Masz piorunujący ból głowy? Nie czekaj, dzwoń po pogotowie ratunkowe
Co może być przyczyną tak silnego (piorunującego) bólu głowy? Dowiedz się, jak należy postępować w przypadku pojawienia się tej dolegliwości i jakie mogą być jej przyczyny.
- Piorunujący ból głowy – jakie choroby mogą go wywołać?
- Piorunujący ból głowy – różnicowanie
- Piorunujący ból głowy – jakie inne objawy mogą mu towarzyszyć?
Piorunujący ból głowy to – według Międzynarodowej Klasyfikacji Zaburzeń Bólu Głowy – silny ból głowy trwający powyżej 5 minut o nagłym początku osiągającym maksymalne nasilenie w czasie krótszym niż 1 minuta. Chorzy opisują go jako ogromny ból, przypominający uderzenie pioruna (stąd nazwa dolegliwości). Może on być objawem stanu zagrażającego życiu.
Według danych epidemiologicznych, ostry ból głowy jest przyczyną 1–4 proc. interwencji na oddziałach ratunkowych.
Piorunujący ból głowy – jakie choroby mogą go wywołać?
Najczęstszymi przyczynami piorunującego bólu głowy mogą być:
- krwawienie podpajęczynówkowe,
- odwracalny skurcz naczyń mózgowych,
- zakrzepica naczyń żylnych mózgu.
Mniej częstymi przyczynami tak silnego bólu głowy mogą być m.in.:
- infekcje ośrodkowego układu nerwowego (OUN),
- malforacja naczyniowa (głównie tętniak) przed pęknięciem,
- rozwarstwienie ścian tętnic (wewnątrz- i zewnątrzczaszkowych),
- udar krwotoczny,
- udar niedokrwienny,
- nadciśnienie wewnątrzczaszkowe,
- krwiak podtwardówkowy,
- neuralgia nerwu trójdzielnego.
Lista tych chorób mogłaby być znacznie dłuższa.
Piorunujący ból głowy – różnicowanie
Piorunujący ból głowy może być objawem wielu chorób, kluczowe jest więc właściwe rozpoznanie. Pomocne są w tym badania m.in. rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, RTG głowy, angiografia-CT czy nakłucie lędźwiowe w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego do badania.
Jednak kluczowy jest wywiad lekarski i badanie neurologiczne. Lekarz z pewnością zapyta m.in. o:
- choroby przewlekłe (np. układu sercowo-naczyniowego, migreny),
- okoliczności wystąpienia bólu (wysiłek fizyczny, aktywność seksualna, kichnięcie),
- obecność napadów padaczkowych (występują one u 10 proc. pacjentów z krwawieniem podpajęczynówkowym),
- urazy głowy,
- gorączkę,
- ciążę lub przebyty niedawno poród,
- objawy oponowe (wymioty, nudności, foto- i fonofobia).
Wywiad lekarski i pytania o charakter dolegliwości są niezwykle istotne i pomocne we właściwej diagnostyce. Ten rodzaj bólu opisywany przez pacjentów jako najsilniejszy w życiu i bardzo szybko narastający (poniżej jednej minuty) nie jest cechą migrenowych ani klasterowych bólów głowy. Jeśli zwiastowały go na przykład nawracające bóle głowy, występujące kilka dni wcześniej, może to sugerować odwracalny skurcz naczyń mózgowych (RCVS, reversible cerebral vasoconstriction syndro-me). Natomiast silny ból głowy i objawy oponowe mogą sugerować neuroinfekcje.
Piorunujący ból głowy – jakie inne objawy mogą mu towarzyszyć?
Oprócz piorunującego bólu głowy istotne jest również to, czy towarzyszą mu inne objawy. Na przykład:
- piorunujący ból głowy i niewydolność oddechowa mogą świadczyć o neuroinfekcji,
- piorunujący ból głowy i napady drgawkowe mogą być objawami krwawienia podpajęczynówkowego, udaru mózgu, zakrzepicy naczyń żylnych mózgowia, przełomu nadciśnieniowego,
- piorunujący ból głowy, ostry deficyt neurologiczny, zaburzenia świadomości, objawy oponowe mogą świadczyć o chorobie ośrodkowego układu nerwowego (OUN), np. o udarze mózgu, zakrzepicy żylnej mózgowia, zapaleniu opon mózgowy,
- piorunujący ból głowy i nieblednąca wysypka mogą być objawem posocznicy meningokokowej,
- piorunujący ból głowy i uporczywe wymioty mogą być objawem narastającego ciśnienia śródczaszkowego.
Źródło: Piorunujący ból głowy — etiologia, diagnostyka, leczenie, Magdalena Hellmann1, Piotr Rychlik2, Mariusz Siemiński, Polski Przegląd Neurologiczny 2019, tom 15, nr 2
Tu się dzieje
