Erytrocyty poniżej i powyżej normy. Funkcje czerwonych krwinek

19.04.2019
Aktualizacja: 16.11.2020 22:07

Erytrocyty to czerwone krwinki, których głównym zadaniem jest przenoszenie tlenu z płuc do tkanek i narządów. Zarówno nadmiar, jak i niedobór erytrocytów, to stan nieprawidłowy, który może wynikać z urazu, choroby, a także nieodpowiedniej diety. Sprawdź, co jest przyczyną podwyższonej lub zmniejszonej liczby erytrocytów.

Erytrocyty to czerwone krwinki
fot. Shutterstock

Erytrocyty to czerwone krwinki. Są to komórki okrągłe i wklęsłe pośrodku. Produkowane są w szpiku kostnym pod wpływem erytropoetyny wytwarzanej przez nerki. Każda komórka żyje tylko ok. 120 dni. 

Poziom erytrocytów bada się przy podejrzeniu anemii lub chorób szpiku kostnego, a także w przypadku niedotlenienia, podejrzenia niektórych nowotworów. Erytrocyty oznaczane są w morfologii krwi.

Warto wiedzieć

Nie same czerwone krwinki...

Poziomu erytrocytów nie ocenia się w oderwaniu od innych parametrów morfologii krwi. Oprócz samych czerwonych krwinek lekarz bierze pod uwagę m.in. poziom hemoglobiny, hematokryt oraz parametry krwinkowe (MCV, MCH, MCHC).

Funkcje erytrocytów

Główną funkcją erytrocytów w organizmie jest przenoszenie tlenu z płuc do komórek, tkanek, narządów. Tu swój udział ma hemoglobina, czyli białko znajdujące się w czerwonych krwinkach, która ma zdolność wiązania tlenu.

Prawidłowa liczba erytrocytów u dorosłych:

  • u kobiet: 3 500 000 /ul – 5 200 000 /ul,
  • u mężczyzn 4 200 000/ul – 5 400 000 /ul,
  • u dzieci parametry zmieniają się z wiekiem.

Podczas oceny erytrocytów bierze się także pod uwagę wartość hemoglobiny. Jej obniżona ilość może bowiem świadczyć o niedokrwistości.

Liczba erytrocytów zależna jest od wielu czynników, w tym od płci, wieku czy stosowanej diety. Zmienia się w ciąży, ale również w chorobie.

ZOBACZ: Morfologia krwi: badanie podstawowe. Kiedy należy je wykonać?

Podwyższone (wysokie) erytrocyty

Zwiększona ponad normę liczba erytrocytów, czyli nadkrwistość, występuje w marskości wątroby i alkoholizmie. 

Nadkrwistość obserwuje się także u osób nałogowo palących tytoń oraz przebywających przez dłuższy czas na wysokościach. 

Zwiększenie liczby erytrocytów może również wynikać z nadmiernej produkcji substancji pobudzających ich wytwarzanie (w przypadku rozwoju raka nerki produkującego erytropoetynę). Jest też konsekwencją niektórych chorób rozrostowych szpiku, w tym czerwienicy prawdziwej.

Obniżone (niskie) erytrocyty

Zmniejszona objętość czerwonych krwinek jest charakterystyczna dla niedokrwistości (anemii) z niedoboru żelaza, które może być wynikiem obfitych miesiączek lub nieodpowiedniej diety. Niskie erytrocyty świadczą również o innych typach niedokrwistości będących wynikiem chorób (nowotworów, chorób reumatologicznych). Może również świadczyć o talasemii, czyli ilościowym zaburzeniu syntezy hemoglobiny, spowodowanym wrodzonym defektem biosyntezy łańcuchów globiny. 

Do rozwoju anemii prowadzą także patologie szpiku kostnego, który odpowiada za produkcję czerwonych krwinek. Może to mieć miejsce w przypadku toksycznego uszkodzenia szpiku, a także w białaczce.

Niedokrwistość jest również konsekwencją krwotoków (obfitych miesiączek, urazów, krwawienia z nosa). Także niektóre leki mogą prowadzić do zmniejszenia liczby erytrocytów, zalicza się do nich m.in. leki z grupy hydantoiny czy leki stosowane w chemioterapii.

ZOBACZ: Niedobór żelaza: przyczyny, objawy niskiego poziomu żelaza

Uwaga!

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem.