Oceń
- Somnifobia u dziecka: jak rozpoznać?
- Skąd się bierze strach przed snem?
- Somnifobia a bezsenność: czym się różnią?
Somnifobia, nazywana także hipnofobią lub klinofobią, to paniczny lęk przed zaśnięciem, który prowadzi do długotrwałej bezsenności chorego. Dziwaczna fobia sprawia, że samo położenie się do łóżka może wywołać wiele nieprzyjemnych objawów, takich jak nadpotliwość, kołatanie serca, problemy z oddychaniem, bóle w klatce piersiowej, drgawki, zawroty głowy. Dolegliwości towarzyszące somnifobii mogą przypominać ataki paniki, które mają miejsce tuż przed zaśnięciem. W pewnym momencie fobia jest na tyle silna, że choremu wydaje się, że gdy tylko zamknie oczy, umrze. Objawy te mogą mieć różne nasilenie u każdego. W łagodnej postaci somnifobii występują one sporadycznie, natomiast u innych pojawiają się każdej nocy i prowadzą do wyraźnego pogorszenia stanu zdrowia. Lęk jest na tyle intensywny, że realnie zaburza funkcjonowanie organizmu, zarówno w nocy, jak i w dzień.
Zdarza się, że chory zaczyna bać się tego stanu na tyle, że unika snu; kładzie się do łóżka jedynie wtedy, gdy nie jest w stanie dłużej wytrzymać bez odpoczynku. To błędne koło, które prowadzi do skrajnego wycieńczenia organizmu i pogłębia fobię. Somnifobia wymaga leczenia, ponieważ w dłuższej perspektywie może prowadzić do spadku odporności, ale i problemów natury psychicznej: nerwicy, depresji. Chorzy są cały czas zmęczeni, często zmagają się z atakami paniki w ciągu dnia. W skrajnych przypadkach może dojść również do omdleń.
Somnifobia u dziecka: jak rozpoznać?
Somnifobia może pojawić się również u dzieci. W przypadku małych dzieci, które nie potrafią dokładnie wyjaśnić, dlaczego boją się zasypiać, należy zwrócić uwagę na objawy somatyczne, takie jak:
- płytki oddech
- bóle brzucha
- podwyższony puls
- nadmierna suchość w ustach
- płacz, krzyk przed pójściem spać
- częste koszmary, wybudzanie się ze snu z płaczem
Skąd się bierze strach przed snem?
Przyczyn somnifobii jest wiele. Zwykle jest ona konsekwencją zespołu stresu pourazowego, który pojawił się w wyniku traumatycznego doświadczenia związanego ze snem. To może być np. wybudzenie się ze snu w tragicznej sytuacji (np. podczas pożaru, wybuchu). Kolejną przyczyną mogą być realistyczne, przerażające koszmary senne oraz paraliż senny. Na somnifobię narażone są osoby zmagające się z bezdechem sennym i nerwicą.
Somnifobia a bezsenność: czym się różnią?
Somnifobia często jest mylona z bezsennością, ponieważ ludzie którzy zmagają się z tą fobią bardzo rzadko spokojnie zasypiają, co prowadzi do długiego okresu bez snu. Somnifobia jest jednak przyczyną bezsenności i różni się od typowych zaburzeń snu. Przy klasycznej bezsenności nie mamy do czynienia z panicznym, irracjonalnym lękiem.
Leczenie somnifobii polega głównie na psychoterapii połączonej z farmakoterapią. Bardzo ważne są nawyki chorego. By wspomóc leczenie, należy zwrócić uwagę na higienę snu i zadbać o zdrowe przyzwyczajenia w ciągu dnia (odstawić kofeinę i alkohol, pamiętać o aktywności fizycznej, zrezygnować z popołudniowych drzemek). Należy pamiętać o zachowaniu stałego rytmu dobowego. Warto też stworzyć komfortowe miejsce do spania: zadbać o wygodny materac i porządek w sypialni. Godzinę przed snem warto zacząć się wyciszać: wyłączyć telefon, komputer. Unikajmy emocjonalnych doświadczeń przed snem: jeśli chcemy porozmawiać o czymś ważnym z partnerem, najlepiej zróbmy to rano. Na nasz sen niekorzystnie wpływają również filmy czy książki, które wzbudzają silne, skrajne uczucia.
Źródło: N. Arzt, Somniphobia (Fear of Sleep): Symptoms, Treatments, & How to Cope, choosingtherapy.com; C. Rosenberg, CBT Is a Safe and Effective Treatment for Somniphobia, sleephealthsolutionsohio.com; healthline.com
Oceń artykuł
Dzieje się
