Ból w podbrzuszu. Oto 9 powodów, dlaczego boli w dolnej części brzucha
Ból podbrzusza, czyli w dolnej części brzucha może mieć różne źródła. Najczęściej towarzyszy bólom menstruacyjnym, ale jest także charakterystyczny dla schorzeń układu pokarmowego, moczowego lub płciowego. Pochodzenie bólu lokalizuje się najczęściej za pomocą badania. Można jednak określić jego prawdopodobną przyczynę, odpowiadając na pytania: gdzie, jak i kiedy boli?

Ból w podbrzuszu może być odczuwany z prawej bądź lewej strony podbrzusza lub umiejscowiony centralnie. Na bóle w podbrzuszu skarżą się najczęściej kobiety, gdyż jest to typowy objaw menstruacji. Bóle w podbrzuszu mogą mieć jednak różne źródło, dlatego nasilających się lub przewlekłych dolegliwości nie wolno lekceważyć. O czym świadczy ból w podbrzuszu?
Ból w dolnej części brzucha jest dosyć charakterystyczny. Zazwyczaj pacjenci nie mają problemu, by określić, w którym miejscu zlokalizowany jest ból - chyba że jest to ból promieniujący. Z technicznego punktu widzenia najniżej położoną częścią brzucha jest miednica, w której obrębie znajduje się pęcherz moczowy i odbytnica, gruczoł prostaty u mężczyzn oraz macica, jajowody i jajniki u kobiet. Dlatego określenie przyczyny bólu bywa problematyczne, ponieważ może on mieć swoje źródło zarówno w narządach, jak w tkankach i mięśniach. Tym, co pozwala określić przyczynę bólu, jest najczęściej jego nasilenie i charakter - ostry, promieniujący, kłujący lub nawet ciągnący.
Spis treści:
- Jakie są przyczyny bólu w podbrzuszu?
- Jakie są metody leczenia bólu w podbrzuszu?
- Na jakie objawy zwrócić szczególną uwagę?
Ból w podbrzuszu - przyczyny
Przyczynę bólu w podbrzuszu rozpoznaje się na podstawie jego cech charakterystycznych, badania fizykalnego i dodatkowych badań, które zleci lekarz. Diagnoza medyczna przyczyny jest stosunkowo trudna, ponieważ cechy mogą być nietypowe, a choroby powodujące ból mogą naśladować siebie nawzajem. Również cechy charakterystyczne bólu mogą się zmieniać z biegiem czasu. Dlatego leczenie należy rozpocząć od sprawdzenia historii medycznej chorego i zebrania szerokiego wywiadu, który nakreśli lekarzowi sytuację pacjenta.
Przyczyny nagłego, silnego bólu w podbrzuszu:
- Zapalenie wyrostka robaczkowego - powoduje ogromny ból w dolnej prawej części brzucha.
- Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego - stan zapalny pęcherzyka żółciowego często powodowany przez kamienie żółciowe. Zwykle odczuwany jest w środkowej górnej części brzucha lub prawym górnym rejonie brzucha w pobliżu miejsca, w którym znajduje się pęcherzyk żółciowy.
- Kamienie nerkowe - pojawia się tępy ból w okolicy lędźwiowej, a także częsta potrzeba oddawania moczu.
- Zapalenie uchyłka - rodzaj zapalenia jelit. Powoduje dyskomfort w lewym podbrzuszu, gdzie zlokalizowane jest większość uchyłków okrężnicy.
- Naciągnięty mięsień w jamie brzusznej lub obrażenia.
- Pęknięcie torbieli jajnika - objawia się silnym bólem w podbrzuszu. Charakteryzuje się nagłym bólem, który słabnie w miarę upływu czasu. Towarzyszą mu: krwawienie z pochwy, nudności, wymioty.
- Poronienie samoistne - objawia się silnym, kurczowym bólem w dolnej części brzucha, a także krwawieniem z pochwy.
- Pęknięta ciąża pozamaciczna - charakterystyczny jest duży, nagły ból (nie jest to ból kurczowy), a także krwawienie z pochwy. Może występować także wzdęcie i tkliwości brzucha.
