Leukocyty bronią organizm. Jakie są normy białych krwinek?

17.04.2019
Aktualizacja: 16.11.2020 21:52

Leukocyty to obronna armia organizmu. Ich zadaniem jest lokalizowanie i eliminacja zagrożenia w postaci wirusów, bakterii czy nieprawidłowych komórek. Zadania leukocytów są ważne, dlatego ich ilość musi być odpowiednia. W przeciwnym wypadku nie mogą pełnić swojej funkcji. Zwiększona lub zmniejszona ilość leukocytów to sytuacje nieprawidłowe, które mogą świadczyć o tym, że w organizmie rozwija się choroba. 

Leukocyty to białe krwinki
fot. Shutterstock

Leukocyty (WBC), czyli białe krwinki, to komórki układu immunologicznego, których funkcją jest ochrona przed infekcją. Krwinki białe to pojęcie dość szerokie. Opisuje różnorodną grupę komórek, które odgrywają istotną rolę w procesach obronnych ustroju. 

Badanie leukocytów jest bardzo istotne w procesie diagnozowania. Pozwala ocenić, czy organizm zmaga się z chorobą, czy układ odpornościowy prawidłowo reaguje na ataki ze strony patogenów. Powtarzanie badania leukocytów wykorzystywane jest także w ocenie postępów leczenia.

Leukocyty dzielą się na:

agranulocyty – w skład których wchodzą:

  • limfocyty
  • monocyty

granulocyty – w skład których wchodzą:

  • neutrofile
  • eozynofile
  • bazofile

W morfologii krwi ocenia się oddzielnie wszystkie składniki białych krwinek: neutrofile, eozynofile, bazofile, limfocyty, monocyty. Normy białym krwinek we krwi różnią się i powinny być interpretowane w oparciu o przyjęte normy danego laboratorium. Zakres wartości prawidłowych liczby leukocytów:

osoby dorosłe - 4–10 tys./μl,
noworodki – 9–30 tys./μl,
12 miesięcy – 6–20 tys./μl,
4-6 lat – 5–15,5 tys./μl,
10 lat – 4,5–13,5 tys./μl.

na czym polega badanie leukocytów? Jest to standardowe badanie krwi, próbkę pobiera się z żyły w okolicy dołu łokciowego. 

Funkcja leukocytów

Białe krwinki są odpowiedzialne za obronę organizmu. Ich funkcja realizowana jest przez fagocytozę (pochłanianie, trawienie komórek drobnoustrojów oraz martwych krwinek czerwonych przez część krwinek białych), odporność swoistą (produkcja przeciwciał oraz reakcja limfocytów T), degranulację i produkcję rodników.

Krwinki białe produkowane są w szpiku kostnym, tak jak inne komórki krwi. W sytuacji, gdy organizm atakują patogeny, gdy dochodzi do zakażenia i rozwija się stan zapalny, produkowana jest większa ilość leukocytów i uwalniana do krwią, skąd białe krwinki przedostają się do zaatakowanych obszarów.

Warto wiedzieć

Kiedy bada się leukocyty?

Leukocyty oznaczane są wraz z innymi parametrami w morfologii krwi obwodowej. Badanie leukocytów (morfologia krwi) zleca się głównie wtedy, gdy zachodzi podejrzenie infekcji, uczulenia, chorób autoimmunologicznych, chorób przebiegających z obniżeniem odporności.

Podwyższone leukocyty

Gdy leukocytozy są podwyższone, mówi się o leukocytozie. Podwyższony wynik białych krwinek nie musi świadczyć o chorobie, zdarza się na przykład po wysiłku fizycznym, po posiłku, czy w silnym stresie, pojawia się także pod koniec ciąży w okresie połogu.

Zdarza się jednak, że podwyższony poziom leukocytów utrzymuje się lub liczba białych krwinek jest naprawdę duża. Może to świadczyć o infekcji wirusowej, bakteryjnej czy pasożytniczej. Zwiększoną ilość leukocytów obserwuje się także po oparzeniach, po urazach, po operacjach, a nawet po zawale serca.  

Podwyższona ilość leukocytów może być także wynikiem nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego, co ma miejsce w przypadku alergii, chorób immunologicznych, przewlekłych chorób zapalnych. Nadmierna, nieadekwatna produkcja leukocytów towarzyszy chorobom przebiegających z nadmierną, nieadekwatną do sytuacji produkcją leukocytów , tzw. choroby rozrostowe szpiku, przykładem jest białaczka.

Obniżone leukocyty

Stan obniżonych leukocytów nazywa się leukopenią. Mała ilość leukocytów może być powodowana ich nadmiernym zużyciem, na przykład u osób cierpiących na choroby autoimmunologiczne, u chorych na AIDS. Może być również spowodowana zaburzeniem ich produkcji. Do zaburzenia produkcji leukocytów prowadzi uszkodzenie szpiku kostnego przez chemio- lub radioterapię, toksyny, niektóre leki, choroby rozwijające się w obrębie szpiku, a także niedobory składników odżywczych i niedożywienie. Leukopenię obserwuje się także w chorobach wątroby i śledziony.

Liczbę leukocytów obniżać mogą także antybiotyki, leki przeciwpadaczkowe, leki przeciwhistaminowe, czy preparaty stosowane w chemioterapii. 

ZOBACZ: Leukopenia to mała liczba białych krwinek (leukocytów). Czym się charakteryzuje?

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.