia, że wpada w pułapkę własnych negatywnych myśli, lęków i obaw.

Kto zajmuje się leczeniem nerwicy?

Specjalistą, który zajmuje się leczeniem nerwicy, jest lekarz psychiatra. To psychiatra kieruje diagnostyką, ustala rozpoznanie i strategię postępowania leczniczego. Podstawą leczenia jest psychoterapia, ale w przypadku nasilenia objawów, niepokoju, lęku, zaburzeń snu, objawów depresyjnych często konieczna jest wstępna lub równoległa farmakoterapia.

Co jeszcze może świadczyć o nerwicy lękowej? Na przykład obniżona samoocena oraz brak energii i radości życiowej. Osoba z nerwicą lękową często narzeka lub szybko się denerwuje, nic jej się nie chce albo wykonuje różne czynności pod pewnymi warunkami, np. chce jeść tylko w samotności lub robić zakupy tylko w towarzystwie. Ma też problemy z koncentracją uwagi, nie potrafi skupić się, ma natrętne, obsesyjnie powracające myśli. Osoba z nerwicą natręctw bardzo często odczuwa nieokreślony niepokój, ma atak paniki lub lęku, czuje się przygnębiona, zniechęcona, apatyczna. Jest niestabilna emocjonalnie. Można dostrzec u niej zmiany w postrzeganiu rzeczywistości. 

Jakie są fizyczne objawy nerwicy lękowej?

U osób cierpiących na nerwicę lękową oprócz zmian nastroju oraz zachowania pojawiają się bardzo charakterystyczne dolegliwości fizyczne, m.in.:

  • podwyższone ciśnienie krwi,
  • kołatanie serca,
  • dolegliwości ze strony układu pokarmowego (np. nudności, wymioty, biegunka)
  • uczucie duszenia się (niemożność złapania oddechu, płytki oddech),
  • drżenie rąk,
  • drętwienie twarzy, problemy z mówieniem (utrata głosu, uczucie dławienia);
  • naprzemienne uderzenia gorąca i fali zimna,
  • ból i zawroty głowy,
  • szum lub dzwonienie w uszach,
  • ból lub skurcz mięśni,
  • bezsenność, trudności z zasypianiem.  

W jaki sposób może się objawiać nerwica? 

Nerwica to jedno z najczęściej spotykanych zaburzeń psychicznych (w fachowej literaturze znana jest pod pojęciem zaburzeń nerwicowych). Nie jest to jedno zaburzenie, ale cała grupa zaburzeń, które charakteryzują się różnymi objawami wywołanymi przez różne czynniki. I tak możemy wyróżnić:

  • Fobie – osoba mająca fobie unika sytuacji lub rzeczy, które mogą przyczynić się do pojawienia lęku. Są na przykład osoby, które unikają miejsc publicznych (agorafobia) lub boją się bycia ocenianym przez innych ludzi (fobia społeczna).
  • Lęk napadowy – to rodzaj lęku o gwałtownym przebiegu, pojawia się niespodziewane i nie daje się przewidzieć (paniczny lęk).
  • Lęk uogólniony – przejawia się on w formie silnego stanu napięcia i niepokoju bez jednej, jasno określonej przyczyny. O lęku uogólnionym możemy mówić, gdy utrzymuje się on przez okres co najmniej sześciu miesięcy.
  • Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne – to natrętnie powracające myśli lub obsesyjna konieczność powtarzania jakiejś czynności, rytuału.
  • Zaburzenia przyjmujące postać somatyczną – to długotrwałe (trwające co najmniej 2 lata) dolegliwości somatyczne o nieznanej przyczynie, często zmieniające swoją postać. Do tej grupy zalicza się również zaburzenia hipochondryczne.

Nerwica lękowa – jak można sobie pomóc?

Jeśli obserwujemy u siebie (lub u najbliższych nam osób) niepokojące objawy sugerujące nerwicę, należy jak najszybciej skontaktować się ze specjalistą – psychologiem lub psychiatrą. Nieleczona nerwica pogłębia się, a życie osób, które cierpią na to zaburzenie, jest coraz trudniejsze.
Oczywiście istnieje kilka sposobów, które mogą złagodzić dolegliwości związane z nerwicą, np. techniki relaksacyjne pomagające kontrolować oddech, zmiana sposobu myślenia (uświadomienie sobie, że myśli to nie fakty i że to, co nas przeraża, to właśnie myśli), skupienie się na tym, co tu i teraz, gdy zaczynamy czuć lęk (tj. koncentrowanie się na tym, co się wydarza wokół nas, np. na liczeniu drzew, przejeżdżających samochodów, a nie na rosnącym lęku).
Trzeba jednak pamiętać, że to są półśrodki i tylko pomoc specjalisty może pomóc nam trwale wyleczyć się z nerwicy.

Nerwica - jak rozpoznać
fot.

TO CIĘ MOŻE ZAINTERESOWAĆ:

Źródło: pokonajlek.pl