Oceń
Każdy z nas miewa gorsze okresy. Potrzeba snu w ciągu dnia może być wynikiem stresu i problemów z zasypianiem w nocy. Nie ma nic złego w poobiedniej drzemce, która zdarza się sporadycznie. Co jednak, jeśli taki stan trwa tygodniami czy miesiącami? Jeśli każdego dnia musisz uciąć sobie drzemkę, bo bez tego nie jesteś w stanie funkcjonować, pora o siebie zadbać i wybrać się do lekarza. Zwłaszcza jeśli nagłe ataki senności przytrafiają Ci się w najmniej spodziewanym momencie i nie potrafisz nad tym zapanować.
Co może być przyczyną nagłego zasypiania?
Oprócz oczywistych przyczyn, takich jak zaburzenia rytmu okołodobowego (na przykład przy pracy zmianowej), senność w ciągu dnia może być oznaką stanu chorobowego. Schorzenia, które dają o sobie znać w ten sposób, to m.in.:
- przewlekła choroba nerek (u pacjentów często diagnozuje się też obturacyjny bezdech senny)
- anemia
- niektóre nowotwory
- choroby serca
- schorzenia płuc
- choroby endokrynologiczne (niedoczynność tarczycy)
- zaburzenia psychiczne (m.in. depresja)
- narkolepsja
- cukrzyca
Zarówno choroby serca, jak i nerek mogą być związane z obturacyjnym bezdechem sennym, który przyspiesza rozwój tych zaburzeń. Wtedy mamy do czynienia z błędnym kołem. Nieleczone schorzenia nasilają zaburzenia snu, co skutkuje nadmierną sennością. Bezdech senny może przyczyniać się też do rozwoju depresji. Zdarza się, że to leczenie bezdechu sennego przynosi najlepsze efekty u pacjentów z depresją.
Niekontrolowane uczucie senności może świadczyć o poważnej chorobie neurologicznej, czyli narkolepsji. Wtedy jednak, oprócz niekontrolowanych ataków senności, pojawiają się inne niepokojące objawy, takie jak paraliż przysenny, halucynacje hipnagogiczne, katapleksja, automatyzacja działań (dana osoba nie pamięta, co robi). Choroba jest bardzo trudna, zarówno dla pacjenta, jak i jego otoczenia. Niestety, leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów.
Nadmierna senność i zmęczenie: jakie badania wykonać?
Jeżeli podejrzewamy, że nagłe zasypianie w ciągu dnia może być związane z chorobą, wykonajmy podstawowe badania. W tym celu wystarczy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu i opowiedzieć o problemie. Aby wykluczyć powyższe schorzenia, należy wykonać:
- morfologię krwi obwodowej
- TSH
- CRP
- jonogram
- glikemię
- podstawowe parametry nerkowe (np. kreatynina, mocznik) i wątrobowe (np. ALT, AST, bilirubina)
- lipidogram
Oprócz wykonania badań, warto wprowadzić pewne zmiany. Jeśli mamy problem z nieustanną sennością, wyeliminujmy z diety produkty, które mogą to nasilać. To między innymi alkohol, słodycze, żywność wysoko przetworzona, kofeina. Starajmy się prowadzić regularny tryb życia, również w weekendy.
Źródło: J. Stępnik, A.Jaroszyński, Sleep disorders in heart and kidney diseases, Varia Medica 2019 tom 3, nr 4, strony 304–310; mp.pl; A. Wierzbicka, A.Wichniak, Narkolepsja – jak skutecznie leczyć i poprawić jakość życia, sen-instytut.pl
Oceń artykuł
