Oceń
Nadmierna suchość w ustach, czyli kserotomia, to stosunkowo częste odczucie. Szacuje się, że ok. 10 proc. populacji cierpi na kserostomię, w tym 25 proc. osób powyżej 65. roku życia. Ryzyko kserotomii wrasta wraz z liczbą przyjmowanych leków oraz współwystępujących chorób.
Kserotomia to nadmierna suchość w jamie ustnej, która utrzymuje się przez dłuższy czas i nie ustaje po wypiciu wody, przepłukaniu ust. Nadmierna suchość sprzyja pękaniu ust, uszkodzeniom błony śluzowej, powstawaniu owrzodzeń.
Chorzy z kaserotomią często zmagają się z kandydozą jamy ustnej, próchnicą, nieprzyjemnym zapachem z ust, uczuciem pieczenia języka i warg, zaburzeniami smaku.
Suchość w ustach (kserotomia): przyczyny
Wyróżnia się kserostomię prawdziwą i rzekomą.
Kserotomia prawdziwa wywołana jest zmniejszonym wydzielaniem gruczołów ślinowych przy niezmienionej (klinicznie) błonie śluzowej lub z towarzyszącym jej zanikiem i widocznymi zmianami w gruczołach ślinowych. Natomiast kserostomia objawowa spotykana jest u pacjentów odczuwających suchość i pieczenie błony śluzowej przy prawidłowej czynności ślinianek oraz braku objawów obiektywnych.
Kserotomia jest częstym objawem:
- niewyrównanej cukrzycy,
- nadczynności tarczycy,
- hiperkalcemii,
- kamicy,
- stanów zapalnych ślinianek,
- sarkoidozy,
- skrobiawicy,
- reumatoidalnego zapalenia stawów,
- tocznia rumieniowatego,
- twardziny,
- zespołu Sjogrena,
- ostrej niewydolności nerek.
Przyczyną zaburzonej czynności gruczołów ślinowych są działania niepożądane leków: opioidów, leków moczopędnych, leków antycholinergicznych, przeciwdepresyjnych, neuroleptyków, leków rozkurczowych, przeciwhistaminowych. Kserotomia bywa także efektem ubocznym leczenia onkologicznego.
Suchość w ustach (kserotomia): diagnozowanie
Podczas badania osoby z kserostomią stwierdza się bladą i suchą błonę śluzową jamy ustnej, język pozbawiony brodawek, spękany, zaogniony, mogą występować cechy zapalenia śluzówek jamy ustnej lub kącików ust.
Podstawą diagnostyki jest wywiad i badanie fizykalne. Wykonuje się również pomiary wydzielania śliny (sialometria), analizę składników biochemicznych śliny, ewentualnie biopsję gruczołów ślinowych.
Suchość w ustach (kserotomia): leczenie
Leczenie kserotomii obejmuje: leczenie objawowe, czyli eliminację zakażeń grzybami i bakteriami patogennymi, prowadzącymi do kandydoz, owrzodzeń tkanek i ostrych stanów próchniczych, a także stosowanie preparatów zwanych sztuczną śliną, które mają na celu poprawę jakości życia.
Źródło: hematoonkologia.pl, czytelniamedyczna.pl, podyplomie.pl
Oceń artykuł
