Czy ginekolog może przepisać nastolatce pigułki antykoncepcyjne?
Czy z prawnego punktu widzenia nastolatka może zażywać pigułki antykoncepcyjne? Czy ginekolog może je przepisać nastolatce? Czy nastolatka może otrzymać receptę na pigułkę dzień po?
Starsze nastolatki, czyli te, które ukończyły 18. rok życia i są osobami pełnoletnimi, mogą same decydować o sobie, a więc iść do lekarza każdej specjalności, także ginekologa. Mogą też – oczywiście po konsultacji z lekarzem – przyjmować doustną antykoncepcję hormonalną. Mogą też bez niczyjej zgody poprosić lekarza o wypisanie recepty na "pigułkę dzień po". Z punktu widzenia prawnego rodzice wobec osób, które skończyły 18 lat, nie mają już nic do powiedzenia, gdyż władza rodzicielska jaką posiadali nad swym dziećmi wygasła wraz z osiągnięciem przez nie pełnoletności. A co młodszymi nastolatkami?
Nastolatki poniżej 18. roku życia – kiedy ginekolog może przepisać tabletki?
W przypadku nastolatek poniżej 18. roku życia sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Wizyta u lekarza i decyzja o leczeniu wymaga zgody rodzica lub opiekuna prawnego. Jednak z uwagi na rozróżnienie uprawnień i obowiązków prawnych poszczególnych grup wiekowych, trochę inaczej to wygląda w przypadku dziewczynek pomiędzy 16. a 18. rokiem życia oraz tych poniżej 16. roku życia.
W przypadku nastolatek pomiędzy 16. a 18. rokiem życia na wypisanie tabletek antykoncepcyjnych oraz "tabletki dzień po", potrzebna jest zgoda podwójna – rodzica (opiekuna prawnego) oraz nastolatki. Wszelkie działania podejmowane przez ginekologa względem osoby niepełnoletniej, a zatem badanie, diagnostyka czy właśnie przepisanie tabletek antykoncepcyjnych, hormonalnych, wymaga dwóch zgód.
Nastolatki, które nie skończyły 16 lat muszą mieć zgodę rodzica (opiekuna prawnego) na jakąkolwiek wizytę lekarską, w tym wizytę ginekologiczną. Lekarz ma prawo przepisać tabletki antykoncepcyjne czy "tabletkę dzień po" tylko i wyłącznie za zgodą rodzica, bo nastolatka poniżej 16. roku życia nie może sama decydować o swoim leczeniu, terapii, w tym o zażywaniu lekarstw.
W jakiej formie powinna być udzielona zgoda rodzica?
Zgoda rodziców (opiekunów prawnych) nie może być dorozumiana, zatem najlepiej gdy nastolatka na wizytę do ginekologa przyjdzie z rodzicem (opiekunem prawnym), który podczas wizyty udzieli swojej zgody bezpośrednio lekarzowi.
A co w przypadku, gdy jeden rodzic wyraża zgodę na przyjmowanie przez córkę tabletek antykoncepcyjnych albo "tabletki dzień po", a drugi się temu sprzeciwia i zgłasza się do lekarza by ten nie wypisywał jego dziecku takich tabletek ?
Wówczas w związku z brakiem porozumienia pomiędzy rodzicami konieczne jest wystąpienie do sądu rodzinnego z wnioskiem o wydanie zgody zastępczej na terapię hormonalną. Po przeprowadzeniu postępowania i wysłuchaniu rodziców sąd podejmie wówczas wiążące rozstrzygnięcie.
Autorka jest specjalistką z zakresu prawa rodzinnego i prawa karnego, mediatorem w Centrum Mediacji przy Naczelnej Radzie Adwokackiej i Centrum Mediacji przy ORA w Warszawie.
Tu się dzieje
