,

Choroby autoimmunologiczne: przyczyny, leczenie, dieta, dziedziczenie

11.02.2020
Aktualizacja: 06.11.2020 05:53

Choroby autoimmunologiczne to choroby wynikające z autoagresji. Sprawdź, jakie są przyczyny powstawania chorób autoimmunologicznych i możliwości leczenia.

Choroby autoimmunologiczne to plaga XXI wieku
fot. Shutterstock

Układ odpornościowy to nasza obronna tarcza. Jeśli pod wpływem stresu, infekcji czy innych czynników zewnętrznych dojdzie do "przeprogramowania" jego działania, zaczyna on atakować własne komórki i tkanki. Naukowcy wciąż szukają przyczyny występowania chorób autoimmunologicznych oraz możliwości ich leczenia. Dowiedz się więcej.

Choroby autoimmunologiczne - przyczyny

Choroby autoimmunologiczne to choroby, w których układ odpornościowy atakuje własne komórki lub tkanki. Organizm rozpoznaje własne tkanki lub komórki jako ciała obce i wyzwala reakcję autoimmunologiczną. Reakcja autoimmunologiczna może być skierowana przeciwko poszczególnym narządom lub całym układom.

Choroby narządowe to m.in.:

Natomiast do chorób układowych należą m.in.: zespół Sjögrena, twardzina układowa, toczeń rumieniowaty układowy.

Mechanizm autoagresji jest znany od lat. Pierwszym udokumentowanym w literaturze medycznej przypadkiem autoagresji była napadowa, zimna hemoglobinuria, opisana w 1904 roku (Donath i Landsteiner). Wciąż jednak trwają dyskusje, co do przyczyn powstawania patologii.

Możliwe przyczyny powstawania chorób autoimmunologicznych to:

  • stres
  • hormony
  • antygeny z żywności
  • toksyny środowiskowe i
  • infekcje wirusowe i bakteryjne.

Choroby autoimmunologiczne - leczenie

Choroby autoimmunologiczne to choroby cywilizacyjne, przewlekłe, nieuleczalne. Leczenie chorób autoimmunologicznych polega głównie na leczeniu objawowym. W przypadku cukrzycy typu 1. jest to dostarczanie insuliny, w przypadku choroby Hashimoto - hormonów produkowanych przez tarczycę, w przypadku choroby Addisona - hormonów produkowanych przez nadnercza. W leczeniu chorób autoimmunologicznych stosowane są również leki immunosupresyjne, mające na celu obniżenie aktywności układu odpornościowego.

Pacjentom, którzy nie są podatni na działanie leków chemicznych, nadzieję na poprawę stanu zdrowia dają nowoczesne leki biologiczne, czyli produkty lecznicze zawierające jedną lub więcej substancji czynnych wytwarzanych przez organizm żywy lub pochodzących z organizmu żywego. Są to m.in. hormony, enzymy, przeciwciała monoklonalne oraz produkty krwiopochodne, dostępne w Polsce w programach lekowych.

Dowiedz się więcejLeki biologiczne na zapalenie jelit, łuszczycę, RZS. Czym są leki biologiczne? 

W chorobach autoimmunologicznych szczególną rolę odgrywa stres, który jest zarówno "wyzwalaczem" choroby, jak i towarzyszy jej przez cały przebieg - nasilając objawy w krytycznych momentach życia. Lęk przed atakiem choroby powoduje zaostrzenie jej objawów, a zaostrzenie objawów wywołuje stres i koło się zamyka.

Szacuje się, że ze stresem nie radzi sobie już 15-20 proc. populacji ogólnej. Lekarze otwarcie mówią o "epidemii lęku" jako jednej z chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Z badań przeprowadzonych na amerykańskim uniwersytecie Kansas State University wynika, że nawet 85 proc. wizyt u lekarzy jest spowodowanych dolegliwościami, do których przyczynił się stres.

Kilka prostych sposobów na stres znaleźć można TUTAJ>>

Natomiast szybki trik na "spuszczenie powietrza" znaleźć można w książce autorstwa dr. Stanisława Gołby "Jak żyć zdrowo: katechizm dla zdrowia":

  1. Weź głęboki wdech przez nos tak, aby wypięła się nie tylko klatka piersiowa, ale i brzuch. Wdech ma trwać 2 sekundy.
  2. Przetrzymaj powietrze w płucach przez 3 sekundy.
  3. Wypuszczaj powietrze powoli, przez 8 sekund, przez usta.

Ćwiczenie wykonuj codziennie rano i wieczorem, a także po każdym stresującym momencie.

Choroby autoimmunologiczne a dieta

Zdaniem niektórych ekspertów, w leczeniu chorób autoimmunologicznych pomóc może immunologiczna terapia żywieniowa, dobierana indywidualnie do pacjenta.

Podstawowe zasady immunologicznej terapii żywieniowej to:

  • zrezygnuj z używek, żywności przetworzonej, fast foodów, napojów słodzonych (w tym soków);
  • czytaj etykiety - wybieraj produkty o jak najkrótszym składzie;
  • jedz sezonowo - zgodnie z porami roku;
  • unikaj "złych" tłuszczów (czerwone mięso, pełnotłusty nabiał, olej palmowy, olej kokosowy);
  • zwiększ ilość "dobrych" tłuszczów w diecie: z kwasami Omega 3 (tłuste ryby, olej lniany, orzechy włoskie) i Omega 6 (olej z wiesiołka).

Na szczególną uwagę zasługuje olej z konopi, który uznawany jest za najlepsze źródło kwasów NNKT (niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych), z najlepszą proporcją Omega3 do Omega 6 - 1/3.

Ponieważ jednak choroby immunologiczne to duża grupa chorób, obejmująca wiele narządów, immunologiczna terapia żywieniowa powinna być prowadzona pod nadzorem lekarza.

Warto podkreślić, że w wielu chorobach autoimmunologicznych obserwowany jest niedobór witaminy D, dlatego też warto zwrócić na to uwagę. Na III Międzynarodowej Konferencji "Witamina D - minimum, maksimum, optimum" w 2017 roku podkreślano, że wzrost odsetka chorób autoimmunologicznych obserwowany jest głównie w populacji oddalonej od równika. Suplementacja witaminy D zalecana jest w okresie października do marca w dawce 2 000 IU (50 µg) na dobę.

Choroby autoimmunologiczne - czy są dziedziczne?

Choroby autoimmunologiczne nie są zaliczane do chorób dziedzicznych, ale skłonność do powstawania chorób autoimmunologicznych jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.

Oznacza to, że jeśli w danej rodzinie były choroby autoimmunologiczne, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że i nam się taka przytrafi (zwłaszcza w sytuacji spadku odporności, podczas ciąży, po ciąży, w trudnym momencie życiowym), choć niekoniecznie będzie to ta sama choroba, która dotknęła bliskich.

Źródło: mp.pl, zdrowie.pap.pl, biotechnologia.pl

logo Tu się dzieje