- Skręt przydatków - pojawia się nagły ból po jednej stronie przypominający kolkę. Ból ten często jest połączony z nudnościami, wymiotami, objawami otrzewnowymi i tkliwością przy ruchach szyjki macicy.
Jeśli ból pojawia się nagle, może to sugerować problem z narządem w obrębie brzucha; na przykład przerwanie dopływu krwi do okrężnicy lub niedrożność przewodu żółciowego wywołana przez kamień żółciowy.
Przyczyny długotrwałego lub nawracającego bólu w podbrzuszu:
- Zespół jelita drażliwego - objawy tego powszechnego stanu to przede wszystkim skurcze żołądka, wzdęcia, biegunka i zaparcia. Ból ustępuje często po skorzystaniu z toalety.
- Zapalna choroba jelit - przewlekłe stany zapalne jelit, w tym choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
- Infekcja dróg moczowych - szczególnie nawracająca i nieleczona. Objawia się pieczeniem i bólem podbrzusza, także w czasie oddawania moczu i uczuciem parcia na pęcherz.
- Dolegliwości i schorzenia związane z żołądkiem - wrzody żołądka, zgaga, refluks, zapalenie żołądka również mogą powodować bóle w okolicy podbrzusza.
Przyczyny długotrwałego bólu w podbrzuszu - typowo kobiece:
- Bóle menstruacyjne -pojawiają się najczęściej na 2-3 dni przed miesiączką i utrzymują się przez pierwsze dni menstruacji. Charakteryzują się silnym i kurczowym uczuciem w dolnej części brzucha.
- Endometrioza (gruczolistość) - objawia się ostrym bólem przed miesiączką i w czasie menstruacji. Charakterystyczną cechą jest także ból w czasie stosunku lub bolesne oddawanie stolca.
- Ból owulacyjny - występuje w połowie cyklu, w czasie owulacji. Wywołany jest przez krótkotrwałe podrażnienie otrzewnej w czasie pękania pęcherzyka Graffa.
- Torbiele jajników - charakterystycznym objawem torbieli jajnika jest uczucie pobolewania, kłucie, ciągnięcie w podbrzuszu, wrażenie pełności, opuchnięcie brzucha przypominające wzdęcie.
- Stan zapalny miednicy - objawia się stopniowo narastającym bólem w dolnej części brzucha, któremu towarzyszy śluzowo-ropna wydzielina z pochwy, a także gorączka, bolesne oddawanie moczu i bolesność w czasie stosunku płciowego.
- Rak trzonu macicy lub rak jajnika - objawia się narastającym bólem i wydzieliną z pochwy, a także krwawieniem z pochwy.
- Zrosty - charakteryzuje je narastający stopniowo ból w miednicy lub ból w czasie stosunku. Pojawia się u kobiet, które przeszły operację brzuszną.
Ból w podbrzuszu - leczenie
Ponieważ ból w podbrzuszu jest objawem konkretnego schorzenia lub wynikiem powtarzających się stanów (np. menstruacja), znika najczęściej po wyleczeniu jego przyczyny. Czasami konieczne jest wdrożenie leczenia, np. terapii hormonalnej lub przeprowadzenie operacji. Ból może ustępować w zależności od źródła - jeśli pojawiły się zaparcia, ból znika zazwyczaj po wypróżnieniu. Ból spowodowany niedrożnością żołądka lub górnego jelita cienkiego może być czasowo złagodzony przez wymioty, które zmniejszają rozciąganie spowodowane przez niedrożność. Spożywanie lub przyjmowanie leków zobojętniających może czasowo złagodzić ból wrzodu żołądka lub dwunastnicy.
Bóle menstruacyjne łagodzi się za pomocą delikatnych masaży, ciepłych okładów i leków przeciwbólowych i rozkurczowych.
Ból w podbrzuszu - objawy niepokojące
Należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, gdy ból w dolnej części brzucha jest nagły, silny i uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Wskazaniem do wizyty jest także przedłużający się i narastający ból w podbrzuszu i towarzyszące mu dolegliwości: