Problem z jelitami. Jakie badania wykonać?

31.01.2023
Aktualizacja: 31.01.2023 18:41

Jelita są niezwykle wrażliwe i często przysparzają problemów. Bóle, zaparcia, biegunki, skurcze - tego typu objawów nie wolno lekceważyć, bo mogą wskazywać na poważną chorobę. Jakie badania wykonać, gdy pojawią się problemy z jelitami? Zobacz listę "badań na jelita".

Problemy z jelitami
fot. Shutterstock

Jelito to fragment przewodu pokarmowego, który dzieli się na dwie główne części: jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte) i jelito grube (kątnica, wstępnica, poprzecznica, zstępnica, esica, odbytnica). To długa, kręta rurka mięśniowa biegnąca od żołądka do odbytu. Jelito odpowiada za przebieg trawienia, jak i wchłaniania. Jeśli coś w tej "rurce" szwankuje, to cierpi na tym cały organizm.

Istnieje kilka charakterystycznych objawów wskazujących na problemy z jelitami. To przede wszystkim:

Nie można ich bagatelizować, zwłaszcza gdy nawracają i nie ustępują przez dłuższy czas. Objawy te negatywnie wypływają na komfort życia i mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie.

Problemy z jelitami. Jakie badania wykonać?

Objawy, które wskazują na problemy z jelitami, powinny być konsultowane z lekarzem. Nie wolno na własną rękę stosować diet eliminacyjnych, domowych lewatyw i innych tego typu metod samoleczenia, bo nieodpowiednie postępowanie może bardzo szkodzić jelitom. Warto w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza rodzinnego, który skieruje na podstawowe badania lub od razu do specjalisty - gastroenterologa.

Najczęściej w gabinecie gastrologa zjawiają się pacjenci z takimi dolegliwościami jak IBS – zespół jelita nadwrażliwego, SIBO – przerost bakteryjny jelita cienkiego oraz IMO – przerost bakteryjny metanogenów. Podstawą rozwiązania problemów z jelitami jest odpowiednia diagnostyka oraz odszukanie przyczyny nieprzyjemnych dolegliwości.

Jakie badania oceniają stan jelit? Zazwyczaj wykonuje się zestaw badań. Na start badania z krwi tj. morfologia, OB, CRP, czasami także kalprotektyna oraz żelazo, ferrytyna lub elektrolity. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie kału i badania endoskopowe układu pokarmowego.

  • Gastroskopia: to badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego, które polega na wprowadzeniu do przełyku przewodu rejestrującego i przekazującego obraz z wnętrza ciała pacjenta. Badanie umożliwia obserwację zmian na  powierzchni przełyku, żołądka i dwunastnicy. W trakcie badania lekarz może pobrać fragment błony śluzowej w celu dalszego badania histopatologicznego zlokalizowanych zmian. Dzięki gastroskopii możliwe jest wczesne wykrycie nowotworów i zmian zapalnych, a także obecności bakterii Helicobacter pylori.
  • Kolonoskopia: ważne badanie wykonywane w profilaktyce raka jelita grubego. Polega na wprowadzeniu przez odbyt giętkiego przyrządu zakończonego kamerą (kolonoskop). Umożliwia to obserwację ścian i pobieranie wycinków z błony śluzowej jelita grubego do badań histopatologicznych, a także wykonywanie drobnych zabiegów, takich jak usunięcie polipów, lub zahamowanie krwawienia.
  • Badania kału na krew utajoną - krew utajona w kale może pochodzić z dowolnego odcinka przewodu pokarmowego. Jej niewielka ilość nie zmienia barwy kału ani jego konsystencji, więc jest niewidoczna gołym okiem. Można ją wykryć tylko za pomocą testów diagnostycznych próbki kału. Oprócz chorób takich jak zapalenie jelita grubego lub polipy jelita krew w kale może wskazywać na początek choroby nowotworowej jelita. Polipy jelita grubego są łagodnymi zmianami nowotworowymi, które mają tendencję do przekształcania się w nowotwory złośliwe.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.