Oceń
Żółtaczka to nie choroba, a objaw wielu chorób. Przejawia się żółtym zabarwieniem skóry i białkówek oczu spowodowanym odkładaniem się w tkankach nadmiaru bilirubiny, czyli fizjologicznego żółtego barwnika będącego produktem rozpadu hemoglobiny. O żółtaczce mówi się, gdy trzykrotnie zostanie przekroczona norma bilirubiny. Mniejsze, choć nadal podwyższone stężenie świadczy o stanie podżółtaczkowym.
- Jakie są przyczyny żółtaczki?
- Jakie są objawy żółtaczki?
- Jak leczyć żółtaczkę?
- Jakie są typy żółtaczki?
Bilirubina wydalana jest przez wątrobę i drogi żółciowe do przewodu pokarmowego. Charakterystyczne zabarwienie stolca powodowane jest przez obecność bilirubiny przetworzonej przez bakterie przewodu pokarmowego.
Przyczyny żółtaczki
Żółtaczka może być objawem wielu, całkowicie odmiennych chorób. Zwiększone stężenie bilirubiny może być spowodowane jej nadmiernym wytwarzaniem, zahamowaniem metabolizmu lub utrudnionym wydalaniem. Żółtaczka może towarzyszyć zapaleniu wątroby – wirusowemu, alkoholowemu, polekowemu, a także zespołowi Gilberta. Występuje także w przypadku kamieni w przewodach żółciowych, guzów dróg żółciowych i guzów trzustki.
Objawy żółtaczki
Żółtaczka objawia się zabarwieniem skóry, białkówek ocznych i śluzówki na żółto. Wyraźne zażółcenie skóry widoczne jest przy stężeniu bilirubiny całkowitej powyżej 2,5 mg%. O ile sama żółtaczka nie jest groźna dla zdrowia, to jest z pewnością sygnałem, że w organizmie rozwija się choroba lub dzieje się coś niepokojącego.
Chorzy z żółtaczką mogą także skarżyć się na świąd skóry nasilający się zwłaszcza w nocy i po rozgrzaniu.
Badania, które zleca się w przypadku żółtaczki, to m.in.: USG jamy brzusznej, próby wątrobowe, morfologia krwi, stężenie bilirubiny z frakcjami, badania wirusologiczne, badanie układu krzepnięcia, badanie ogólne moczu. Wyniki badań pozwalają zazwyczaj ocenić przyczynę białaczki.
Do zakażenia innych osób może dojść, gdy żółtaczka jest spowodowana zakażeniem wirusowym.
Leczenie żółtaczki
Leczenie żółtaczki zależy od jej przyczyny. Należy pamiętać, że żółtaczka jest objawem wielu chorób i może mieć różne przyczyny. Postępowanie zależy więc od choroby, w przebiegu której wystąpiła żółtaczka.
Rodzaje (typy) żółtaczki
Z punktu widzenia diagnostycznego żółtaczki dzieli się na:
.
W przypadku żółtaczek przedwątrobowych obserwuje się ciemne stolce i prawidłową barwę moczu. W żółtaczkach miąższowych (wewnątrzwątrobowych) obserwuje się sytuację odwrotną – stolce są jasne i odbarwione, a mocz ma ciemną barwę.
ŻÓŁTACZKA FIZJOLOGICZNA może towarzyszyć człowiekowi już od pierwszych dni życia. Noworodki, przychodząc na świat, muszą przejść wiele procesów adaptacyjnych do otaczającego świata – jednym z nich jest przystosowanie wątroby do przemiany bilirubiny, która w warunkach płodowych była wspomagana przez łożysko. U większości zdrowych noworodków stężenie bilirubiny we krwi zwiększa się od 2.-3. dnia życia. Z tego powodu u niektórych dzieci może być widoczna wyraźna żółtaczka. Żółtaczka fizjologiczna nie wymaga leczenia, zazwyczaj przechodzi samoczynnie po kilku dniach. Przedłużająca się żółtaczka i zbyt duże stężenie bilirubiny we krwi mogą sugerować podłoże patologiczne objawu. W takich przypadkach konieczne jest wykonanie badań.
ŻÓŁTACZKA HEMOLITYCZNA, czyli przedwątrobowa. Do tego typu żółtaczki dochodzi, gdy następuje wzrost stężenia bilirubiny wolnej w wyniku nadmiernego rozpadu czerwonych ciałek krwi lub na skutek wchłaniania olbrzymich krwiaków. Żółtaczkom hemolitycznym towarzyszy zazwyczaj niedokrwistość, podwyższone stężenie żelaza, a także podwyższone stężenie LDH (dehydrogenazy mleczanowej).
ŻÓŁTACZKA MECHANICZNA występuje w momencie, gdy podwyższony poziom bilirubiny wywołany jest przez różne czynniki utrudniające odpływ żółci z wątroby. Przyczyna może być zlokalizowana w wątrobie i tak jest w przypadku kamicy przewodu żółciowego wspólnego, raka przewodów żółciowych, zapalenia dróg żółciowych. Ucisk na drogi żółciowe może być także powodowany przez zmiany umiejscowione w okolicznych narządach – w obrębie trzustki lub w obrębie dwunastnicy. Żółtaczce mechanicznej mogą towarzyszyć odbarwione stolce i świąd skóry z przeczosami.
ŻÓŁTACZKA MIĄŻSZOWA (wewnątrzwątrobowa) występuje w przypadku uszkodzenia komórek wątrobowych. Dochodzi wtedy do podwyższenia stężenia bilirubiny zarówno sprzężonej, jak i wolnej. Żółtaczka miąższowa może dotyczyć żółtaczki zakaźnej, czyli wirusowego zapalenia wątroby, powodowanego przez wirusy typu A, B i C. Jednak wśród przyczyn powodujących podobne uszkodzenia wątroby są nie tylko wirusy, ale także odczyny polekowe, obecność przerzutów w wątrobie, autoimmunologiczne zapalenia wątroby, uszkodzenia poalkoholowe, wrodzone defekty enzymatyczne.
Źródło: gastrologia.mp.pl
Oceń artykuł
Tu się dzieje
