Pierwsza pomoc tonącemu. Jak rozpoznać, że ktoś tonie?

Natalia Kovacs

3 min. czytania

Aktualizacja 01.08.2021

22.08.2019 10:10

Podziel się

Udostępnij przez:

Zareaguj Reakcja

Przyczyną utonięć jest głównie alkohol, a także brawura, lekceważenie niebezpieczeństwa i chęć pokonywania słabości. Wbrew panującemu przekonaniu toną nie tylko słabi pływacy. Wypadkom w wodzie ulegają również osoby, które pływają świetnie. Wielu przypadkom utonięć można by zapobiec, gdyby osoby postronne wiedziały, jak się zachować. Sprawdź, jak udzielić pierwszej pomocy tonącemu.

Osoba tonąca nie krzyczy, tonie po cichu, bo skupia się na zaczerpnięciu powietrza.

Polski statystyczny topielec to mężczyzna (stanowili ok. 85 proc. wszystkich tych, którzy utonęli w zeszłym roku) powyżej 30. roku życia, który najczęściej ginie w rzece lub jeziorze. Co ciekawe, bardzo często ci, którzy się topią, umieją pływać. Dlatego tak ważna jest świadomość, że za utonięciami nie stoi tylko brak umiejętności. Głównie gubi brawura, wchodzenie do wody pod wpływem alkoholu i narkotyków.

Podtopienia i utonięcia są najczęstszą przyczyną wypadków w okresie letnim.

Utonięcia zdarzają się także wśród osób, które pływają świetnie. Dlatego ratownicy apelują, by nawet dobrzy pływacy nie wypływali w głąb jeziora bez sprzętu asekuracyjnego (bojki, pasa ratowniczego). Podczas pobytu w wodzie może bowiem stać się wszystko – może złapać skurcz, można także wpaść w panikę. O niebezpieczną sytuację zatem nietrudno, a samotny pobyt w wodzie może skończyć się dla takiej osoby tragicznie.

Pamiętaj! Osoba tonąca nie ma siły wołać o pomoc! Tonie w ciszy, często niezauważona przez innych plażowiczów.

Po czym poznać, że człowiek się topi?

W pozycji pionowej wykonuje gwałtowne, nieskoordynowane ruchy, spieniając wodę.
Nie krzyczy, bo nie ma siły. Koncentruje się natomiast na zaczerpnięciu powietrza i utrzymaniu głowy nad powierzchnią wody.
Jeśli ma długie włosy, mogą one zasłaniać mu twarz. Tonący człowiek nie ma możliwości ich ogarnięcia.
Pamiętaj, że tonący człowiek nie krzyczy, bo nie ma siły. Tonie w ciszy i desperacko próbuje zaczerpnąć powietrza.

Najważniejsze jest pierwsze 60 sekund, gdy osoba tonąca utrzymuje się jeszcze na wodzie. Później zniknie pod jej powierzchnią, a uratowanie takiej osoby może graniczyć z cudem.

Jak udzielić pierwszej pomocy tonącemu?

Zadzwoń po pomoc (112) lub poproś gapiów o wezwanie pomocy. Jeśli jest to plaża strzeżona, zawołaj ratownika.
Oceń sytuację i wybierz najbezpieczniejszy sposób udzielania pomocy. Nie płyń z gołymi rękami, rzuć tonącemu koło ratunkowe lub linę, podpłyń łódką lub postaraj się podać bojkę asekuracyjną. Samodzielne podpływanie do tonącego i holowanie go do brzegu to ostateczność, w takich przypadkach często dochodzi do podwójnych utonięć.
Po skoku do wody dopłyń do tonącego, obserwuj go cały czas! Zatrzymaj się poza zasięgiem ramion tonącego i staraj się nawiązać z nim kontakt. Jeśli jest to niemożliwe, musisz go obezwładnić i doholować do brzegu.
Jeżeli to jest możliwe, nie dopuść do „oddychania” wodą przez tonącego. Jak najszybciej wydostań go spod wody, a przy utracie przytomności/oddechu już w momencie wydobycia go na powierzchnię podaj pierwszy sztuczny oddech. Po odholowaniu poszkodowanego na brzeg powtórz ten zabieg kilkukrotnie.

Pierwsza pomoc na brzegu:

Oceń przytomność osoby poszkodowanej. Spróbuj nawiązać z nią kontakt.
Udrożnij drogi oddechowe – połóż rękę na czole osoby poszkodowanej i delikatnie odchyl do tyłu głowę. Opuszki palców drugiej ręki połóż na żuchwie i podnieś ją. Oczyść jamę ustną z zanieczyszczeń, jeśli jest to konieczne.
Sprawdź oddech, przykładając głowę do ust ofiary i obserwuj klatkę piersiową przez ok. 10 sekund.
Skrzyżowane dłonie połóż na mostku i uciskaj – wykonaj 30 mocnych uciśnięć w okolicy serca. U dzieci wykonuj uciśnięcia jedną dłonią, u niemowląt dwoma palcami.
Wykonaj 5 wdechów.
Jeśli po 10 sekundach nie zauważysz prawidłowego oddechu, wykonaj dodatkowo 2 wdechy + 30 uciśnięć klatki piersiowej.
Jeśli oddech wrócił do normy, ułóż osobę poszkodowaną w pozycji bocznej ustalonej, by nie dopuścić do ewentualnego zakrztuszenia się wymiotami.
Okryj osobę poszkodowaną kocem lub ubraniami.

Nie rzucaj się na pomoc tonącemu, gdy nie masz pojęcia, jak to zrobić. Osoba, która tonie, jest w panice. Może w akcie desperacji schwytać żelaznym uściskiem i skrępować ci ruchy. Istnieje wtedy duże prawdopodobieństwo, że oboje znikniecie pod taflą wody.