Obserwuj w Google News

Samobójstwo: jak się zachować, gdy bliska osoba chce popełnić samobójstwo?

4 min. czytania
Aktualizacja 06.11.2020
10.10.2019 12:42
Zareaguj Reakcja

Czujesz, że bliska osoba może chcieć odebrać sobie życie? Ma zły nastrój, brak chęci do życia, coraz częściej mówi o jego zakończeniu. To sygnały alarmowe, których absolutnie nie wolno lekceważyć. Samobójstwom można zapobiegać, trzeba tylko wiedzieć jak. Dowiedz się, jak zareagować, gdy bliska osoba chce popełnić samobójstwo. 

Jak pomóc osobie, która ma myśli samobójcze?
fot. Shutterstock

Co 40 sekund na  świecie z powodu samobójstwa umiera jedna osoba. Oszacowano, że samobójstwa są drugą przyczyną śmierci ludzi na całym świecie wśród grupy 15-29 latków. 

Samobójstwa można uniknąć. Trzeba jednak bacznie obserwować bliskich i osoby ze swojego otoczenia, a przede wszystkim nie lekceważyć sygnałów. 

Nie jest prawdą, że osoby, które mówią o samobójstwie, wcale nie chcą go popełnić. To częsty i szkodliwy mit. Tak naprawdę niemal wszyscy, którzy popełniają samobójstwo lub próbują to zrobić, zostawiają pewne znaki ostrzegawcze. Mówią o braku chęci do życia, o złym samopoczuciu, a nawet o chęci popełnienia samobójstwa. Takie zdania, nawet pozornie żartobliwe czy rzucone między wierszami, są ewidentnym sygnałem cierpienia drugiego człowieka. 

Nieprawdą jest również to, że osoby, która chce popełnić samobójstwo, nic i nikt nie powstrzyma. Nawet najbardziej zdesperowana osoba ma mieszane uczucia na temat samobójstwa. Zwykle waha się do ostatniej chwili, pomiędzy wolą życia a wolą śmierci. Większość osób pragnie żyć, ale nie są w stanie wytrzymać bólu. Sam impuls do zakończenia cierpienia w tak drastyczny sposób zwykle nie trwa wiecznie. Po jakimś czasie przechodzi.

Większość osób przed podjęciem próby samobójstwa daje sygnały ostrzegawcze, poszlaki, które mają wskazywać na ich intencje. Dlatego trzeba być czujnym, bo szybkie wykrycie sygnałów daje czas na uchronienie bliskiej osoby przed samobójstwem. 

ZOBACZ: Tych kilka sygnałów może zwiastować, że bliska osoba chce popełnić samobójstwo

Jak zapobiec samobójstwu?

Co zrobić, gdy bliska osoba chce popełnić samobójstwo? 

ROZMOWA: to podstawa. Musisz mieć czas, cierpliwość, okazać się wyrozumiałością. Jak rozmawiać z osobą, która chce popełnić samobójstwo? Przede wszystkim okaż TROSKĘ – daj tej osobie odczuć, że nie jest sama, że ci na niej zależy, że może na ciebie liczyć w każdej sytuacji. Słuchaj uważnie, nawet jeśli rozmowa jest długa i ciężka, bo dołujące może być to, że bliska osoba ma plany samobójcze. Daj się wygadać, pozwól, by bliski wyrzucił z siebie emocje.

Rozmowa musi być EMPATYCZNA. Nigdy nie oceniaj, nie krytykuj, nie szydź, słuchaj cierpliwie, spokojnie, nie wzbudzaj wyrzutów sumienia. Daj bliskiej osobie NADZIEJĘ, upewnij, że złe myśli i uczucia kiedyś przeminą, że pomożesz znaleźć odpowiednią pomoc, że życie tej osoby jest dla ciebie niezwykle ważne. 

Jeśli bliska osoba powie, że ma depresję i źle się czuje, zapytaj wprost: czy masz myśli samobójcze? Myślisz o zabiciu się? To odpowiedni moment na to, by wykryć intencje drugiej osoby i dobry czas, by okazać miłość i wsparcie.

PROFESJONALNA POMOC: zrób wszystko, by osoba, która ma myśli samobójcze, skorzystała z profesjonalnej pomocy. Pamiętaj jednak, by samemu nie brać za to odpowiedzialności, osoba sama musi chcieć coś zrobić – skorzystać z pomocy. 

Jak możesz pomóc w profesjonalnym leczeniu? Możesz pomóc w znalezieniu specjalisty, towarzyszyć w drodze na wizytę, pilnować leczenia. Jeśli są to leki, sprawdzaj, czy bliska osoba je bierze i pamiętaj, że leki mogą mieć działania uboczne, jeśli wystąpią, warto powiedzieć o tym lekarzowi. 

AKTYWNE WSPARCIE: nie czekaj, aż osoba suicydalna do ciebie zadzwoni i sama poprosi o pomoc. Dzwoń, pytaj o samopoczucie. Odwiedzaj w domu, wyciągaj do kina, na zakupy – ogólnie rzecz biorąc, uczestnicz aktywnie w życiu bliskiej osoby. Zachęcaj do pozytywnych zmian w życiu – do zdrowej diety, aktywnego wypoczynku. Dobrym pomysłem jest wspólne spędzanie czasu na zajęciach sportowych, bo wyzwalają endorfiny, które pomagają zredukować stres i wzmagają dobrostan psychiczny.

Usuń potencjalne narzędzia samobójcze: leki, broń, żyletki, noże, przepisane leki, jeśli istnieje niebezpieczeństwo ich przedawkowania, wydzielaj w mniejszych porcjach.

PLAN BEZPIECZEŃSTWA: razem z bliską osobą zróbcie plan awaryjny. Może zakładać, że w okresach zwątpienia, spadku nastroju, gdy pojawią się myśli samobójcze, osoba ta zadzwoni pod uzgodnione numery: do przyjaciela, lekarza, terapeuty. Plan może zakładać wspólne spędzenie czasu w dni kryzysowe, na przykład rocznice śmierci, rocznice związane ze związkiem.

Pamiętaj, że wsparcie nie powinno kończyć się w momencie, gdy bliska osoba podejmie leczenie. Kontynuuj swoje działania nawet wtedy, gdy nagły kryzys się skończy. Co jakiś czas sprawdzaj, co słychać, twoje wsparcie jest niezwykle ważne.

Warto wiedzieć

TEGO NIE RÓB

NIE WOLNO kłócić się z osobą suicydalną. Nie wolno również mówić rzeczy w stylu „masz tyle życia przed sobą, masz dla kogo żyć, zranisz swoją rodzinę, musisz myśleć pozytywnie''. Ważne także, by nie reagować szokiem, złością, nie moralizować na temat życiowych lub chrześcijańskich wartości, nie oceniać. Złym pomysłem jest także dawanie rad i zmuszanie osoby suicydalnej do tłumaczenia się ze swoich emocji. Ważne jest również to, by nie obiecywać dochowania tajemnicy. Może się zdarzyć, że o planach samobójstwa trzeba będzie poinformować rodzinę lub lekarza.