Wstrząs krwotoczny: gdy dojdzie do utraty dużej ilości krwi
Wstrząs krwotoczny to nagły stan zagrożenia życia spowodowany utratą dużej ilości krwi. Do wstrząsu może dojść w czasie operacji, po poważnym wypadku, a nawet z powodu pęknięcia ciąży pozamacicznej. Duża utrata krwi może spowodować spadek ciśnienia i niedotlenienie narządów.
Wstrząs krwotoczny (hipowolemiczny) spowodowany jest względnym lub bezwzględnym zmniejszeniem objętości krwi krążącej, czyli dużą utratą krwi.
Do wstrząsu dochodzi, gdy następuje i przez jakiś czas utrzymuje się niedostateczne w stosunku do potrzeb organizmu zaopatrzenie komórek w tlen i substancje odżywcze, co prowadzi do wystąpienia nieprawidłowych przemian chemicznych w komórkach.
Organizm reaguje na utratę krwi poprzez dostosowanie układu krążenia do pracy z mniejszą ilością krwi i odtworzenie jej brakującej części. Mechanizm obronny organizmu polega głównie na zmniejszeniu pojemności naczyń żylnych i przyspieszeniu krążenia krwi, a tym samym utrzymaniu objętości wyrzutowej serca na niezmienionym poziomie. Konieczne jest zmniejszenie oporu w naczyniach tętniczych i obniżenie ciśnienia krwi. To u chorych powoduje znaczne osłabienie, trudności z zachowaniem pozycji i poruszaniem się.
Podczas wstrząsu hipowolemicznego dochodzi do nagłego spadku ciśnienia i niedotlenienia narządów, dlatego jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia. W takim przypadku konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna.
Wstrząs krwotoczny: przyczyny
Do wstrząsu krwotocznego dochodzi wtedy, gdy utrata krwi jest tak duża, że przekracza to możliwości adaptacyjne organizmu, czyli utrata ponad 20 proc. krwi krążącej.
Najczęściej do wstrząsu krwotocznego dochodzi z powodu:
- rozległych urazów (otwartych lub zamkniętych, np. śledziony) i oparzeń;
- w trakcie lub po operacji;
- w wyniku krwawienia z przewodu pokarmowego;
- pęknięcia ciąży pozamacicznej;
- samoistnych krwawień (na przykład u osób z zaburzeniami krzepnięcia krwi);
- krwawienia z żylaków przełyku w niewydolności wątroby.
Wstrząs krwotoczny: objawy
Objawy wstrząsu krwotocznego zależą w dużej mierze od tego, jak poważna jest utrata krwi. Objawy mogą również pojawić się z pewnym opóźnieniem, wtedy, gdy wstrząs osiągnie zaawansowane stadium.
Do głównych objawów wstrząsu krwotocznego zalicza się:
- zmęczenie, osłabienie;
- bladość skóry;
- uczucie niepokoju i zaburzenia świadomości związane z niedokrwieniem i niedotlenieniem mózgu;
- spadek ciśnienia krwi spowodowany zmniejszeniem objętości krwi krążącej;
- szybki i słaby puls spowodowany zmniejszonym przepływem krwi i tachykardią (przyspieszoną pracą serca);
- hiperwentylacja (szybki oddech);
- pocenie się i hipotermia, wynikające ze skurczu naczyń skórnych i uruchomienia czynności gruczołów potowych;
- zmniejszenie wydzielania moczu spowodowane skurczem naczyń nerkowych;
- duże pragnienie i uczucie suchości w ustach.
Wstrząs krwotoczny: leczenie
Wstrząs krwotoczny jest stanem zagrażającym życiu i wymaga szybkiej interwencji medycznej.
Metoda leczenia zależy od stanu pacjenta, ilości utraconej krwi, rozległości uszkodzeń. Leczenie obejmuje jednak przede wszystkim zatamowanie krwawienia, podawanie tlenu, podawanie płynów (krystaloidów i koloidów) oraz preparatów krwiopochodnych (koncentrat krwinek czerwonych, świeżo mrożone osocze oraz płytki krwi), wspieranie układu krążenia przy pomocy leków wazopresyjnych, ochronę przed utratą ciepła, zapewnienie prawidłowej wentylacji.
Źródło: Stowarzyszenie Pro - ICU; medycynaratunkowa.com
Tu się dzieje
