Obserwuj w Google News

Mammografia – jedyny sposób na wykrycie nowotworu piersi?

3 min. czytania
Aktualizacja 06.11.2020
15.10.2019 12:45
Zareaguj Reakcja

Mammografia to badanie niezwykle ważne, ale wciąż wiele kobiet go unika ze względu na strach przed bólem i promieniowaniem. Choć trudno uniknąć dyskomfortu podczas badania, to zalety mammografii znacznie przewyższają jej mankamenty. To badanie, które u starszych kobiet po 50. roku życia pozwala na wykrycie zmian w piersiach, nawet na wczesnym etapie rozwoju choroby nowotworowej.

Mammografia piersi
fot. Shutterstock

Mammografia to metoda badania piersi pozwalająca na wykrycie zmian nowotworowych piersi nawet na wczesnym etapie choroby, gdy możliwa jest jej skuteczne leczenie.

Jest to metoda radiologiczna, która polega na wykonaniu serii zdjęć sutka przy użyciu promieni rentgenowskich.

Kiedy należy wykonać mammografię? Zgłoś się na badanie, jeśli zauważysz:

  • zmianę wielkości i kształtu piersi, która nie ustąpiła po miesiączce,
  • guzki lub zgrubienia wyczuwalne w piersi, lub pod pachą,
  • zmianę koloru skóry piersi,
  • wciąganie skóry piersi,
  • pomarszczenie lub łuszczenie skóry piersi,
  • zmiany w obrębie brodawki piersi.

Badanie to wykonuje się u kobiet w średnim wieku i starszych. U kobiet młodszych przeprowadza się USG piersi. Mammografia u kobiet młodszych ma mniejszą czułość, co wiąże się przede wszystkim z gęstą budową piersi, obecnością zrębu tkanki łącznej nieprzejrzystego dla promieniowania rentgenowskiego.

Zaleca się jednak, by tego typu badanie przeprowadzić w okresie mniejszej wrażliwości piersi na dotyk, czyli około 10. dnia cyklu miesiączkowego (w jego pierwszej fazie).

Mammografia: na czym polega?

Kobieta proszona jest o rozebranie się z bluzki i biustonosza.  

Osoba wykonująca badanie pomaga w prawidłowym ułożeniu piersi do prześwietlenia pomiędzy dwoma powierzchniami w taki sposób, by je lekko spłaszczyć.

Samo wykonanie zdjęć trwa zaledwie kilka minut i jest całkowicie nieinwazyjne. Standardowa mammografia piersi pozwala wykonać 4 zdjęcia – dwa prawej oraz dwa lewej piersi. Jedno wykonywane jest zawsze w projekcji górnej (góra-dół), natomiast drugie – skośnej. W ten sposób możliwe jest uzyskanie pełnego obrazu.

Następnie pacjentka może ubrać się i poczekać na wynik badania.

Warto wiedzieć

Czy mammografia jest szkodliwa?

Mammografia jest badaniem bezpiecznym. Dawka promieniowania stosowana w trakcie badania jest porównywalna z dawką pochłanianą w trakcie prześwietlenia zęba czy z promieniowaniem, jakie występuje w samolocie. Promieniowanie może być jednak szkodliwe dla kobiet w ciąży, dlatego ciężarne nie są kwalifikowane do tego badania.

Mammografia: jak się przygotować?

Na badanie trzeba przyjść ze skierowaniem od lekarza, chyba że wykonywane jest prywatnie. Należy mieć ze sobą wyniki poprzednich badań piersi: mammografii, USG, biopsji, jeśli były wykonywane. W dniu badania staraj się nie używać balsamów do ciała i kremów w obrębie piersi i pod pachami.

Mammografia: jak często wykonywać badanie?

Mammografię należy wykonać raz na dwa lata, chyba że są wskazania do wcześniejszego przeprowadzenia badania. 

Według zaleceń profilaktycznych raka piersi kobiety w wieku 50-69 lat powinny wykonywać badanie mammograficzne co 24 miesiące.

Kobiety w przedziale wiekowym 50-69 lat, które nie chorowały na raka piersi oraz są ubezpieczone, mają możliwość wykonania bezpłatnej mammografii w ramach programu przesiewowych badań NFZ. Badanie można wykonać bez skierowania od lekarza specjalisty, jeżeli od ostatniego badania minęły minimum 2 lata.

Natomiast u kobiet obciążonych czynnikami ryzyka zachorowania na raka piersi (rak piersi u członków rodziny, mutacje genów BRCA 1 lub BRCA 2) mammografia powinna być wykonywana co 12 miesięcy.

Mammografia: ile kosztuje?

Mammografia wykonywana na podstawie skierowania w państwowej przychodni lub w szpitalu jest darmowa, a właściwie jej koszt pokrywany jest z ubezpieczenia zdrowotnego (w ramach NFZ). Natomiast za mammografię wykonywaną prywatnie trzeba zapłacić. 

Mammografia: czy boli?

Niektóre kobiety odczuwają dyskomfort związany z koniecznością ucisku piersi podczas badania. Ucisk jest konieczny, żeby uzyskać odpowiednią wiarygodność badania. Zwykle to nieprzyjemne uczucie ustępuje krótko po badaniu.

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.