Oceń
Zmiana pory roku może być wyzwalaczem afektywnej choroby sezonowej. Chociaż zaburzenie to kojarzymy głównie z jesienią czy zimą, u niektórych objawy występują właśnie wiosną lub latem, gdy na dworze robi się coraz piękniej. Choć trudno to zrozumieć, bo przecież słońce, za którym tęskniliśmy tyle miesięcy, powinno nastrajać nas pozytywnie, może być wręcz odwrotnie. Powodem zwiększonego stresu mogą być same zmiany zachodzące dookoła nas: o ile wiele osób czuje ekscytację związaną np. ze spotkaniami towarzyskimi czy wyjazdami wakacyjnymi, dla innych oznacza to zachwianie dotychczasowej równowagi życiowej.
Zmienia się nasz rytm biologiczny, a większa ilość słońca wpływa na poziom melatoniny w organizmie. To hormon, który ma związek nie tylko z tym, jak śpimy, ale również na naszym nastrojem. Ciało zaczyna funkcjonować trochę inaczej i nie każdy jest gotowy na tę zmianę. Poza tym, gdy nadchodzi wiosna, czujemy pewien rodzaj presji. Mamy wrażenie, że całe nasze otoczenie korzysta z życia, więc my też powinniśmy to robić. Gdy na zewnątrz jest zimno, spędzanie czasu w samotności, pod kocem, wydaje się uzasadnione. Pogoda jest pewnego rodzaju “tarczą ochronną” przed ludźmi. Pierwsze oznaki wiosny u niektórych osób są wyzwalaczem trudnych, skrywanych emocji, które łatwiej było maskować zimą.
Kolejną przyczyną są alergie, których objawy nasilają się wiosną. Uporczywe dolegliwości również mogą niekorzystnie wpływać na nastrój. Zdarza się, że stany depresyjne nawracające o określonej porze roku mogą być związane z jakimś tragicznym wydarzeniem, które dotknęło nas właśnie w takich okolicznościach.
Według badań National Institutes of Mental Health, to właśnie w maju, gdy cały świat budzi się do życia, wskaźnik samobójstw osiąga szczyt.
Wiosenna depresja: niepokojące objawy
Wiosenna depresja jest czymś innym niż “zwykłe” wiosenne przesilenie. O ile u każdego z nas mogą wystąpić przejściowe dolegliwości związane z zimowym zmęczeniem, w przypadku afektywnej choroby sezonowej są one dużo silniejsze; utrudniają normalne funkcjonowanie. Aby zdiagnozować depresję sezonową, trudne okresy depresyjne muszą występować mniej więcej w tym samym czasie każdego roku, przeplatane okresami, w których się nie pojawiają. Objawy wskazujące na afektywną chorobę sezonową, to:
- słabszy apetyt lub przeciwnie: silna chęć na węglowodany, tłuszcze
- utrata zainteresowań
- brak motywacji
- zaburzenia snu, bezsenność, częste wybudzanie się z nocy
- silny stres związany z planami na najbliższe tygodnie czy miesiące
- drażliwość
- niepokój, ataki lęku
- utrata wagi
Wiosenna depresja: co robić?
Gdy zmienia się pora roku, warto zatroszczyć się o codzienne nawyki. O czym pamiętać?
- Daj sobie czas. Pamiętaj, że nie musisz wcale zmieniać swojego życia tylko dlatego, że zmieniła się pora roku i wszyscy znajomi spotykają się na grillach czy spacerach. Rób to, co jest dla Ciebie dobre i nie wywołuje niepokoju: do spotkań towarzyskich możesz dołączyć, gdy poczujesz się lepiej. Rób małe kroki, by przezwyciężyć stres, ale nigdzie się nie spiesz. Pamiętaj, że to minie: jeśli już wcześniej zdarzało Ci się walczyć z objawami sezonowej depresji, wiesz, że to przejściowa sytuacja, która niedługo się skończy.
- Zadbaj o różnorodną dietę. Po zimie nasz organizm potrzebuje wielu składników odżywczych: włącz do diety sezonowe warzywa i owoce oraz pokarmy bogate w błonnik, który dba o mikrobiom jelitowy.
- Spaceruj. NIe musisz od razu spotykać się z ludźmi, żeby skorzystać z dobroczynnego wpływu słońca na samopoczucie. Spędzanie czasu na świeżym powietrzu redukuje produkcję hormonów stresu: adrenaliny i kortyzolu. To naturalna terapia. Codzienne spacery pomagają również zadbać o zdrowy, mocny sen.
Uwaga: jeśli czujesz, że zmiana pory roku działa na Ciebie wręcz paraliżująco, a najprostsze czynności stają się niewykonalne; coraz trudniej Ci wstać z łóżka czy zająć się obowiązkami, nie zwlekaj i poszukaj profesjonalnej pomocy. Poproś o pomoc, jeżeli obniżony nastrój utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie. W leczeniu afektywnej choroby sezonowej wykorzystuje się podobne metody, jak w terapii depresji: leki antydepresyjne, psychoterapię czy terapię światłem.
Źródło: mostyzamiastmurow.pl, psycom.net; Øverland S, Woicik W, Sikora L, Whittaker K, Heli H, Skjelkvåle FS, Sivertsen, B, Colman I (2020). Seasonality and symptoms of depression: A systematic review of the literature. Epidemiology and Psychiatric Sciences 29, e31, 1–15. https://doi.org/10.1017/S2045796019000209; Seasonal Depression In Spring: What Is It And How Can You Treat It?, healthmatch.io
Oceń artykuł
Dzieje się
