Zaburzenia psychiczne w młodości przyspieszają starzenie się. Kto jest narażony?
Nauka coraz lepiej rozumie mechanizmy odpowiedzialne za starzenie się organizmu. To, jak szybko przebiega ten proces, jest związane z wieloma czynnikami. Ogromne znaczenie ma to, czy chorujemy przewlekle. Badanie potwierdzają, że przedwczesnemu starzeniu sprzyjają też zaburzenia psychiczne.

Z zaburzeniami psychicznymi zmaga się coraz więcej młodych ludzi. Na depresję chorują już nawet dzieci, a doświadczenia związane z pandemią pogłębiają problem. Szacuje się, że zaburzenia psychiczne dotykają nawet 8 milionów dorosłych Polaków. Wiąże się to m.in. z pogarszającymi się warunkami życiowymi w naszym kraju. Coraz trudniej zadbać o spokój, tymczasem kondycja psychiczna ma wpływ na ogólny stan zdrowia. Zaburzenia psychiczne i towarzyszące im objawy somatyczne sprawiają, że całe ciało choruje. Badania dowodzą, że osoby, które zmagają się z chorobami psychicznymi w młodym wieku, dużo szybciej się starzeją. Dotyczy to wszystkich schorzeń o podłożu psychicznym (również uzależnień czy dewiacji seksualnych).
W 2021 roku naukowcy z USA przeprowadzili badania, które opierały się na raporcie Dunedin, w którym w którym obserwowano zdrowie psychiczne, fizyczne i biologiczne aż tysiąca Nowozelandczyków. W badaniu wzięto pod uwagę czas od narodzin uczestników do ukończenia przez nich 45 roku życia. Analiza wykazała, że u osób, które w młodości leczyły różnego rodzaju zaburzenia psychiczne, w późniejszym wieku pojawiło się wiele dolegliwości fizycznych. Nie występowały one u uczestników, którzy jako młodzi ludzie byli w pełni zdrowi psychicznie. Zaburzenia, które dotykały osoby z grupy wyższego ryzyka, obejmowały przede wszystkim lęk, nadużywanie substancji psychoaktywnych, depresję, schizofrenię.
Jak szybko starzeją się osoby z zaburzeniami psychicznymi?
Badanie wykazało, że już u 45-letnich osób pojawiły się pierwsze, wyraźne oznaki starzenia się organizmu. Osoby z grupy ryzyka zgłaszały problemy ze słuchem, utrzymaniem równowagi, wzrokiem. Występowały też u nich zaburzenia funkcji poznawczych i motorycznych. Tego typu dolegliwości związane z procesem starzenia powinny pojawiać się najszybciej w wieku ok. 50 lat. W badaniu, oprócz zaburzeń psychicznych w młodości, wzięto pod uwagę też inne czynniki, w tym płeć, masę ciała, stosowanie używek. Niestety, oznaki starzenia się u osób chorujących w młodości, były widoczne również w ich wyglądzie. Przypadkowe osoby, które oglądały zdjęcia osób z grupy ryzyka, twierdziły, że są one starsze niż były w rzeczywistości.
– Badanie pomaga jeszcze bardziej połączyć kropki między tym, co wiadomo na temat związku między zaburzeniami psychicznymi a problemami zdrowia fizycznego, w tym wczesną śmiertelnością – powiedział dr Benjamin Druss, profesor i kierownik katedry zdrowia psychicznego Rosalynn Carter w Rollins School of Public Health na Emory University.
Dlaczego zaburzenia psychiczne przyśpieszają proces starzenia?
Powiązań między zaburzeniami psychicznymi a przedwczesnym starzeniem jest wiele. Niektóre teorie wskazują na brak ruchu i niezdrową dietę u osób z zaburzeniami psychicznymi. Niekorzystny wpływ na stan zdrowia ma również przewlekły stres związany z chorobą. Zaburzenia psychiczne przyczyniają się do zaniedbania zdrowia fizycznego. Odkrycie udowadnia, że wczesna profilaktyka i leczenie chorób psychicznych mogą zapobiec przedwczesnemu starzeniu. Naukowcy wskazują, że osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne powinny być priorytetową grupą, jeśli chodzi o dostęp do opieki lekarskiej i wykonywanie regularnych badań.
Źródło: cnn.com, nia.nih.gov