Sinice opanowały kąpieliska w Polsce. Co może grozić plażowiczom?
Turyści wypoczywający nad polskim morzem, a także nad niektórymi jeziorami, mają problem z sinicami. Służby sanitarne zamykają do odwołania kąpieliska. Sprzyjające warunki pogodowe sprawiły, że w wodzie doszło do zakwitu tych organizmów. Niestety kontakt z nimi może być niebezpieczny dla zdrowia.

Zobacz aktualne informacje nt. kąpielisk w Polsce
Sinice – dlaczego mogą być groźne?
Sinice (cyjanobakterie) zaliczane są do najstarszych bakterii na Ziemi. Są odporne na wysokie zasolenie, długotrwałe susze czy wysokie temperatury gorących źródeł. Produkują toksyczne, trujące związki. W Morzu Bałtyckim toksyczne zakwity tworzy gatunek Nodularia spumigena, chociaż w przybrzeżnych wodach znaleziono również typowo słodkowodne gatunki, zarówno z rodzaju Dolichospermum, jak i Microcystis.
Sinice występują wszędzie, ale dla człowieka stają się bardzo niebezpieczne, gdy wzrasta ich ilość i dochodzi do tzw. sinicowych zakwitów wody, którym sprzyjają czynniki środowiska, takie jak:
- temperatura wody powyżej 16-20°C (choć znane są zakwity sinic i w niższych temperaturach),
- dostępność soli biogenicznych (zwłaszcza fosforanów),
- słaby wiatr,
- niewielkie fale/zastój wody,
- brak opadów.
Woda, w której znajduje się zbyt duża ilość sinic, przybiera mętną, zielonkawą lub szarawą barwę, a na jej powierzchni, tuż przy brzegu, można zauważyć charakterystyczną białą pianę. Do zatrucia sinicami może dojść poprzez kontakt skóry z toksynami, które produkują cyjanobakterie lub przez wypicie skażonej wody.
Zakażenie toksynami sinic – co robić?
Jeśli doszło do kontaktu z toksynami sinic, trzeba:
- dokładnie spłukać całe ciało chłodną wodą,
- zdjąć strój kąpielowy lub ubranie, które miało kontakt ze skażoną wodą (odzież należy wyprać),
- koniecznie skontaktować się z lekarzem lub poprosić o pomoc medyczną osoby przeszkolone w ratownictwie (np. ratowników).
Jakie są objawy zatrucia sinicami?
Kontakt z sinicami obecnymi w wodzie (nad którą zwykle unosi się zgniły, drażniący zapach) może prowadzić do wielu dolegliwości. Powodują je mikrocystyny – toksyczne substancje, które mogą wywołać:
- podrażnienia skórne w postaci wysypki lub pęcherzy,
- podrażnienia oczu i spojówek,
- ból brzucha, wymioty i nudności,
- podrażnienia gardła i jamy ustnej,
- bóle mięśni i stawów,
- gorączkę,
- bóle i zawroty głowy,
- pogorszenie samopoczucia,
- napady kaszlu,
- zapalenie płuc i problemy układu oddechowego,
- podrażnienia żołądka i jelit,
- odczuwanie pieczenia w przewodzie pokarmowym,
- uszkodzenie wątroby i nerek.
Biorąc pod uwagę powyższe dolegliwość, warto pamiętać o tym, aby:
- unikać kontaktu z kożuchem sinicowym i wodą o zmienionej barwie i nieprzyjemnym zapachu,
- nie poić zwierząt domowych wodą z sinicami,
- nie używać wody z sinicami w celach gospodarczych (np. do podlewania roślin).
Źródło: Państwowa Inspekcja Sanitarna/PSSE/ mk