Depresja u seniora może mieć nietypowe objawy. Działaj z wyczuciem
Depresja może mieć różne twarze i może się w różny sposób objawiać, zwłaszcza u osób starszych. Dlatego warto być czujnym i gdy zauważymy zmianę zachowania u swoich bliskich, warto zareagować. Na co warto zwrócić uwagę i jak działać? Wyjaśniamy.

Według danych podanych przez "Forum przeciw depresji" w Polsce na depresję choruje nawet 1,5 mln osób, z czego tylko 750 tys. jest leczonych. Na świecie natomiast – według szacunkowych danych – na depresję choruje ponad 350 mln osób. I liczby te stale rosną. Choroba ta może dotknąć każdego – niezależnie od wieku czy płci.
Wielu Polaków z depresją nie ma postawionej diagnozy, a zdaniem specjalistów sporą grupę stanowią osoby starsze (szacuje się, że co trzeci senior ma stany depresyjne). Dzieje się, dlatego, że dla wielu z nich temat zdrowia psychicznego ciągle jeszcze stanowi tabu, ale nie tylko. W tej grupie wiekowej objawy depresji mogą być nietypowe, a przez to trudne w diagnozie. Dlaczego? Niektóre objawy mogą sugerować choroby somatyczne, a niektóre mogą być przypisywane naturalnemu procesowi starzenia się. Co więcej, depresja może się pojawić się po przejściu przez seniora na emeryturę i być odebrana jako smutek z powodu zakończenia aktywności zawodowej.
Objawy depresji u osób starszych
Depresja u osób starszych może objawiać się na różne sposoby. Może to być:
- bezsenność lub nadmierna senność,
- bóle brzucha,
- bóle głowy,
- uczucie nadmiernego zmęczenia,
- utrata apetytu,
- spadek masy ciała,
- trudności w utrzymywaniu koncentracji,
- problemy z pamięcią,
- obniżona sprawność ruchowa,
- utrata energii,
- zapominanie o higienie osobistej,
- zapominanie o posiłkach,
- zmiany nastroju, objawiające się płaczliwością, drażliwością,
- utrata zainteresowań,
- unikanie ludzi,
- poczucie sfrustrowania i towarzysząca jej złość, a nawet autoagresja (np. próby samobójcze, samookaleczenia, wyrywanie sobie włosów, szczypanie się, czy rozdrapywanie fizycznych ran).
Jakakolwiek zmiana u naszego bliskiego, zwłaszcza jeśli wcześniej nie wykazywał skłonności do pewnego rodzaju zachowań, powinna być dla nas sygnałem alarmowym.
W depresji mogą nasilać się niektóre choroby, takie jak artretyzm, łuszczyca czy problemy z tarczycą.
– U osób starszych w przebiegu depresji może pojawić się zaburzenie funkcji poznawczych, co nie występuje tak często u osób młodszych. Może pojawić się osłabienie pamięci i koncentracji – tłumaczy Magdalena Liberacka-Dwojak, psycholożka, w rozmowie z Julią Wollner, opublikowaną w magazynie "Zwierciadło", i dodaje: – Po 60.-65. roku życia zjawisko to może oczywiście stanowić naturalną część procesu starzenia, jednak w przypadku depresji jest dużo silniej doświadczane. Może pojawiać się spowolnienie myślenia, osłabienie uwagi; mogą występować trudności w planowaniu i realizowaniu zamierzonych działań oraz zapominanie – szczególnie zaburzenia pamięci krótkotrwałej.
Wymienione powyżej objawy nie są specyficzne i mogą być mylnie brane na karb otępienia. Dlatego tak ważne jest zachowanie czujności i umówienie seniora do lekarza, gdy pojawią się jakiekolwiek niepokojące symptomy. Oczywiście objawy te nie zawsze muszą świadczyć o demencji – mogą być wynikiem innych chorób, które również warto skonsultować z lekarzem rodzinnym.
Objawy depresji – gdzie szukać pomocy?
Jeśli lekarz rodzinny uzna, że niepokojące zachowania u seniora mogą być wynikiem jego stanu zdrowia, czy to fizycznego, czy psychicznego, na pewno skieruje go na dalsze badania. To ważne, bo jak wspomniałam na początku, wizyta u psychologa czy psychiatry dla seniora może być początkowo bardzo trudna. Depresja jest bardzo ciężką i trudną chorobą, odbierającą siły, dlatego tak ważne jest, aby postępować delikatnie i z wyczuciem.
Telefoniczna pomoc w kryzysie psychicznym:
- Antydepresyjny Telefon Forum Przeciw Depresji: 22 594 91 00 (czynny w każdą środę – czwartek od 17.00 do 19.00)
- Telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym – 116 123 (poniedziałek-piątek od 14:00-22:00, połączenie bezpłatne)
- Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – 116 111 (czynny 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę)
- ITAKA – Antydepresyjny telefon zaufania – tel. 22 484 88 01
- Telefoniczna Pierwsza Pomoc Psychologiczna – tel. 22 425 98 48 (poniedziałek – piątek od 17:00 do 20:00 / sobota od 15:00 do 17:00)
- Całodobowa bezpłatna infolinia dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli – 800 080 222 (czynne całodobowo)
Źródło:
- Materiały prasowe kampanii społecznej "Forum przeciwko depresji"
- "Objawy depresji u osób starszych bywają nietypowe. Reagujmy na każdą zmianę zachowania", Julia Wollner, rozmowa z psycholożką Magdaleną Liberacką-Dwojak, zwierciadlo.pl